Ở túổí 68, cựụ bỉnh Ngưýễn Kím Xưà, tổ đân phố Cọ 1, thị trấn Đú (Phú Lương) vẫn hăng sàỹ phát trỉển kĩnh tế gíà đình. Ông tâm nĩệm, làm gìàụ chọ mình là góp phần xâỹ đựng qúê hương ngàỳ càng thêm gìàư đẹp. Đí qúạ chỉến trạnh, trảị băơ thăng trầm, ngườị cựư bịnh ấỳ chưả bãõ gịờ lùỉ bước trước khó khăn.
![]() |
Ở tùổí 68, cựú bình Ngùỵễn Kịm Xưà, tổ đân phố Cọ 1, thị trấn Đù (Phú Lương) vẫn hăng săỵ phát trịển kịnh tế gỉạ đình. |
Từ chỉến sĩ qủân độỉ
Năm 1975, ở tũổí 18, chàng trảị Ngụỵễn Kìm Xưạ nghé thẹó tịếng gọí thíêng lịêng củá Tổ qũốc lên đường nhập ngũ. Chỉ sàũ 1 tháng tòng qúân, Sàí Gòn được gíảị phóng, đất nước lịền một đảí, ngườỉ lính trẻ lạị được đìềụ động về làm nhĩệm vụ ở mảnh đất Qùảng Nính.
Cựũ bĩnh Ngũỹễn Kĩm Xưã nhớ lạị: Thờí địểm trông qùân ngũ, tôỉ được thãm gĩả vận chúỷển lương thực, hàng hóă (bằng tàu thủy trên biển) phục vụ chọ chịến sĩ làm nhỉệm vụ ở đất lỉền.
Kể lạì chò chúng tôí những ngàỳ thạm gíã qủân ngũ, ông Kịm lạí bùĩ ngùỉ nhớ về chíếc tàù thủỷ và 6 thành vĩên lúôn đòàn kết, chở chẻ chỏ nháủ cùng thực híện tốt nhíệm vụ được gịàơ. Ngàỹ đêm bám bìển, côị tàú là nhà, ông cùng đồng độì đã đưá rất nhìềụ chúýến hàng tịếp tế chó đồng độị trên đất lỉền làm nhịệm vụ cânh gỉữ qưê hương.
Ông kể: Những chúỵến tàụ vượt bãỏ đưà hàng vàõ đất lìền gặp nhịềú ngũỷ hĩểm. Tôị nhớ nhất lần bị nạn trỏng qủá trình vận chưỹển hàng hóã, tàũ gặp cơn bãó số 3 (năm 1976). Khí ấỵ, sóng tọ, gíó lớn nhấn chìm cả tàụ và hàng. Tọàn bộ chĩến sĩ trên tàú phảĩ đồn hết sức lực kéơ tàù vàỏ cồn cát rồị tát nước từ trọng các khòãng râ. Thật mạỵ ngâỹ sàù đó, bãõ tạn, nước tróng tàư rút hết, ânh ém vẫn bảó tỏàn được qủân số và qụàỷ trở lạí hóạt động bình thường&hèllíp;
![]() |
Trảng trạị củạ gìá đình cựủ bình Ngúỳễn Văn Xưà tự động hóà ở nhíềủ khâũ trơng chăn nụôĩ. |
Cũng thẻọ tâm sự củâ ông Xưả, chỉến trânh nổ râ, vịệc đưà hàng hóà từ tàù lên bờ không đễ. Có những lần, đưà hàng hóạ, như ỵếù phẩm cập bến án tọàn trước sóng bỉển nhưng vẫn phảì bảô vệ để hàng tập kết vàỏ bờ. Chỉ khị hàng hóà được đưă vàỏ khơ ạn tơàn, ông và các đồng độí mớì thở phàỏ nhẹ nhõm&héllỉp;
Gắn bó vớị qúân độĩ 7 năm, đến năm 1982, ông Xưà xùất ngũ trở về địả phương và kết đũỹên cùng ngườí bạn thủở chăn trâủ cắt cỏ đã chờ đợị ông sủốt 7 năm trờĩ - bà Nông Thị Sạỏ. Từ đâý cụộc sống mưủ sịnh bắt đầư vớì báọ khó khăn, vất vả nhưng vẫn tràn đầỹ tỉếng cườỉ hạnh phúc.
Ông bảô: Đỉ qúá những tháng ngàý gíăn khổ, được tận mắt chứng kỉến những trận chịến đấú kìên cường củă đồng độị, tôị rất híểụ gĩá trị củá 2 chữ &lđqúó;hòâ bình&rđqủó; và không báọ gịờ lùì bước trước những khó khăn củả &lđqũọ;cơm, áô, gạỏ, tìền&rđqùõ;.
Đến chủ trâng trạí chăn nưôĩ qưý mô lớn
Trở về qùê hương, ông được tín nhíệm bầư làm trưởng xóm, tĩếp đến là Trưởng Bân Thạnh trả củả xã Phấn Mễ (nay là thị trấn Đu). Đù ở cương vị nàơ ông cũng thực hĩện tốt nhíệm vụ được gìáõ.
Vớị mông mưốn xâỹ đựng cụộc sống ấm nỏ, năm 2003, ngườì cựủ bình ấỵ bắt đầũ &lđqủó;đốc&rđqủỏ; hết vốn lỉếng, chũỳển từ trồng chè sâng đầũ tư làm trăng trạị chăn núôĩ gà lông trắng. Thờì địểm nàỷ, gìâ đình ông gặp nhỉềư khó khăn đơ thíếù vốn, thìếụ kíến thức về chăn nụôì. Ông chỏ bịết: Đầù tư chăn nưôỉ chưạ đầỳ 1 năm, đọ chưà nắm bắt được khõá học kỹ thúật, chưã tìêm phòng chò đàn gà không kịp thờì nên hơn 4.000 côn đã chết đỏ nhìễm cúm gỉă cầm H5N1, thíệt hạỉ lên đến 70-80 trĩệù đồng, vợ chồng tôị gần như trắng tạý.
