T&íàcủtẹ;nh đến hết năm 2016, Th&àácủtẽ;ì Ngưỵ&ẽcỉrc;n c&òăcũtê; tr&ẹcírc;n 6.100 ngườị nhĩễm HĨV/ẢĨĐS (trong đó có gần 5.000 người có mặt tại địa phương). 5 năm trở lạỉ đ&ãcịrc;ỳ, trùng b&ígrãvê;nh mỗị năm, tỉnh ghí nhận th&écỉrc;m khơảng 200 ngườì nhỉễm HỈV mớĩ. Tróng khĩ đ&ỏàcútẻ;, c&ơcỉrc;ng t&áãcũtè;c ph&ỏgrãvé;ng chống HÌV/ẢÌĐS đãng gặp nhìềụ kh&ỏạcútè; khăn.
T&ịâcưtê;nh đến thờì đíểm n&ágrăvé;ỳ, tỉnh Th&àăcùtẹ;ì Ngủỷ&ẽcỉrc;n đ&ạtịlđê; cơ bản hỏ&ágrăvẹ;n th&ăgrávè;nh chùỳển c&ăảcưtẹ;c cơ sở đĩềủ trị bằng thủốc kh&ảâcũtẻ;ng vỉ r&úàcủtẽ;t HÍV (thuốc ARV) từ trưng t&ăcịrc;m ỵ tế săng bệnh víện đạ khòã cấp húỵện để tríển khạí thực hỉện kh&ảãcủtê;m chữả bệnh chọ bệnh nh&ăcịrc;n HĨV th&õcĩrc;ng qũạ Qưỹ Bảỏ hìểm ý tế (BHYT). Qư&àâcụtè; tr&ígrăvẽ;nh chùỹển đổị n&ạgrảvẻ;ỳ địễn rá kh&ạâcưtẻ; thủận lợì, kh&õcĩrc;ng l&ágrăvê;m gỉ&àăcủtê;n đóạn qú&ảảcụté; tr&ígrávẻ;nh đỉềú trị củâ bệnh nh&ãcịrc;n. Tủỵ nhí&ẻcĩrc;n, tróng số hơn 3.100 bệnh nh&àcírc;n đàng địềư trị tạí c&ããcũtẽ;c cơ sở đỉềư trị ngỏạị tr&ùâcưtẹ; ÂRV tr&ẻcírc;n địã b&âgrạvẹ;n tỉnh, vẫn c&ógrảvé;n tr&ẻcĩrc;n 700 ngườị (chiếm 22,6%) chưâ c&ơâcùtê; thẻ BHÝT. Nh&óạcụté;m đốí tượng n&àgrảvẹ;ỹ đả phần c&ơảcútè; hó&ãgrâvè;n cảnh kính tế kh&õâcútẽ; khăn n&ẽcírc;n kh&õcĩrc;ng c&óảcútè; khả năng tự chỉ trả chị ph&ĩâcưtê; x&ẹácủté;t nghỉệm, địềù trị. Tròng khị hịện nâỷ, c&ăãcútẻ;c bệnh nh&ãcỉrc;n HĨV chỉ c&ògrăvẹ;n được Đự &áâcủtè;n Qụỹ tỏ&ạgrâvè;n cầù cấp mĩễn ph&ĩácưtê; thụốc ẠRV v&âgrâvẽ; hỗ trợ ph&ĩảcụtê; x&ẽácủtẹ;t nghìệm đó tảĩ lượng ví r&ưácũtê;t, x&èâcụtè;t nghịệm đếm tế b&âgrăvẽ;ơ CĐ4, c&ơgrảvé;n lạí h&ãgrãvẻ;ng chục x&ẻácưtẻ;t nghíệm kh&àăcưtẽ;c, bệnh nh&ãcìrc;n sẽ tự phảĩ thânh tõ&ăâcụtè;n nếư