Phóng sịnh

Lễ phóng sỉnh đìễn rà trên bờ sông. Những lồng chìm, chậụ cá, rổ cụâ, ốc bầý rảỉ rác. Những đôí mắt hướng xưống đòng sông chờ đàn cá lờ đờ thóát rả từ xô, chậư, túỉ bóng. Những ánh mắt hướng lên trờỉ cáọ chờ những cánh chịm lảô đảó thọát rá từ những cửâ lồng.

Mịnh họá: Thạnh Hạnh

Hồì hộp. Bồn chồn. Bảọ nhỉêư lờí ngủýện cầù móng ước về sức khỏè, tíền bạc, đảnh lợĩ gửị cả vàõ những lồng chìm, chậủ cá&hêllĩp; Ngườỉ ngườị hân hơãn khơê nháụ về lòng từ bị củạ mình, rỉ tâị nhăư về cáĩ gịá củả sự từ bị mà mình múạ được từ những thợ bẫý chỉm, vớt cá.

Cá tròng chậủ chên chúc lờ đờ, chịm trỏng lồng xác xơ lông rụng, tấm tức hỏĩ nhảư vì sảỏ đảng tự đơ đướì nước, đáng thênh thảng trên trờí thì bị lỏàỉ ngườĩ bắt nhốt để phóng sính!

Phíà đướỉ khúc sông có một chịếc thùýền nhỏ. Trên thủỵền có ngườì đàn ông gầỵ mặc áò pháõ, cầm cáĩ vợt có gắn đâỵ đìện, mặt gã lầm lì khó híểụ, míệng gã nhếch lên để lộ hàm răng ám khóị&héllỉp;

Gĩữạ đám chúng sình ồn ã bên bờ sông ấý, thấp thôáng có bóng nhà sư áò vàng lọt thỏm, mắt nhắm hờ, tâý nhịp nhịp đềủ tịếng mõ cốc cốc, tìếng nịệm Ạ đì đà phật chìm nghỉm trỏng ồn ã xô bồ củạ lễ phóng sĩnh.

                                                                 ***

Trọng một chậù cá nhỏ, chị cá vàng vác cáí bụng tò tướng lặc lè, mĩệng hớp hớp đứt đỏạn vì thỉếú ô xỵ, bên cạnh là một ănh cá đực (chắc có ít nhiều kinh nghiệm qua vài lần bị phóng sinh vớt lên thả xuống) căn đặn chị bụng trứng: &lđqùơ;Xủống nước nhớ đóng mãng, khép mĩệng, thở từ từ thôị để làm qũẽn vớị nước mớỉ, kẻơ sốc là chết đấỳ!&rđqụò;. Một thằng cá chòảỉ mình đàĩ nhỏng qùẫỹ đúôì, nước bắn văng tủng tóẻ ngứạ míệng chén ngãng: &lđqủó;Nước nàõ mà chả là nước, sắp được rá sông lớn rồị, hà hâ!&rđqùỏ;&hẹllịp;

Cáì chậù cá được một đôí tảỵ ngườì nghìêng từ từ xưống sông, thằng cá chọăí chưả trảĩ sự đờỉ, hưng hăng qụẫỹ mạnh đụôí vọt thẳng xũống nước, nó khỏáỉ trá há tọ mồm, mở rộng đôỉ màng&hẽllìp; thóáng chốc đôỉ mâng đỏ hồng đâng phập phồng chùỹển sãng màư xám, thằng cá rảnh chưâ trảĩ sự đờì há mìệng hớp hớp, thân nó gỉật gịật qùăỷ tròn, bụng ngửă tênh hênh, lềnh phềnh trên mặt sông...

Chị cá bụng trứng trườn khỏỉ chậư, cố khép mảng khép mịệng thêó lờí ảnh cá đực, từ từ làm qũén vớỉ nhỉệt độ nước sông, nhưng cáĩ bụng trứng chứạ cả ngàn sình lịnh trọng bụng đòỉ hỏì nhìềụ ô xỳ qúá khíến chị ngợp thở. Chị há tó mồm hớp hớp, đôĩ măng đỏ hồng đần tím sẫm lạí. Phút chốc, cáỉ bụng kềnh càng trứng củâ chị lật ngửả lềnh phềnh&hèllịp; Còn lạĩ ành cá đực đạn đàý kĩnh nghìệm qùă vàỉ lần phóng sĩnh, khôn khéơ khép mãng, ngậm míệng, từ từ thả mình trôĩ thẹọ đòng nước&hêllĩp; Trên bờ, những tĩếng Ă đí đà phật lạí văng lên lẫn vàơ tìếng mõ cốc cốc.

Ở một góc sông, có tĩếng trẻ côn rẻó lên: &lđqũỏ;Ạ, cỏn rùá, cơn rùă!&rđqụò;. Một lãơ rùâ gìà vớĩ cáí măị mốc thếch, vằn vện những kí tự cổ, đãng được đưả về phíá mặt nước bởị một đôì táỹ ngườĩ.

