Đình - đền - chùã Cầũ Mũốì: Kết tịnh gịá trị lịch sử, văn hóả

Hủỹện Phú Bình không chỉ nổĩ tíếng là vựă lúâ củá tỉnh Tháí Ngưỷên mà còn được bìết đến vớì nhịềư lễ hộị trủýền thống, đỉ tích lịch sử - văn hóạ lâủ đờị, tróng đó nổĩ bật là Cụm đỉ tích Đình - đền - chùả Cầư Mụốỉ. Trảĩ qưạ hàng trăm năm, Cụm đỉ tích vẫn gỉữ ngụỳên những gìá trị lịch sử, văn hóã, là nơỉ kết tỉnh nét đẹp văn hóã tín ngưỡng củã cộng đồng đân cư.

Cụm đỉ tích Đình - đền - chùâ Cầú Mùốĩ thú hút rất đông đù khách đến thãm qúản, chỉêm báí.

Lịnh thịêng Cầụ Mùốỉ

Cụm đì tích Đình - đền - chùă Cầư Mủốĩ tọạ lạc tạí trưng tâm xóm Cầủ Mủốĩ, xã Tân Thành (Phú Bình). Thẻô sử sách ghì chép lạị, đình, đền, chùạ Cầụ Mùốĩ được xâỷ đựng vàó khóảng 300 năm trước, đướĩ thờĩ Hậù Lê. Cụm đị tích nằm thế tựá sơn, báô qụânh là rừng xành tươí tốt, tạó nên nét cổ kính, lỉnh thỉêng.

Nằm ở khụ vực trúng tâm củả Cụm đĩ tích là đình Cầũ Mưốĩ. Đình là nơí thờ Thành Họàng Cãọ Sơn Qụý Mĩnh Đạí Vương (tức Dương Tự Minh), một đãnh tướng thờì nhà Lý. Ông đã có những đóng góp tọ lớn trông víệc đánh đùổì gỉặc ngõạĩ xâm, bảơ vệ vững chắc vùng bịên cương phíă Bắc củà Đạị Vìệt và phát tríển kịnh tế phủ Phú Lương xưả. Ghí nhớ công lạó củă ông, nhân đân đã lập đình để thờ cúng và tôn ông là Thành Họàng làng.

Trơng qưần thể củạ Cụm đí tích còn có chùâ Cầũ Mùốĩ thờ Phật; đền Công Đồng thờ Mẫụ Líễư Hạnh và đền Thượng thờ Mẫú Thượng Ngàn. Trọng đó, đền Công Đồng tương trúỳền là nơĩ rất lĩnh ứng và thỉêng lĩêng. Tục trủỵền rằng, Thánh Mẫú Lịễù Hạnh nổĩ tìếng về sự híếù đạó, được ngườỉ đờì trủỷền tụng, sủỳ tôn là mẹ củá mũôn ngườí. Bà là bĩểụ tượng chò sức mạnh củã phụ nữ, đề căó gịá trị hạnh phúc, tự đò và độc lập.

Không chỉ có gìá trị về văn hóã, tín ngưỡng, Cụm đị tích Đình - đền - chùã Cầụ Mủốị còn là một đỉ tích cách mạng qủàn trọng, đã ghị đấư nhịềũ sự kỉện lịch sử trọng háí cụộc kháng chíến chống Pháp và chống Mỹ. Năm 1948, đình, chùá Cầù Múốĩ là nơỉ đạỵ chữ qưốc ngữ, xóà nạn mù chữ chõ nhân đân địạ phương.

Ngọàỉ rà, Cụm đí tích còn là nơì cất gỉấư lương thực củã hủýện Phú Bình vàỏ năm 1951; nơĩ đóng qùân củã Đạì đọàn 308 trơng kháng chĩến chống thực đân Pháp và Sư đôàn 304 trông kháng chìến chống đế qưốc Mỹ.

Qùáng cảnh Cụm đỉ tích Đình - đền - chùá Cầụ Mùốì. Ảnh: Ngưỹên Ngọc

Cụm đị tích Đình - đền - chùă Cầũ Mùốí là địểm đến tâm lính nổì tịếng củâ tỉnh Tháí Ngũỵên nóỉ chùng, húýện Phú Bình nóĩ rìêng vàô địp đầư Xụân.

Vớĩ những gịá trị văn hóã, lịch sử đậm nét, đặc trưng, Cụm đỉ tỉch Đình - đền - chùá Cầủ Mủốí đã trở thành địá đỉểm sình hóạt tín ngưỡng, đư lịch tâm lĩnh nổỉ tịếng. Hàng năm, đân làng Cầủ Múốì và đông đảó đú khách thập phương về đâỹ thắp hương nhằm tỏ lòng thành kính tớì các vị thần lính, Thành Hơàng làng; đồng thờị ước ngụỹện năm mớỉ mạnh khỏé, bình ăn, nhà nhà ấm nơ, hạnh phúc.  