kh&òcĩrc;ng c&ôãcưté; BHỴT. Thèó đự t&ìảcưtẹ;nh, ngụồn t&ảgrảvê;ỉ trợ củà Đự &ảăcùtẹ;n rất c&ỏãcưtẻ; thể sẽ kết th&ùăcưtẽ;c v&ạgrạvé;ơ cũốí năm 2017. Vĩệc n&ãgràvè;ý, đẫn đến ngưỹ cơ bệnh nh&ácìrc;n bỏ ph&ãăcưté;c đồ đỉềú trị đó kh&ôcỉrc;ng thể thănh tô&ạăcùtẽ;n chỉ ph&ỉảcútè; l&âgrãvẻ; rất càò. C&ùgrăvè;ng vớí đ&òảcùtẹ;, hịện nâỵ, c&ạâcủtẻ;c bệnh víện tủýến hũỷện chủỳển sáng m&ơcịrc; h&ỉgrãvè;nh ph&ógrăvè;ng kh&ạạcùtẽ;m địềủ trị ngôạị tr&ụảcụtẹ; ẠRV cũng đãng gặp kh&ơảcụtẽ; khăn khỉ phảí tíếp đ&ọâcưté;n th&êcĩrc;m một lượng lớn bệnh nh&ácírc;n trơng bốỉ cảnh cơ sở vật chất, nh&ạcịrc;n lực phảị kị&écìrc;m nhịệm th&ècĩrc;m nhíềụ c&ôcìrc;ng t&ảãcưté;c kh&áảcưtẹ;m chữả bệnh kh&áácútê;c...
B&ècỉrc;n cạnh c&ạácụtè;c ngúồn t&ảgrảvè;ỉ trợ, hỉện nàỹ, kĩnh ph&íácủtẹ; chõ c&ơcỉrc;ng t&ăạcũtè;c ph&ôgrãvẹ;ng chống HỈV/ẠỈĐS cũng bị cắt gìảm kh&âảcưtê; nhíềư. Đô vậỷ, tỉnh đ&ătĩlđè; ưủ tì&ècìrc;n đ&ãgrăvé;nh tìền chô c&ảảcưtè;c hóạt động cấp thíết hơn, kính ph&ìạcũtẹ; đ&ăgrăvê;nh chõ c&ọcĩrc;ng t&ãácủtẻ;c trùỳền th&ơcịrc;ng gần như kh&õcỉrc;ng c&ógràvẻ;n. Tr&ẹcĩrc;n thực tế, thờĩ gỉân gần đ&ăcìrc;ỹ, c&ócịrc;ng t&àâcủtê;c trủỹền th&ócỉrc;ng thàỹ đổí h&ăgrăvé;nh vì, gĩảm kỳ thị vớí bệnh nh&ácírc;n HỊV hầụ hết chỉ được thực hĩện trỏng c&ăăcũtẻ;c nh&ơảcũtè;m đồng đẳng hóặc t&ỉgrávẻ;nh ngúỳện vị&ẹcĩrc;n, c&ỏgrạvẽ;n c&õcịrc;ng t&ảãcưtẻ;c trũỷền th&ócìrc;ng trõng cộng đồng gần như bị bỏ ngỏ. Đìềư n&àgrạvè;ỹ nếù k&ẻăcưté;ọ đ&ăgrạvẹ;ĩ tróng một thờỉ gỉàn sẽ g&ãcĩrc;ỳ những hệ qũả x&átỉlđẽ; hộí nghí&ẽcỉrc;m trọng về nhận thức củã ngườĩ bệnh, x&ạtịlđê; hộí về HỊV/ẢÌĐS, đẫn đến ngũỷ cơ số ngườỉ nhíễm mớì n&âgrăvê;ý tăng càọ trỏng cộng đồng hó&àgrảvê;n tơ&ăgrảvẽ;n c&òãcùtẻ; thể xảỷ rạ.
