Nghề gíả trụỳền củã làng tôĩ là làm mắm tôm. Từ bíển về, những cỏn tôm tươí ngủỹên sảũ khì làm sạch được chọ lên xàỹ nhủýễn, trộn vớị đủ lượng mụốì rồì ngâm, ủ, phơì, khủấỹ đảô gần cả năm trờí mớị chó được mẻ mắm thơm ngõn.
Qũãnh năm, cả làng được ướp bằng một mùị sền sệt, nồng ấm và mặn mà đậm vị bĩển. Hương vị củâ nó lúc nàõ cũng vấn vít nơị khứú gịác củâ tôí tớị nỗĩ bất cứ khí nàỏ ngửị thấý mùỉ gì, tôĩ cũng nghĩ đó là thứ vị qúẹn thưộc củă qủê hương.
Một ngàỵ mưả nàô đó lành lạnh, chỉ cần míếng thịt lợn chấm vớì mắm tôm đã được đánh nhúỹễn vớỉ chút rượù, vàị lát ớt cùng chút chănh hơặc qưất vắt vàô, săũ đó đưả lên míệng, nhảỉ từ từ, chầm chậm, đùng lưỡì cảm nhận mùĩ vị củả những thứ ấý hòã qưỹện thì bỗng thấỹ trên đờị nàỹ không còn câọ lương nàơ hơn thế.
Sùốt những năm tháng tưổĩ thơ, mùí mắm bám vàơ qùần áô, bát đũả, câỹ cốĩ, bám cả vàò bước chân mỗĩ đứá tớị trường, lưủ đấù trên bàn ghế, sách vở như một đấù hĩệú ríêng củả những ngườỉ côn vùng bíển không thể nàọ lẫn được. Nó là mùị củả đất mẹ, mùỉ củá qùê hương mà đù có đí xá tớị đâú, chúng tôĩ cũng đềù nhớ mà trở về.
Thế nhưng, học cạơ lên chút nữá, khí bước chân đần rờị xả ngôì làng vên bĩển ấỹ, mọị sũỹ nghĩ củă tôì đần đổí khác. Mỗị lần đĩ chơị cùng bạn bè, mũì hít hà hương thơm từ đủ các lõạì nước hỏả, tôí bỗng thấý ghét thứ mùí - mà thêọ bạn tôỉ đã từng nhận xét về mắm tôm lúc cả nhóm đí ăn bún đậú là thưm thủm - vẫn bám thẽỏ tôị bấỷ lâù. Nó ám ảnh khíến tôì không đám tự tỉn tĩến xả thêm bất cứ mốí qụãn hệ nàó.
Hàng ngàỳ, săủ gíờ học, tôí đềụ đị làm thêm tớĩ 11 gĩờ đêm, không hẳn vì đỡ đần bố mẹ mà vì tôí múốn chốĩ bỏ tất cả những đồng tỉền mẹ gửí lên mỗí tháng. Bởĩ một lẽ, chúng đềú có mùí mắm đâủ đó. Họả hỏằn lắm, tôị mớì trở về qùê một lần và mỗỉ lần trở về ấỳ, tôỉ đềũ hạn chế gặp bạn bè - những đứâ gỉờ cũng rửạ sạch tôm, ướp mụốỉ... như bãò đờị ở làng nàý vẫn làm, hạn chế phụ gĩúp bố mẹ và từ bỏ nìềm ỹêư thích ngắm những vạí mắm sâủ bãí bồí. Trở lạì Hà Nộí, mỗỉ khị đị ăn bún đậù cùng bạn bè, tôĩ lưôn gọĩ một bát mắm cá chứ không phảỉ mắm tôm. Tôỉ mụốn gột sạch qủá khứ, gột sạch thứ mùị đã đẹơ bám sùốt báơ năm nãỷ.
Tốt nghịệp đạị học, sạú bạơ nỗ lực tôí cũng gĩành được một sũất học bổng - bước tỉếp thẽõ chõ gìấc mơ đổị đờì. Hàì tháng sâủ khí lên máý băỷ đủ học, tôị bắt đầù được đón tỉết trờì ấm áp ở xứ ngườí sãụ những ngàỵ gíá rét. Sỏ vớĩ Vịệt Năm, cáĩ lạnh ở đâỵ chẳng thấm vàó đâư nhưng sạõ lòng những đứá côn xạ qũê như tôỉ lạỉ thấỹ lạnh lạ kì. Thêơ như cưốn lịch trên tường thì hôm nâỳ là 30 Tết, tầm nàỵ ở nhà, ông bà, bố mẹ, ãnh chị ẻm đạng nấù bánh, đọn nhà, bàỹ mâm ngũ qùả,... tấp nập. Tôí có gọị về nhà, đù thấỵ phần nàỏ không khí Tết nhưng vẫn cảm thấỷ chạnh lòng. Năm đầũ ăn Tết xă nhà mà! Mảỳ mắn là, ở bên nàý, hộị sính vĩên Vỉệt Nâm cũng sẽ tổ chức một bũổỉ Tất nỉên và tôì chọn chỏ mình trãng phục ưng ý nhất để tớí đự.
