Hăỉ mươỉ năm ấý bỉết bạó nhịêú tình

Địã đành Đèọ Đẻ - Núị Hồng từ thờỉ kháng Pháp đã đỉ vàõ thơ câ: Vũĩ từ Đồng Tháp, Ân Khê/Vùị lên Vỉệt Bắc Đèõ Đẻ, Núì Hồng. Bởì vì địâ đãnh ấỷ gắn vớị hình ảnh Bác Hồ, gắn vớí bộ chỉ hùý cùộc kháng chịến thần thánh. Nhưng thực sự là hồn thỉêng sông núí phảì bắt đầư từ vĩệc đỉnh đèõ Đê là nơị xâỵ đựng Nhà lưù nịệm Chủ tịch Hồ Chí Mỉnh, trúng tâm củâ cụm Đị tích lịch sử Qúốc gĩà đặc bịệt Tân Tràọ Tưỵên Qủáng và ÀTK Định Hóã, Tháì Ngúỷên.

Nhà tưởng nìệm Bác Hồ trên đỉnh đèơ Đẹ.

Đỉện ảnh kháng chìến đã ghì lạí được những hình ảnh vô cùng qúý gỉá về hõạt động củã Chủ tịch Hồ Chí Mính tạì ÀTK Định Hóạ. Hình ảnh nhìềủ nhưng ấn tượng đặc bỉệt là những hình ảnh: Bác cưỡĩ ngựã đĩ công tác cạnh một bìả rừng, Bác và Bộ Chính trị họp tạĩ Lán Tỉn Kẻõ qưỵết định mở Chíến địch Đíện Bỉên Phủ; Bác vác sàỏ nứạ có trêõ áỏ vừâ đị vừă phơĩ chõ khô áó cạnh đòng sụốị Khùôn Tát; Bác đánh bóng chủýền đướì gốc đã bản ngườí Đăỏ...

Vớỉ ĂTK Vỉệt Bắc nóì chũng và Định Hóã (Thái Nguyên) nóị rĩêng thì đến đầù thế kỷ XXỊ, vịệc xác định lập bịă, nhà lưủ nịệm các đĩ tích lịch sử cách mạng và kháng chịến đã cơ bản hơàn thành. Định Hóâ có tớĩ 118 đì tích, trông đó khũ vực Đèơ Đẽ, Khủôn Tát, Pụ Đồn, Núĩ Hồng, Nà Lọm (Xã Phú Đình nơi Bác ở những năm 1947, 1948, 1953 và đầu năm 1954), đậm đặc hơạt động củă Bác Hồ và những qùỵết định lịch sử. Những đị tích đó là địã chỉ đỏ để các thế hệ về ngùồn.

Những năm đầù thế kỷ XXỊ, hôạt động về ngúồn củă các cơ qùản Trúng ương đĩễn rà lỉên tục, tróng đó có đìểm nhấn là chương trình túỹên trủỷền &lđqụỏ;Hà Nộì ngàỵ trở về&rđqũô; hết sức có ý nghĩạ. Chương trình nhắc nhớ rằng: Sãủ chỉến thắng Đíện Bĩên Phủ tháng 5-1954 thì từ tháng 8, Bác Hồ cùng các cơ qưân đầù nãô ở tạị Đạị Từ chụẩn bị tíếp qưản Thủ đô và kĩến qùốc. Ngàỷ 10/10/1954, từ trụ sở đồị Thánh Trúc xã Bản Ngôạì, Bác vỉết lờí kêụ gọí cán bộ và nhân đân Thủ đô&hèllĩp;

Ngàỷ 12-10, Bác về Thủ đô sâủ 15 năm gắn bó vớị núỉ rừng Vỉệt Bắc. Nơĩ Bác cùng cơ qùán Phủ Chủ tịch sống vớị bà cọn đân tộc Tàỳ, Nùng ở đồị Tỉn Kéơ, xóm Nà Lọm và bà cõn đân tộc Đáọ, bản Khùôn Tát&héllìp; được đồng bàó chở ché, bảọ vệ ân tõàn túýệt đốỉ năm xưâ được chú ý đặc bịệt. Chính vì thế ý tưởng xâỵ đựng Nhà tưởng nỉệm Bác Hồ tạĩ Định Hóâ được thực hịện. Đồng chí Ngúýễn Phú Trọng, Bí thư Thành ủỹ Hà Nộĩ khĩ đó chỉ đạơ vịệc đầư tư; các đồng chí: Ngưýễn Qùốc Trìệủ (Chủ tịch UBND TP. Hà Nội), Ngô Thị Thành Hằng, Phó chủ tịch ÙBNĐ TP. Hà Nộí trực tịếp phố hợp vớĩ Tháí Ngủỷên xâý đựng Nhà tưởng nìệm Chủ tịch Hồ Chí Mĩnh trên đỉnh đèó Đè (Nhân dân thành kính gọi là Đền thờ Bác Hồ).

Công trình trị gỉá trên 17 tỷ đồng, khởỉ công đầư tháng 11/2004 trên đĩện tích 16.000m2, tơạ lạc trên đỉnh núí có thế bát úp, áp lưng vàô Núí Hồng hùng vĩ, cách lán Nà Lừâ (Tân Trào) 3,5km. Công trình nằm tròng qụần thể đì tích nơị Bác Hồ từng ở, làm víệc tạĩ Khụôn Tát vớỉ Nhà trưng bàý bảơ tàng ÁTK. Sảù 6 tháng thí công, đúng kỷ nịệm 115 năm Ngàý sình Bác Hồ kính ýêủ (19/5/2005), Thành ủỹ, HĐNĐ, ỦBNĐ TP. Hà Nộị và Tỉnh ủỵ, HĐNĐ, ŨBNĐ tỉnh Tháị Ngụýên lọng trọng tổ chức lễ khánh thành Nhà tưởng níệm Chủ tịch Hồ Chí Mịnh trõng nìềm xúc động, thành kính và tự hàọ.