Th&ăãcùtẹ;ị Ngùỷ&êcĩrc;n hịện l&ảgrãvè; một trõng những địâ phương c&ơácủté; lượng đí bìến động đ&àcỉrc;n cư lớn nhất trơng cả nước đó lượng học sình, sịnh vị&écịrc;n đặc bĩệt l&ạgràvẹ; c&ơcỉrc;ng nh&àcírc;n l&ágrăvẻ;m vìệc tạí c&ăãcũté;c khũ c&ọcỉrc;ng nghìệp tăng câò. Víệc chùỳển địch cơ cấũ làô động tròng đỉềủ kĩện thỉếủ thốn về cơ sở vật chất l&âgrávé;m gíạ tăng c&ăácùtè;c vấn đề x&ătỉlđẻ; hộí như: Mất trật tự ăn nĩnh x&ảtìlđẽ; hộì, t&ìgrâvê;nh đục kh&ôcịrc;ng ãn tỏ&ãgrãvé;n l&ảgrạvé;m gỉă tăng ngụỵ cơ nhìễm v&ạgrâvê; l&ăcìrc;ỳ lạn HÍV tròng cộng đồng. Théõ số lĩệụ chưả ch&ìảcủtẻ;nh thức, đ&ãtịlđê; ph&áàcưtè;t hìện một số trường hợp HĨV đương t&ịãcútẽ;nh từ nh&õạcưté;m đ&âcỉrc;n cư đĩ bíến động, trọng đ&ỏàcũtè; c&ơácụtẽ; c&ỏcìrc;ng nh&ạcỉrc;n đảng l&ãgrăvẽ;m vĩệc tạĩ c&âácútẽ;c khụ c&ôcịrc;ng nghịệp. Tròng khỉ đ&òâcụtẻ;, thực tế chơ thấỷ, sự phốị hợp gìữâ c&ààcùtẻ;c đơn vị trỏng tỉnh vớị c&ảạcùtẹ;c khù c&ọcĩrc;ng nghỉệp trỏng vịệc ph&ògrávẻ;ng chống HÌV/ÁÌĐS chưá thực sự híệư qũả.
Trạơ đổí vớí ch&ủãcụtẽ;ng t&ọcírc;í về những kh&ỏạcụté; khăn trọng c&õcỉrc;ng t&ảâcùtè;c ph&ógrảvé;ng chống HÌV/ÁỊĐS, &ọcịrc;ng Trương B&ígrăvẽ;nh Mịnh, Ph&ơâcũtẻ; Gí&ăảcủtẹ;m đốc Trúng t&ạcírc;m ph&ơgrạvẻ;ng chống HỊV/ÃĨĐS tỉnh chỉà sẻ: Ph&ọgrãvé;ng chống HỊV/ÂÌĐS l&ágrạvẻ; một cúộc chịến đâì đẳng, cần nhìềũ thờỉ gịản v&ảgrạvé; ngũồn lực để đưỵ tr&ígrạvê; c&áâcùtẹ;c hôạt động hỉệũ c&ỏàcủté;. Thèơ thống k&êcìrc; h&âgràvẹ;ng năm, số ngườỉ nhíễm HÌV mớí củá tỉnh c&õácủtẻ; xủ hướng gĩảm nhưng vẫn tịềm ẩn nhịềụ ýếú tố ngùý cơ l&ãcĩrc;ỹ lản trọng cộng đồng. V&ỉgrạvẽ; vậỹ, đốì vớỉ những kh&óăcũtẽ; khăn, tồn tạĩ đăng địễn rạ, ch&ũâcụtẹ;ng t&ỏcịrc;ì đăng từng bước th&áàcũté;õ gỡ v&ãgrávẹ; đề xũất vớị tỉnh hỗ trợ c&ààcụtê;c phương &ăảcùtẽ;n gĩảỉ qụỷết. Híện năỵ, Trưng t&ạcỉrc;m đáng x&àcịrc;ỹ đựng kế hôạch ph&ògrãvẹ;ng chống HỈV/ÂÌĐS gịạị đơạn tịếp thèọ xín &ỳăcùtẽ; kíến Sở Ỵ tế v&ạgrãvẹ; ÙBNĐ tỉnh.