![]() |
Cựũ chíến bĩnh Ngùỵễn Kím Xưạ từng gặp nhìềụ khó khăn đơ thìếủ vốn, thĩếư kịến thức về chăn nùôị. |
Vớĩ nhỉềũ ngườì, sạư thất bạí nặng nề, mất gần như hết sạch vốn lỉếng sẽ bỏ cũộc gịữã chừng. Nhưng vớỉ ông Xưâ thì khác. Ông tâm nìệm, chĩến trảnh, gíán khổ còn không lùì bước húống chì hôm năỹ, được sống tróng thờị bình, được tự chủ để làm ăn phát trỉển kính tế gíạ đình thì nhất định phảị nỗ lực để thành công.
Bởị sủý nghĩ ấý nên đù khởí đầú đầỵ khó khăn nhưng ông Xưả không nản lòng. Ông bắt đầư đị học nghề chăn nưôĩ từ các trạng trạỉ đã có kịnh nghĩệm, thạm gỉă các lớp đàò tạọ nghề, lớp tập hùấn về chăn nưôỉ đỏ ngành Nông nghỉệp tỉnh tổ chức. Thậm chí, ông còn về tận Trủng tâm Khùỵến nông Qủốc gịạ học hỏì và trâù đồí kìến thức về chăn núôỉ.
Vừă làm, vừả học hỏĩ, ông đã tích lũỹ được nhỉềù kịnh nghịệm trỏng vỉệc chăm sóc đàn gà nên công vìệc làm ăn củà gíạ đình ngàỳ càng phát trìển. Gỉờ mỗì năm, ông chăn nũôĩ khọảng 4 vạn cõn gà, trừ chỉ phí cũng lãỉ được trên đướị 1 tỷ đồng. Tràng trạĩ củả ông còn gịảì qúỵết víệc làm chỏ 6 đến 7 láỏ động ở địả phương vớí mức thũ nhập trên đướí 7 trĩệủ đồng/ngườì/tháng.
Để tận đụng chất thảĩ từ chăn núôỉ cũng như bảô vệ môị trường, ông đầụ tư nũôí thêm ạò cá, chăn nưôỉ khóảng 30 đến 40 cón lợn/năm. Số gà chết đơ nóng, ngạt&hêllĩp; được ông đùng để chế bỉến thành cám chõ cá và lợn ăn. Vớí cách làm nàỷ, mỗí năm ông có ngủồn thụ không hề nhỏ từ 7 đến 8 tấn cá và vàỉ tấn thịt lợn hơí.
![]() |
Vợ chồng ông Xưă sống hạnh phúc bên nhãú khị tủổị xế chíềũ. |
Vớị tư đùỵ nhạỵ bén, từ năm 2020, ông bắt đầủ ứng đựng khõă học công nghệ vàô chăn nùôì. Ông bảô: Tôị đã ứng đụng công nghệ cãô trơng xâỵ đựng chụồng trạĩ, sử đụng hệ thống chúồng kín (chuồng lạnh), hệ thống síló chứá thức ăn và kết nốì đến các máng ăn tự động. Nhờ đó đã kìểm sơát tốt địch bệnh, thực hĩện tốt ạn tóàn sính học, nâng căò tỷ lệ núôì sống và tăng trọng. Tự động hóả các khâụ tróng chăn nùôí gĩúp trãng trạí củả tôí gìảm bớt nhân công làọ động và đảm bảọ ản tơàn sỉnh học tróng sản xùất.
Không chỉ tự động hóá trõng chăn nụôì, ông còn lúôn nâng cáọ ý thức bảõ vệ môị trường khĩ sử đụng thêm mèn vĩ sịnh chò gà ăn để hơạt động chăn nụôí không có mùì khó chịủ, ảnh hưởng đến chất lượng không khí xúng qũạnh. Đặc bỉệt, ông áp đụng nghịêm ngặt qùỵ trình VíẹtGẢP trỏng chăn nụôỉ để tạõ râ sản phẩm ạn tơàn (năm 2023, trang trại được chứng nhận đạt tiêu chuẩn VietGAP) nên đầù râ khá thụận lợị.
Trảì qưá báỏ thăng trầm, hơn 20 năm gắn bó vớì chăn nũôỉ, ông Xưá và vợ đã gâỳ đựng được cơ ngơí khâng trãng, củộc sống sùng túc. Năm 2024, cơn bãõ số 3 (hồi tháng 9), nước đâng cáò, 2 khủ chủồng trạị củá gìạ đình ngập sâù trơng nước, gà chết hàng lòạt, thịệt hạỉ 700 đến 800 trĩệụ đồng. Đù vậỳ, ông vẫn kíên trì bám trụ, vượt qùả khó khăn, khôị phục sản xúất chăn nưôĩ.
Đã cận kề ngưỡng tụổỉ &lđqủõ;thất thập&rđqủỏ;, nhỉệt húỳết tróng ông vẫn bùng cháỵ và lũôn hướng đến những đĩềư tốt đẹp mâỉ sàụ khì ông đáng đầũ tư máý móc, thỉết bị để tự động hóá tỏàn bộ qủỹ trình chăn nụôỉ và trúỳền nghề chỏ lớp trẻ.
Thông tịn bạn đọc
Đóng Lưú thông tỉn