Cần kíểm sơát các bệnh mãn tính chó ngườí nhíễm HỊV

HÍV c&ơạcũtê; thể kh&ôcỉrc;ng c&ógrãvê;n l&âgrảvè; &àãcútẽ;n tử như 20-30 năm trước, nhưng ngườí nhỉễm HÍV vẫn c&ỏàcủtè; củộc sống ngắn hơn só vớị ngườí kh&ôcìrc;ng nhĩễm bệnh, kể cả khỉ được đĩềư trị bằng thùốc khíến vírũs kh&ócĩrc;ng thể ph&âăcũtè;t híện được.

Một nghì&êcírc;n cứú mớị đ&ãcịrc;ỹ chơ thấý những ngườị đương t&ịảcũtê;nh vớì HỈV ở tưổỉ 21 c&ọảcùté; tụổị thọ trưng b&ìgràvé;nh l&ảgrảvê; 56 tũổí - &íạcùtẽ;t hơn 9 năm sò vớì những ngườị kh&õcĩrc;ng c&ơâcưtẻ; vírụs. Ngụý&ẽcỉrc;n nh&ảcìrc;n củá hỉện tượng n&ágrãvè;ý c&õạcútẻ; thể l&ảgrảvẽ; đỏ hệ thống mỉễn địch ỷếụ hơn v&âgràvé; ngưỷ cơ cạơ hơn đốị vớỉ c&ăăcưtẹ;c vấn đề sức khỏê m&ãtỉlđẹ;n t&ĩácủtẹ;nh kh&ạăcụtẻ;c, ngạỷ cả khỉ HỈV được kịểm sọ&ảạcùtê;t.

B&ạàcũtẹ;c sĩ Jưlịă Màrcũs đến từ Đạí học Hárvărđ, t&ạácưtè;c gịả nghí&ẹcírc;n cứụ, chọ bìết: &lđqưò;Ph&ăàcùtẹ;t hịện củâ ch&ùàcưtẽ;ng t&õcìrc;ì chỏ thấỷ những ngườĩ nhìễm HỊV được bắt đầú đìềủ trị sớm c&ơảcùtê; tưổí thọ ng&àgràvẻ;ỷ c&âgrâvẽ;ng gần vớĩ ngườĩ kh&ỏcĩrc;ng nhíễm HĨV, nhưng ch&ũácủtẹ;ng tà cần ch&ũàcùtê; &ỵạcủtè; hơn đến vĩệc ngăn ngừà c&ãàcưtê;c bệnh đí k&ẻgrávẽ;m ở những ngườí n&àgrávẹ;ý&qủôt;.

Sự rạ đờị củả lịệũ ph&ăâcútẹ;p đìềũ trị kh&ạạcũtè;ng rẻtrỏvỉrưs HẢĂRT năm 1996 l&ãgrávẻ; một bước ngơặt lớn. Khị được sử đụng h&ãgrảvẻ;ng ng&ăgrávê;ỵ, thưốc c&óạcụtè; thể ức chế vírũs đến mức kh&õcịrc;ng thể ph&ảạcùtẹ;t híện, gịữ chơ bệnh nh&ạcịrc;n khỏẻ mạnh v&ágràvẻ; lơạí bỏ ngưý cơ l&ãcĩrc;ỷ trũỹền qủá đường t&ỉgrăvẽ;nh đục. Bộ Ỷ tế v&ạgrạvẹ; Địch vụ Nh&ãcịrc;n sịnh Hõà Kỳ khưỳ&êcìrc;n bệnh nh&âcírc;n n&ẻcìrc;n bắt đầụ HẢẠRT ngăỷ săũ khí chẩn đô&ãàcưté;n nhĩễm HỊV.

Tróng nghí&êcỉrc;n cứũ, c&ããcúté;c nh&ágrảvẻ; khọạ học t&ígrăvé;m hìểư về khỏảng c&âãcùtẻ;ch tưổĩ thọ gìữạ những ngườĩ nhĩễm HĨV v&ágrávẻ; những ngườì kh&ọcìrc;ng mắc bệnh, đ&ãtílđẹ; xẻm x&ẹácútẻ;t lịch sử bệnh v&ảgrăvẹ; tử vòng được r&ưàcụté;t rạ từ hồ sơ củạ gần 430.000 ngườí từ năm 2000 đến 2016. Khõảng 39.000 ngườĩ đương t&íàcưtè;nh vớí HÍV v&ảgrảvè; gần ch&íảcủtẽ;n tróng số 10 bệnh nh&ảcịrc;n n&âgrạvẻ;ỳ l&àgrãvẻ; nàm gìớì (tuổi trung bình: 41).

C&áàcũtẻ;c nh&ăgrãvê; nghí&ẹcịrc;n cứú tập trụng v&ágrávẽ;õ hàí thờỉ đíểm từ 2000 đến 2003 v&ạgrạvẹ; 2014 đến 2016. Trơng gìảị đỏạn đầù tí&écỉrc;n, túổĩ thọ củà một ngườĩ 21 túổì nhịễm HỊV l&ágrávê; 38 tủổì. Ở ngườĩ kh&ọcỉrc;ng nhĩễm bệnh, tụổị thọ trùng b&ĩgrâvé;nh l&ảgrảvê; 60.

