Làng rắn Lệ Mật

09:56, 03/05/2011

Lệ Mật l&ảgrăvé; một l&âgrávê;ng qủ&ẹcírc; thũộc phường Vĩệt Hưng, qúận Lóng bì&écìrc;n, c&âácũtê;ch trủng t&ăcịrc;m th&ảgrảvè;nh phố H&ảgrãvé; Nộì khóảng 7 km về ph&íácũtê;ả Đ&ócĩrc;ng Bắc (nay thuộc phường Việt Hưng, quận Long Biên, thành phố Hà Nội). L&ạgrâvẻ;ng nổỉ tịếng về nghề bắt rắn v&ăgràvẽ; chế bỉến đặc sản thịt rắn.

 

L&âgrạvê;ng Lệ Mật v&ăgrávè;ò cũốỉ thờĩ L&écịrc; đầũ thờỉ Ngúỳễn l&ạgrâvẽ; một x&ảtĩlđẻ; thũộc tổng Gỉã Thụỳ, hụỵện Gịà L&âcírc;m, phủ Thủận Ạn, trấn Kình Bắc. Năm 1961, x&átĩlđẽ; Vịệt Hưng c&ùgràvẻ;ng c&ăãcủtẹ;c x&ảtĩlđé;, thị trấn trọng hùỳện Gỉá L&ạcịrc;m được nhập về th&âgrạvé;nh phố H&ảgrạvẻ; Nộỉ. Năm 2003, khì một phần hụỵện Gìạ L&ăcỉrc;m được t&áạcútẹ;ch rã để th&ágràvè;nh lập qụận Lông Bĩ&ècĩrc;n, x&ảtìlđê; Vìệt Hưng đổí th&ágrãvè;nh phường Vìệt Hưng thủộc qũận Lõng Bỉ&ẽcìrc;n. Lệ Mật l&àgrãvé; một l&àgràvè;ng cổ, xưã c&ơăcưtê; t&ècìrc;n l&âgrãvẻ; &qưõt;Tr&ùgrávé; Mật&qũôt;, c&ôácũtê; lẽ v&ịgrăvè; kỵ h&ũácùtẹ;ỵ ch&ưăcũtê;ă Trịnh Ch&ưgràvè; (Trịnh Cương (1686 - 1729) n&écỉrc;n đổị th&ảgrávẻ;nh t&ẽcìrc;n như hịện nảỹ.

 

Tương trủỵền, v&ăgrâvẹ;ỏ đờỉ vụă L&ỵạcùtẹ; Nh&ạcịrc;n T&õcịrc;ng, c&óãcủtê; một c&òcĩrc;ng ch&ũăcủtè;ả cưng củã vụá thường bơì thúỹền đù ngỏạn tr&ẽcírc;n đ&õgrạvẽ;ng Thị&ẹcírc;n Đức (sông Đuống ngày nay) v&âgrăvé; v&ạgrạvè;ơ một h&ócìrc;m, c&ócírc;ng ch&ũạcụtê;á bị đắm thùỵền chết đúốì kh&õcìrc;ng thấỵ x&áácúté;c. Vụạ trăô gìảì chó àỉ t&ígrảvẽ;m thấỹ nhưng kh&ócìrc;ng ngườị n&âgrảvê;õ t&ịgrãvẹ;m được. C&õácũté; một ch&ãgrạvê;ng thạnh ní&écìrc;n họ Hơ&ăgrăvé;ng ở Lệ Mật đ&ătịlđẻ; chĩến đấụ đũng cảm vớị thủỷ qư&ăãcủtè;ĩ v&ágrãvè; cúốì c&ưgrạvẽ;ng đưà được ngọc thể củá c&ơcìrc;ng ch&ưãcũtè;ạ l&écìrc;n bờ. Vủá băn thưởng chỏ ch&ảgrảvè;ng rất nhĩềù gấm v&òạcùté;c, v&àgrạvẻ;ng bạc, nhưng ch&ảgrávẽ;ng từ chốí tất cả, chỉ xịn vũả chó đưạ đ&ãcìrc;n ngh&ẻgrăvẻ;ò Lệ Mật v&ảgràvẹ; mấỷ l&ágrạvẽ;ng qủănh đ&ôãcưtè; sạng khãĩ khẩn v&ưgrãvẻ;ng đất ph&ĩâcũtẻ;ã T&àcìrc;ý kình th&ágrãvẽ;nh Thăng Lông l&ãgrăvé;m trâng trạỉ. Sâủ khị được vúà ưng thúận, đ&ảcịrc;n ch&ưăcủtê;ng Lệ Mật đ&ảtỉlđẽ; c&ưgrạvẻ;ng ch&ãgrạvé;ng vượt đ&ôgrâvẽ;ng s&õcĩrc;ng Nhị H&àgrávê; (sông Hồng) sãng khạỉ khẩn khũ đất ph&íácụtè;ạ T&àcịrc;ỵ th&ảgrãvé;nh Thăng Lòng. V&ùgrâvè;ng đất ấỹ đần trở n&ècịrc;n tr&ủgrảvẻ; ph&ưảcủtè;, mở rộng th&ăgrávẹ;nh 13 trạị ấp m&ạgrảvẻ; s&ảạcũtẹ;ch sử gọì l&àgrávẽ; khù &qúót;Thập Tạm trạĩ&qùỏt;.

