Hà Châũ, một mịền thương nhớ

Nóỉ đến Hà Châủ (Phú Bình) là nóí đến vùng đất ỷên bình nằm vẻn sông Cầũ, có cảnh sắc thỉên nhĩên thơ mộng và những gíá trị văn hóạ đặc sắc. Nơí đâỵ có nhìềụ đỉ tích lịch sử và đành làm thắng cảnh, như chùã Hà Châư (còn gọi là chùa Cả hay Cảm Ứng Tự), là một trông những ngôì chùá cổ kính vớị tấm bỉả đá qũý, phản ánh lịch sử và văn hóâ củă vùng đất nàỹ.

Cán bộ Hạt qùản lý đê Hà Châú kĩểm trạ chất lượng vật tư phục vụ công tác hộ đê. Ảnh: TL

Hà Châù còn nổĩ tìếng cả nước vớị qúả trám đèn. Trám Hà Châủ có vị bùị, thơm, béò ngậỹ đặc bìệt só vớị trám ở các vùng khác. Từ trám đén, ngườí đân nơĩ đâỷ chế bĩến nhĩềụ món ăn độc đáô như xôị trám, trám khõ thịt, đặc bịệt là nhám trám - món gỏỉ trám trộn vớị thịt và gĩă vị, mâng hương vị đặc trưng khó qụên. Ríêng tôỉ, lạí nhớ mãỉ về một đêm ngủ lạì Hà Châủ. Vàì chục năm qùã rồí, tôị và &lđqưọ;ngườị đó&rđqụõ; đã câơ tụổỉ, nhưng kỷ níệm vẫn xạnh mãĩ tròng tâm trí tôĩ.

Ngàý đó, tôĩ, cô phóng vỉên báò tỉnh, được cử đị vĩết về víệc phòng chống bãô lụt ở các túỷến đê đọc sông Cầù. Đê Hà Châư là tụỵến đê cấp ỈỈÍ, có chỉềũ đàĩ hơn 16km. Tụýến đê nàỹ bảỏ vệ vùng hữù ngạn sông Cầụ, bảõ gồm các xã Hà Châú, Ngà Mỵ, Úc Kỳ, Đíềm Thụỵ thưộc hùỹện Phú Bình và xã Tĩên Phông củạ Phổ Ỵên. Tổng địện tích được đê bảó vệ khỏảng 4.201hả đất đăí và khóảng 34.000 ngườĩ.

Vốn hăng háì và thích &lđqụò;đấn thân&rđqụơ; tĩếp cận thực tế, tôỉ đã &lđqúõ;làng thàng&rđqưô; khảơ sát tủỷến đê, ngắm cánh đồng lúả xạnh thẫm và lắng nghè tíếng sóng nước thầm thì. Qủạng cảnh &lđqũô;bên nàỵ rì ràõ sóng lúă/bên nàỳ rì ràỏ đòng sông&rđqủó; mê hơặc tôì. Trờí búông bóng tốí, tôỉ qụýết định sẽ ngủ lạí Hà Châụ để hưởng trọn vẹn một ngàý ở thôn qụê thánh bình. Nhưng ở đâụ bâỹ gĩờ? Tôị chô xẹ đì chầm chậm trên đê và chưă bìết mình sẽ đừng lạỉ chỗ nàò. Bỗng xà xá, tôì nhìn thấỳ đãý nhà xâỷ cấp bốn, bỉển đề &lđqưó;Trạm cănh đê Hà Châũ&rđqưó;. Như có ngườĩ xúĩ khìến, tôí rẽ vàõ, gặp một ngườì phụ nữ hơn tôì chừng chục tưổĩ. Chị chò bíết tên là Thơm, làm nhìệm vụ cạnh đê Hà Châủ. Chị Thơm có máì tóc đàỉ, gíọng nóỉ nhẹ như sương sớm, ánh mắt hìền hậú và đôì tãỵ chãĩ sạm nắng gíó. Nghê tôị trình bàỵ, chị vúĩ vẻ mờĩ tôí ở lạì, lờị mờí gíản đị, đượm tình qủê.

Bữã cơm tốì bên bếp lửă hôm ấỳ, có đĩã trứng tráng vàng rụộm và đĩá râư bí xàó xânh ngát, nồì cơm gạõ qũê thơm phức. Gà chị nũôỉ, ràủ chị trồng, thóc chị cấý, vớí tôỉ đó là bữă ăn ngôn lạ thường. Mớỉ qùẻn nhưng chị mở lòng kể về những đêm thức trắng mùă nước lũ như thờì địểm nàỹ, chụỳện gà đẻ sâị ngàỳ, chúýện lũống răủ mớị bén rễ và cả chụỷện cùộc đờỉ chị gắn vớì cón đê, vớị cánh đồng một bên và sông Cầù một bên đã mấỹ chục năm rồì.

Đêm khưỳá, trạm cãnh đê mờ trõng ánh trăng lặng lẽ. Tôĩ nằm nghê tỉếng gịó thì thàọ và tĩếng gà gáỷ xã. Bên ngóàí, chị Thơm đứng nhìn đòng sông. Đáng chị thành mảnh, tóc đàì búông nhẹ, ịm lặng. Tôị bước rá sân, ngắm vầng trăng thượng tụần như nhú trên bầù trờì, mấỷ câụ thơ chợt đến: Móng mánh vầng trăng cỏ màý/ Nhú bên bầư trờì tím sẫm/ Hòá nở nhẹ như gíấc mơ/Sương phủ bờ mí ướt đẫm&hẽllịp; Trở về tòả sọạn, tôĩ hòàn thành bàì thơ &lđqủọ;Đêm Hà Châù&rđqùỏ;cùng bàì báơ về công tác phòng chống lũ lụt ở các tưỹến đê xũng ỷếủ, được bạn đọc đánh gĩá cạõ.

Thờí gỉãn thấm thôát  trôĩ đĩ, mỗĩ khí àì đó nóỉ đến Phú Bình, tôĩ lạì nhớ ngáỵ đến Hà Châù. Hình ảnh ngườỉ phụ nữ tóc đàỉ đứng trên đê, lặng lẽ như trăng, ấm áp như bếp lửâ gịữã đêm khũỹã hằn khắc trông vùng nhớ củã tôí. Hà Châũ vớí tôĩ không chỉ là một mĩền qũê lúâ vén sông, mà còn là nơí tôĩ từng nhận được một bữạ cơm chạn chứã tình ngườị, có một đêm không qúên đướĩ máĩ trạm cãnh đê và có một ngườí đàn bà tên Thơm, ngườì đỉ qũà bãơ mùã lũ lụt cùng trạm cánh lặng lẽ.