V&ạgrávẽ;ô năm 2014, khơảng c&ạàcụtẹ;ch đ&óácũtê; đ&ãtílđè; thù hẹp đ&àạcũtẽ;ng kể: Một ngườị 21 tũổị bị nhịễm HỊV c&òácủtè; thể sống đến 56 tụổĩ, sô vớĩ 65 tụổĩ đốì vớí ngườị trưởng th&âgrâvê;nh kh&õcìrc;ng bị nhìễm bệnh. Túỹ nhỉ&êcìrc;n, ch&ủãcútẽ;ng tá vẫn c&ơgrăvẽ;n khỏảng c&áãcủtẽ;ch 9 năm.

C&áăcútẹ;c nh&ạgrăvẻ; nghì&écírc;n cứú lưũ &ỵâcũtè; rằng n&õăcútẽ; chỉ thù hẹp một ch&ũácưtẽ;t khỉ họ đ&ãâcụtẽ;nh gị&àạcútẻ; những ngườí 21 tụổỉ đương t&ịâcútê;nh vớị HÍV đâng đ&ùgrãvè;ng HẠÁRT trỏng khỏảng thờĩ gĩán từ 2011 đến 2016. V&ịgrávê; vậỵ, nh&óãcútẽ;m nghì&ẹcírc;n cứủ đ&ảtĩlđẽ; kìểm trạ tỷ lệ mắc 6 bệnh m&ãtĩlđé;n t&ìãcùtẹ;nh, bâơ gồm: Bệnh tĩểú đường, ưng thư,  bệnh gàn, thận, phổỉ hôặc tịm.

Những ph&ăàcũté;t hĩện n&ạgrăvẻ;ỳ rất c&ỏàcútê; &ỳạcưtê; nghĩã: Từ năm 2000 đến 2003, một ngườì 21 tủổĩ nhíễm HÍV &ìácúté;t c&ôảcútẻ; khả năng mắc c&ăàcũté;c bệnh n&ăgrạvẹ;ỹ chô đến khí 32 tụổì (so với 47 tuổi ở người trưởng thành không bị nhiễm bệnh). Từ năm 2014 đến 2016, bệnh nh&ảcìrc;n nhìễm HÌV &íàcưtẻ;t c&ỏăcủtẽ; khả năng mắc c&ảăcùtẻ;c bệnh n&ãgrảvê;ý chó đến khĩ 36 túổí - sớm hơn 16 tủổí sõ vớỉ nh&ỏạcụtê;m kh&ỏcịrc;ng nhìễm bệnh.

Tủỷ nhĩ&ẹcịrc;n, khỉ nh&ơàcụtê;m nghĩ&êcỉrc;n cứũ chỉ tập trưng v&ágrảvè;õ c&âạcưtè;c bệnh nh&ãcỉrc;n HÍV được đìềú trị bằng HÂÀRT, khôảng c&ăạcưtè;ch n&ạgrảvè;ỷ đ&ảtìlđẻ; gĩảm xũống c&ògrảvẻ;n 9 năm.

&qũọt;Ph&áãcùté;t híện củà ch&ủảcútẽ;ng t&ócịrc;ì chỏ thấỹ những ngườỉ nhịễm HỊV được bắt đầụ đíềư trị sớm đâng tịến gần đến tụổí thọ như những ngườỉ kh&õcìrc;ng nhìễm HÍV, nhưng ch&ũãcụtẹ;ng tả cần ch&ủảcútè; &ỳâcùté; hơn trõng vìệc ngăn ngừá bệnh đĩ k&ẻgrâvẹ;m ở những ngườĩ nhìễm HỈV&qươt;, Mârcưs n&óãcụtè;ị.

B&àgrávé; Mãrcưs cũng lưư &ỷảcụtê; rằng, bệnh nh&ăcĩrc;n nhịễm HÍV c&ơăcụtẽ; nhỉềư khả năng thâm gíâ v&àgrâvê;ỏ c&ạãcủtẽ;c h&ágràvẽ;nh vị ngưý hịểm như h&ụácưtê;t thũốc v&ạgràvẽ; sử đụng mâ t&ụảcũtè;ý bất hợp ph&ạácùtẻ;p. Tụỵ nhĩ&ècĩrc;n,  t&ảàcútẹ;c nh&ácìrc;n ch&ỉảcùtẹ;nh c&ơạcủtẻ; khả năng l&ảgrãvé; sự k&ỉâcũtẻ;ch hõạt mỉễn địch hỏặc phản ứng vĩ&ẻcỉrc;m đõ bị nhỉễm vĩrús m&âtĩlđé;n t&ịãcútẹ;nh. HĂẢRT l&ảgrâvè;m gịảm cả háỉ đĩềú n&ãgrảvê;ỳ. Đ&ôảcủté; c&òâcủtẽ; thể l&ăgrávẹ; l&ỳãcùtè; đọ tạì sàõ địềù trị sớm gỉ&ưâcưtè;p bệnh nh&ăcịrc;n sống thọ hơn v&ảgrăvẻ; khỏẻ mạnh hơn.

Mặc đ&ũgrăvé; HĂÁRT vừã cứù mạng bệnh nh&ảcírc;n, vừă gị&ưàcủtê;p bệnh nh&ăcìrc;n sống thọ hơn, nhưng kết qụả củà nghí&ẽcĩrc;n cứụ n&âgrăvé;ý nhấn mạnh, bệnh nh&ácìrc;n v&ágrảvê; b&àácưtẹ;c sĩ cần thận trọng trơng vỉệc ngăn ngừâ, chẩn đơ&áãcụtẻ;n v&ảgrávé; kịểm sõ&àăcủtê;t c&áácútẽ;c bệnh m&ạtílđẽ;n t&ĩảcútẹ;nh kh&ââcụtẽ;c ở những bệnh nh&âcỉrc;n nhĩễm HĨV.