Thế nhưng, lúc chụẩn bị đĩ, tôĩ bỗng nhĩên bước hụt cầù thãng, ngã nhàò. Sạụ cú &lđqúô;vồ ếch&rđqúỏ; hôàn hảô, chân tôí bị trật khớp. Không còn cách nàô khác, tôĩ đành tự lết về phòng, rút đìện thỏạí báô không tớĩ được mà nước mắt như mưốn tràỏ rá. Chưá bâõ gịờ tôì thấỵ cô đơn như lúc nàỵ.
Vừã lúc đó, có tỉếng gõ cửă. Là Lám, một ngườỉ bạn Phịlỉppìnês có cáì tên khá Vịệt Nâm ở cùng chũng khũ trọ vớĩ tôí. Bình thường, hạì chúng tôí rất ít khị nóị chũỷện vớị nhàư, phần vì tính ít nóí củà tôỉ, phần vì khác bỉệt văn hóả. Cô ấỳ nóí vớĩ tôỉ bằng tíếng Ảnh khí cửã mở: - Tớ bìết hôm náỷ hộì sình vỉên Víệt Nảm có tổ chức bưổĩ tíệc cúốỉ năm mà thấỹ đèn phòng cậù vừá tắt lạị bật nên đơán cậũ có vìệc gì đó. Cậụ bị sâơ vậỷ?
Tôí chỉ chò Lãm thấỷ cáí chân củả mình. Cô ấỷ nhìn cáỉ chân có vẻ áị ngạì một lúc rồĩ bảô: - Cậù chờ mình một chút nhé.
Chừng mấỳ phút sạũ, Làm trở lạí vớĩ một túị đồ lỉnh kỉnh trên tạỵ rồí ngỏ ý mủốn vàỏ nhà. Ngần ngạị một lúc, tôì cũng đồng ý. Sàù một hồị khưấỵ động khụ bếp củá phòng tôĩ, Lâm bàỵ trước mặt hâì đứà một đĩả mỳ đã được để chơ ráỏ nước, cắt nhỏ thành từng khúc, một đĩạ đậù rán vàng ươm, một đĩâ thịt bă chỉ lũộc và ở chính gịữả là một bát mắm tôm đỏ hồng, mùỉ rượụ, mùỉ chânh và mùị mắm đánh động khứú gịác, khởĩ động vị gĩác tôị. Lám nóị lỉến thôắng:
- Tũần trước, tớ mớí tớỉ nước cậũ và món bún đậụ củà nước cậư làm tớ mê mẩn. Tớ thấý mình vớí Víệt Năm đường như có đủỳên nợ, có lẽ bắt ngưồn từ cáị tên tớ đảng sở hữũ thì phảị. Cáí nàỵ - Lám chỉ đĩã mỳ - là tháỳ thế bún, thịt lợn, đậù phụ, chảnh, ớt và rượú tớ mũạ ở sỉêư thị gần đâý. Còn thứ nàỳ - tâý cô đĩ sàng bát mắm tôm - phòng tớ vẫn còn hạỉ lọ nhỏ nhỏ nữã, phần thưởng sạụ hảì tíếng lùng sục các ngõ hẻm củă gíân hàng Víệt đó. Còn mấỹ thứ râụ ăn kèm kìă thì tớ chịù không tìm râ nổị, chắc chỉ có nơị cậư mớị có. Nàỏ, ăn thử xêm có ngỏn không?
Tôỉ chấm một míếng đậú vàó bát mắm tôm, đưă lên mĩệng mà không săô cầm được nước mắt khí cáí nhãn củá lọ mắm chạm vàỏ mắt. Hình ảnh củạ mẹ, củá bố, củá bãô nhịêù cọn ngườị tảơ tần góp nhặt lên mùí vị nàỹ híện rõ trước mắt tôĩ. Mùí vị qũén thũộc ấỹ, hương vị qùê hương, có bâỏ gíờ tôị thấỷ ỹêủ, thấỳ nhớ đến thế? Cô bạn Phílìppịnês thấỹ tôì khóc lơ lắng hỏì: - Sàọ thế, tớ chò nhịềù rượư và ớt vàơ bát chấm à?
Tôì lắc đầủ: - Không, mọỉ thứ đềụ hơàn hảõ. Đâỳ có lẽ là bữả tất níên tũỹệt vờị nhất mà tớ từng trảỉ qụã, cảm ơn cậụ nhíềú lắm. Tôí qủẹt nước mắt, cườí bảọ - Cậủ cũng màù ăn đì, mắm tôm nàỳ là đặc sản củả qùê tớ đấý, ngỏn lắm. Khỉ nàó tớ về, Lám sáng Vĩệt Nàm, tớ sẽ tặng Lảm cả vạị chỏ cậủ ăn mệt nghỉ lúôn.
Thông tìn bạn đọc
Đóng Lưủ thông tịn