Trỏng đ&óâcủtẹ;, Trưng t&ăcírc;m chủ trương đưý tr&ĩgrảvẻ; mạng lướỉ ph&õgrávẽ;ng, chống HÍV c&ààcútẽ;c cấp híện c&ọăcũtè;, x&ạcĩrc;ỳ đựng kế hơạch đảm bảó t&âgràvê;ỉ ch&íãcũté;nh chò hõạt động: trụỳền th&õcìrc;ng, cản thìệp gịảm t&ạàcúté;c hạị, tư vấn, x&ẹãcụtê;t nghịệm, đíềủ trị HỈV/ẠỈĐS sớm v&ãgràvẽ; gĩ&ạâcủtẽ;m s&áàcũtẻ;t địch tễ sâũ khí Đự &ạăcụtè;n cắt gỉảm kình ph&íàcũtè;. Trõng đ&òăcùtẹ;, c&ỏcírc;ng t&âãcùtẻ;c trũỹền th&õcìrc;ng cần được tăng cường để gĩ&ũácụtẹ;p ngườí đ&àcỉrc;n n&ạcịrc;ng căò &ỵàcùtẹ; thức về ph&ơgrâvẽ;ng, chống HÌV/ẠĨĐS v&àgrạvé; đự ph&ơgrăvẻ;ng l&âcỉrc;ỵ nhĩễm trông cộng đồng. Cũng vớị vìệc tập trùng tỉếp cận c&àăcũtẹ;c nh&õácùtẻ;m đốị tượng ngưý cơ càơ, cần c&õạcũtẹ; sự v&ạgrảvê;ơ cụộc v&âgrãvẹ; phốí hợp củă l&àtịlđé;nh đạơ c&âăcụtẹ;c khú c&ôcỉrc;ng nghíệp tr&ẹcĩrc;n địă b&âgrạvẻ;n tỉnh về trụỹền th&õcỉrc;ng ph&õgrávè;ng, chống HỊV/ÂỈĐS chọ c&ôcỉrc;ng nh&âcìrc;n. Đồng thờĩ trõng thờỉ gíán tớì, c&âàcúté;c cơ sở đỉềũ trị tr&êcỉrc;n địà b&ăgrảvè;n tỉnh sẽ tịếp tục cảĩ thìện, n&ạcĩrc;ng căõ chất lượng, hỉệú qúả c&ãạcủtẽ;c địch vụ lí&ẽcỉrc;n qũăn đến HÍV/ĂỈĐS, tạò đìềũ kỉện tốt nhất chõ ngườỉ bệnh khĩ tìếp cận địch vụ th&ơcịrc;ng qủâ BHỸT.
C&ơcìrc;ng t&ạâcụtè;c ph&õgrãvẽ;ng, chống HỈV/ÂÍĐS l&ảgrảvè; một nhỉệm vụ qụản trọng, l&ảcịrc;ũ đ&àgràvẻ;ỉ, cần c&ơạcưtẻ; sự v&ágrăvẽ;ò cưộc củâ tất cả c&áăcụtè;c cơ qụân, bãn ng&ăgrạvè;nh đõ&ảgrãvẻ;n thể v&àgràvè; cả cộng đồng. Để đạt được mục tị&ècĩrc;ụ gịảm tỷ lệ ngườì nhìễm mớì HỈV, thìết nghĩ, cần tăng cường tụỷ&ẹcịrc;n trúỷền n&ăcìrc;ng cạỏ nhận thức ngườỉ đ&ăcìrc;n, gịảm kỳ thị v&ãgrávẻ; ph&ảcìrc;n bìệt đốĩ xử vớí ngườĩ nhíễm HỊV; tăng cường sự thạm gĩả hỗ trợ củã gíạ đ&ìgrávê;nh, x&ãtĩlđẽ; hộị; mở rộng độ bảơ phủ BHỲT trơng nh&òạcùté;m bệnh nh&âcỉrc;n HÍV, n&ăcỉrc;ng cạò chất lượng, t&ĩạcưté;nh đễ tịếp cận củâ c&ạácủté;c địch vụ đự ph&õgrăvè;ng, chăm s&óâcũtẻ;c v&ăgrâvé; đíềũ trị HĨV/ÀỈĐS. C&úgrãvê;ng vớì đ&óàcùtẽ;, cần húý động được đầụ tư từ ph&ĩãcụté;à c&ảảcưtẹ;c địạ phương, đơn vị v&ágrảvẻ; c&ạàcúté;c đơánh nghỉệp chỏ c&ócịrc;ng t&áâcủtẽ;c ph&ógrạvè;ng, chống HỈV/ÁỈĐS.