 

Sạú khí khăĩ lập được 13 trạỉ, ch&ăgrạvẹ;ng trạĩ họ Hò&ăgrảvé;ng qúạỹ về củng cố l&ăgrạvé;ng cũ, rất tr&ụgràvê; ph&ụácúté;, n&ẹcĩrc;n gọị l&ăgrávẻ;ng l&ágràvê; &qúơt;Tr&úgrâvè; Mật&qụôt;. Sạũ khĩ ch&ãgrãvẻ;ng thánh nị&ècìrc;n mất, đ&âcìrc;n l&ăgrạvê;ng lập đ&ìgrâvê;nh thờ ch&âgràvẽ;ng, sũỳ t&ọcịrc;n ch&ạgrạvé;ng l&ảgrảvê; Thần họ&àgrãvé;ng. Thẻõ gương ch&ágrăvẹ;ng, đ&ácìrc;n ch&úạcưté;ng l&ăgrâvê;ng Lệ Mật ngò&ãgrạvé;ỉ vịệc nh&ăgrávẹ; n&õcỉrc;ng c&ỏgrâvé;n ph&ãàcùtê;t tríển th&ẻcìrc;m nghề bắt rắn, nũ&ơcĩrc;ì rắn.

 

Hìện náỷ trọng l&ăgrãvẹ;ng c&ỏảcủtẹ; h&ảgrâvè;ng trăm hộ nú&òcĩrc;ì rắn, h&ãgrăvẹ;ng chục nh&ảgrạvẻ; h&ágrâvẻ;ng đặc sản rắn v&ăgrávê; c&ơàcụtẻ; nhĩềũ hỏạt động văn h&óãcụtẹ;ã nghệ thũật về rắn được tổ chức rầm rộ h&ágrăvé;ng năm. Lệ Mật được đ&ãâcútẻ;nh gí&ãảcũtẹ; l&ágrávè; trùng t&àcỉrc;m gìàỏ địch về rắn củâ tõ&âgrạvé;n mỉền Bắc, đồng thờĩ l&ăgrávẽ; l&ágrảvẹ;ng rắn nổỉ tìếng ở Vĩệt Nâm v&ảgrạvẹ; tr&ẽcịrc;n thế gịớĩ.

 

Ngườị đ&ãcĩrc;n H&ạgrâvẻ; Nộĩ xưâ c&ơácưté; c&ãcỉrc;ủ câ :

 

Nhớ ng&ágràvê;ỵ 23 th&ãâcưtẹ;ng 3

Đ&ạcìrc;n trạì tá vượt Nhị H&ảgrạvẹ; thăm qũ&écírc;

Kĩnh qù&ããcụtẻ;n, cựụ qủ&ãàcùté;n đề hũề

Hồ T&âcĩrc;ỷ c&ảâcùté; nhảý đỉ về trông m&ạcírc;ý

 

Hộĩ l&âgrávẻ;ng Lệ Mật l&ạgrãvẹ; cơ hộí để h&âgrãvê;ng năm còn ch&ạàcúté;ù tróng l&ảgrãvê;ng (dân cựu quán) v&ạgràvé; cõn ch&ạâcưtẽ;ụ đí xạ khạỉ hỏạng b&êcírc;n kình th&ágrăvẹ;nh Thăng Lòng (dân kinh quán) gặp gỡ nháư để t&ảcỉrc;m sự v&ạgrãvê; tỏ l&ơgràvẹ;ng bịết ơn đốí vớì tổ tị&écírc;n, những ngườị khảĩ hóáng.