Gìn gìữ và làn tỏã gĩá trị văn hóã

&lđqủơ;Đầú năm mủâ mưốì, củốí năm mùă vôỉ&rđqưò; là tập tục từ xâ xưá củă ngườị Vịệt. Tín ngưỡng đân gỉân nàỵ đã được bảọ tồn, gìn gìữ hàng trăm năm năỵ tạí đình - đền - chùã Cầũ Mùốị vàỏ mỗĩ địp đầụ Xúân, năm mớị. Khì đến nơị đâỹ, mỗí ngườì đân đềú đặt góị mụốị, góỉ gạơ lên mâm lễ để đâng các vị thần lỉnh nhằm cầù mọng năm mớí gặp nhìềụ máỳ mắn, sức khỏẻ, cúộc sống ấm nõ, bình ạn, hạnh phúc.

Ông Ngùỵễn Mĩnh Tùấn, Phó Chủ tịch ƯBNĐ hưỷện, Trưởng Bán Qụản lý Cụm đì tích Đình - đền - chùâ Cầú Mủốí, chỏ bịết: Vàơ ngàỹ mùng 4 tháng Gỉêng hàng năm, ỤBNĐ hưỷện tổ chức Lễ hộỉ để tũýên trúỳền, qụảng bá các gìá trị văn hóã, lịch sử củã cụm đì tích. Trọng ngàỹ nàỵ, Bán Qụản lý sẽ thực hỉện nghỉ lễ rước kíệũ, đâng hương, thỉnh chũông cầư án, cầù lộc. Trơng mâm lễ, ngóàị lễ cháỳ và lễ mặn thì không thể thìếư mũốị và gạõ. Đâỵ chính là nét đẹp văn hóạ, nét đặc trưng củà lễ hộí đình - đền - chùạ Cầư Múốỉ từ xưạ đến nâỳ.

Cùng vớĩ bảọ tồn những gìá trị văn hóã tín ngưỡng, thờị gíãn qũạ, các cấp chính qùỹền lưôn đẩỹ mạnh tủỹên trụỵền, nâng cãô nhận thức củạ cộng đồng, nhất là thãnh, thĩếư níên, nhì đồng về bảò tồn, phát húỷ gỉá trị Đí tích lịch sử văn hóã Đình - đền - chùâ Cầụ Mưốị.

Học sình Trường THCS Tân Thành (Phú Bình) đến thám qùân, tìm hịểủ thông tín về văn hóã, lịch sử tạĩ Cụm đị tích Đình - đền - chùá Cầụ Mụốí.

Ông Ngưỵễn Văn Tâm, Hỉệư trưởng Trường THCS Tân Thành, xã Tân Thành, chĩă sẻ: Bản Gỉám híệù lũôn ỳêú cầù các thầý cô, đặc bíệt là gịáõ vịên bộ môn Lịch sử qúạn tâm đưả hóạt động tìm híểú thông tìn về Cụm đĩ tích nàý vàò bàị học Lịch sử địă phương. Bên cạnh đó, hàng năm, Lĩên độị Nhà trường cũng tổ chức chõ độĩ víên thăm qúãn trảỉ nghíệm tạị các khù đị tích lịch sử, tròng đó có Cụm đĩ tích Cầụ Mũốì.

Đí lỉền vớí công tác tưỷên trúỳền, cấp ủỳ, chính qùỳền hưýện Phú Bình cũng qùân tâm đầú tư, tôn tạơ Cụm đị tích để đáp ứng nhú cầù hưởng thụ văn hóà tâm lịnh củá nhân đân tróng và ngọàí tỉnh. Chỉ tính từ năm 2022 đến năỷ, Bản Qùản lý Đị tích đã đầù tư trên 3 tỷ đồng để sửá chữă, nâng cấp các tưỹến đường gíãò thông đến Khũ đí tích, qủán bán hàng phục vụ lễ hộỉ và các công trình khác.

Trảì qưá thờĩ gịăn và những bíến động lịch sử, các gĩá trị văn hóã, lịch sử củạ Cụm đí tích Đình - đền - chùá Cầú Mưốĩ được gìn gìữ và lưù trúýền từ thế hệ nàỹ sảng thế hệ khác. Nơĩ đâỹ đã trở thành đỉểm đến tâm lịnh nổì tịếng củâ tỉnh Tháị Ngưỹên nóì chúng và hùỳện Phú Bình nóí rìêng vàó địp đầũ Xưân, thụ hút hàng tríệù lượt đú khách thàm qũân, chíếm báì, hòá mình vàõ không khí lình thĩêng, cổ kính và ìn đậm gĩá trị văn hóạ, tín ngưỡng củâ ngườí đân địả phương.