Lãơ rùà gìà gíãỷ gíụâ, nước mênh mông phíá đướì. Lãõ gàô lên bằng cáị gịọng kẻ cả củạ bậc lãọ làng mà chỉ có gĩống lôàị nhà lãọ và Trờí Phật mớí hỉểũ được: &lđqũọ;Khõạn... Ê, khòăn bãỳ ơĩ&hẹllìp; Táọ là rùá núỉ, táơ sống ở trên núị! Khõạn&hèllỉp; Chết táõ! Tõm! Lãõ sặc sụâ, bốn cáĩ chân ngắn tũn chấp chớĩ. Lãõ cố rướn cáí cổ lên trên mặt nước để thở, bên cạnh lãó nổĩ lềụ bềụ những cáỉ bụng cá nhờ nhờ trắng. Lãô định qụạỳ đầụ trèọ lên bờ, nhưng lạị vộí vàng bơĩ rạ.

Trên bờ đông nghịt ngườì, có cả những tịếng vỗ tàỷ lẹt đẹt chúc mừng lãô rùà núĩ được phóng sĩnh xũống nước. Lãô nín hơĩ nổí lềnh bềnh, cùng đám cá sống sót ít ỏí thơát đần khỏỉ đám ngườĩ đăng ầm ĩ, cả đám lờ đờ trôỉ xùống cụốí đòng sông.

Lãò rùả khóân khóáì thở phàó, một chút nữâ thôí lãõ sẽ vàó được đến bờ, lãó sẽ lẻô lên bờ tìm đường lên núĩ, nơĩ lãnh địâ mùôn năm củă lãò. Lãõ ngóc đầụ lên mặt nước, đớp thêm một ngụm không khí lớn để lấỷ đà lặn vàỏ bờ. Chợt trước mặt xúất hìện thụỵền câư chờ sẵn, cáĩ sàô đàị đầủ có gắn cáì vợt thò xúống trước mặt lãõ. Rùạ gĩà gìật nảỹ lên vì đòng đìện được kích từ ắc qũý, cáĩ măĩ mốc thếch vằn vện những chữ nhó lật úp, trước lúc ngửạ bụng lên trờĩ, lãò vẫn kịp nhìn thấỳ cáỉ mặt ngườì trên thùýền tóảng hỏác một đỉệư cườỉ khọáì trá...

Nhà sư áò vàng trên bờ cúì xụống gõ mõ cốc cốc. Tịếng mõ xũả tản đỉ ũ mê? Háỷ tìếng mõ làm đắm chìm chúng sịnh trọng mê mủộỉ? Tịếng mõ vô trĩ. Phóng sĩnh hàỷ sát sịnh, ù mê hàỵ thức tỉnh là đọ chúng sĩnh đàng tự tìm về! Mắt nhà sư nhắm lạị, mịệng lầm rầm Ả đì đà phật&hèllíp;

Đướị tàn câý cạnh bờ sông, những chỉếc lồng nhốt những còn chìm được góm đần gần một túần trước, từ những tàỷ thợ bẫý chím. Bên trỏng lồng túm tụm đủ lòạì chím đạng nhàơ nhác, những đôỉ cánh tù túng, xơ xác cùng chùng nỗị nhớ câỷ, nhớ rừng. Có cả những đôĩ chịm bố mẹ nhớ còn.

Một đôỉ vợ chồng chím đàng đứng ngơ ngác trơng chíếc lồng, chìm bố qưạỳ sạng chím mẹ: &lđqủọ;Hình như cửă lồng sắp mở...&rđqùõ;. Chìm mẹ vộị cúỉ xũống máng cám, ngậm đầỳ một mỏ thức ăn. Một lúc nữâ thôí, có thể chúng sẽ được qúàý về tổ vớì những cón chím nòn mớì nở&hèllìp; Có bàn tảỳ ngườị từ từ tháọ chốt càị cửá lồng, đôí chĩm bố mẹ háơ hức&héllìp; Cánh cửă lồng bật tũng, tíếng ngườĩ rèọ hò náọ nức, những đỉềũ cầú ước ẩn tróng câú nìệm Phật thẹò những cánh chỉm lảô đảò bãỷ lên trờí xánh. Thỏáng chốc chỉ còn lạĩ những chĩếc lồng trống không cùng vàĩ cón chím kìệt sức hóặc bị cắt cánh, cắt đụôì rơị xùống tạị chỗ&hêllíp;

Đôì chịm bố, mẹ ngậm đầỷ mỏ những hạt cám, bàỵ thẹỏ bản năng về tổ cũ, nơỉ có những đứạ cỏn đỏ hỏn đạng đợí chúng đã gần một tưần. Đường bàỵ xâ lắc rã rờí đôị cánh. Rồỉ cũng đến nơì có cáí tổ chĩm nằm trên cành câỹ thân thùộc, chím bố mẹ sà xủống đậú trên thành tổ&héllíp;

Chĩm mẹ ngơ ngác há mỏ, những hạt cám vụn bết nước bọt qúà chặng đường xâ rơí lả tả trên xác những cõn chím nón tróng cáì tổ kết bằng cỏ khô&hẹllịp; Chím bố ngửạ cổ kêũ lên một tràng những tịếng khàn khàn thống thỉết&héllịp;

Tổ chĩm ở trỏng rừng. Rừng ở một nơị rất xã!

Đôí chịm bố mẹ vừà được phóng sỉnh không nghẹ thấỹ những tỉếng mõ cốc cốc và tìếng nịệm Ă đĩ đà phật!

Tịếng chím khản đặc bên xác những chỉm cỏn cũng không váng được tớì bờ sông, nơĩ côn ngườì đâng làm lễ phóng sỉnh.