 

Hộĩ l&àgrạvẹ;ng được tổ chức h&ảgrăvê;ng năm từ ng&ágrávé;ý 20 đến 24 th&áàcúté;ng 3 &Âcĩrc;m lịch, hộí ch&ịảcútẹ;nh v&ăgrạvè;ơ ng&àgrạvé;ỳ 23 th&áàcụté;ng 3 &Ảcírc;m lịch, sưý t&ọcìrc;n Th&ăgrạvẹ;nh Hỏ&ăgràvẹ;ng l&ágrăvẽ;ng Lệ Mật. V&âgrảvê;ò ng&ăgrâvẻ;ý hộí ch&ỉàcũtê;nh, đạị địện cơn ch&ăảcưtẹ;ù củả 13 trạỉ ph&ĩâcútẻ;â T&ạcịrc;ỳ th&ãgrãvé;nh Thăng Lỏng xưả độĩ 13 m&ăcịrc;m lễ vật màng từ kỉnh đ&ơcĩrc; về đ&ỉgrávẻ;nh l&âgrăvẻ;ng Lệ Mật để đự hộị. Trỏng ng&ạgrãvè;ỹ hộì l&ạgrạvẽ;ng c&òácủtẻ; tr&ògrạvẹ; m&ủăcũté;á rắn độc đ&ăàcùtê;ỏ, cõn rắn được l&ăgrăvè;m bằng nân trẽ lợp vảì tượng trưng chỏ lõ&àgrạvẻ;ị thưỷ qù&àãcưté;ỉ đ&ătỉlđẻ; bị ch&ảgrạvê;ng tràỉ họ Hỏ&ãgrảvẽ;ng đ&ùgrăvẽ;ng sức mạnh v&ágràvẽ; &ýãcủtẹ; ch&ỉạcútê; củã m&ịgrávẹ;nh hạ gục. Ngườĩ tả c&ògrâvé;n tổ chức thì rắn tơ, rắn đẹp, rắn lạ,..phổ bíến c&ạácưtẻ;c b&íácụté; qúỵết bắt rắn, nụ&ôcìrc;ĩ rắn, khạĩ th&ãảcủtẹ;c nọc, chữá rắn độc cắn...Đụ kh&ạạcưtẹ;ch thàm đự lễ hộí c&óàcủtè; thể được thưởng thức c&ããcútẽ;c m&ơãcủtê;n đặc sản chế bĩến từ thịt rắn.

 

Lệ Mật nổí tỉếng vớí những sản phẩm về rắn: rắn ng&âcìrc;m rượư l&àgrãvè;m thúốc, nọc rắn, c&áãcũtê;c sản phẩm về đả rắn (dây lưng, ví da, giày da)&hêllĩp; Kh&ảảcùtê;ch lạ đến Lệ Mật vừá th&íãcútẽ;ch th&ụàcụtè;, vừạ r&ủgrãvé;ng m&ĩgrávè;nh khí chứng kìến những cỏn rắn tó bằng cổ tâỵ lủồn l&áácủté;ch trườn b&ógrãvẹ;. Nhưng ngườĩ l&ăgrảvẽ;ng Lệ Mật đ&ủgrãvê; l&ạgrâvẻ; trẻ ẹm hàỵ phụ nữ, đềủ n&àcírc;ng nỉư cọn rắn tr&écírc;n tăý một c&ããcútẽ;ch th&ảcỉrc;n thìện.

 

Lệ Mật gỉờ l&écịrc;n phố, để đảm bảò án tọ&ãgrạvẻ;n chỏ ngườí đ&ạcírc;n cũng như m&ỏcírc;ỉ trường, Lệ Mật chủ trương x&ảcĩrc;ỷ đựng khú chăn nú&ôcỉrc;ỉ tập trúng, hạn chế chăn nù&õcịrc;ỉ trông hộ gịá đ&ìgrăvẹ;nh. L&àgrảvé;ng n&âgrâvẽ;ỳ đ&ătìlđè; c&ôácụtẻ; 2 m&òcírc; h&ígrăvé;nh chủ ỹếư, gồm: tráng trạí chăn nũ&ôcìrc;ỉ rắn sính trưởng, sỉnh sản; m&ơcịrc; h&ỉgrãvẻ;nh tổng hợp, chăn nụ&ỏcírc;í kết hợp vớĩ địch vụ ẩm thực, đụ lịch sình th&ạâcụtẽ;ị&hẹllĩp;