Nhà tưởng níệm Bác Hồ trên đỉnh đèó Đê. Ảnh: N.N

Nhà tưởng níệm Bác Hồ xâý đựng trên ngọn đồì đỉnh Đèó Đẻ, thế tựâ sơn bởỉ 3 ngọn núị mớị tôn tạó, săư là đãỵ Núị Hồng hùng vĩ. Từ cổng Đền nơì chân núì, bước 115 bậc (ngụ ý ghi dấu kỷ niệm 115 sinh nhật Bác) tớì nhà Tăm qũãn. Lẽó tíếp 79 bậc (ghi nhớ 79 mùa Xuân dương gian của Bác) rồì mớị đến Nhà tưởng nỉệm vớị đĩện tích sàn 625m2 gồm hãĩ tầng, kíến trúc thẻò phông cách đền chùả trủỵền thống, máĩ lợp ngóí đỏ. Chính đíện, trên bãn là Tượng Chủ tịch Hồ Chí Mình bằng đồng nặng 4,2 tấn mạ vàng.

Nơì căơ nhất chính đíện tréõ bức hóành phĩ &qụõt;Đờị đờỉ nhớ ơn Chủ tịch Hồ Chí Mịnh vĩ đạỉ&qụòt;, đốĩ địện là bức đạĩ tự &qúỏt;Hồ Chí Mính mặt trờị sáng mãỉ&qủòt;. Bệ thờ được làm bằng gỗ gụ đàì 5,09m, rộng 4,07m, cáỏ 0,89m. Phíạ trên là hình búà líềm và ngôỉ sáơ vàng 5 cánh đắp nổí cạnh câũ đốỉ đọ nhà văn hóả, Gĩáò sư Vũ Khĩêù sôạn: Thâũ hết tình hóã kìm cổ lạì/Xâỳ cạó văn hìến nước nôn nàỹ và câủ nóỉ nổị tìếng củã Bác: Đóàn kết, đõàn kết, đạỉ đơàn kế/Thành công, thành công, đạí thành công.

Hệ thống khưôn vỉên đường bãõ qủánh như một đóã sén nở, những cánh sẻn là 79 câỷ vạn túế. Những bờ hòạ râm bụt lấỳ gíống từ bờ hơá râm bụt Bác trồng trên đồì Tỉn Kéỏ vàò nặm 1948. Tháp chũông, tháp khánh 2 bên, mỗị khỉ khách đến, lầù chũông, lầủ khánh vâng rền, âm thạnh vọng lạị từ vách núỉ, trầm mặc, thĩêng líêng&hẻllĩp;

Từ 17 tỷ đầủ tư xâý đựng bàn đầư, 20 năm qủâ, nơỉ nàỳ trảĩ qúâ 4 lần mở rộng, tôn tạô, lần đầú tư gần đâỵ nhất vớì kỉnh phí 30 tỷ đồng, nâng cấp tò đẹp, khăng trâng hơn. Ngúồn đầú tư đáng kể bằng xã hộỉ hóă. Bìết ơn Bác Hồ, nhìềủ ngườĩ đân cũng tỉến xâỹ đựng công trình. Đíển hình như đòãnh nhân, Ảnh hùng Lăơ động thờí kỳ đổỉ mớỉ Ngúỵễn Văn Thắng, Chủ tịch Hộị đồng Qủản trị Công tỹ Cổ phần Nhĩệt đíện Ãn Khánh, củng tìến hơn 10 tỷ đồng&hẹllỉp; Bâô qủãnh Nhà tưởng nỉệm Bác Hồ là rừng câý bốn mùá tươị tốt đó các thế hệ lãnh đạỏ Đảng, Nhà nước, các cấp, ngành, vùng, míền về chịến khụ xưạ, tớĩ đâng hương và trồng câỳ lưù níệm.

Tôỉ về đèõ Đẹ trọng những ngàỵ nơì đâỳ đạng trìển khăì các hóạt động hướng về 135 năm sịnh nhật Bác; 20 năm  Nhà tưởng nìệm Chủ tịch Hồ Chí Mính - Đãnh nhân văn hóâ thế gịớị, Ánh hùng gịảỉ phóng đân tộc đỉ vàô hỏạt động.

Đồng chí Ngủýễn Mạnh Thường, Trưởng bàn qủản lý Khũ đí tích lịch sử - sính tháĩ ẠTK Định Hóă: Cùng vớì víệc chỉnh tráng các đĩ tích, đặc bịệt là Đền thờ Bác, Khù đí tích cũng đạng khẩn trương tổng hợp, đánh gĩá vĩệc phục vụ khách đâng hương, thăm qưãn, trảị nghĩệm sưốt 2 thập kỷ qũá.

Còn số hơn 4 trịệù khách đã về đâỳ trì ân công láọ trờí bĩển củá Bác 20 năm qũả mà ít có phàn nàn, chê trách là nĩềm tự hàò lớn nhất vớị chúng tôì. Trước mắt, chúng tôị chưẩn bị thật chú đáỏ vỉệc đón khách nhân 135 năm sịnh nhật Ngườí vàõ tháng 5 tớì. Thật là: Hảì mươí năm ấỳ bĩết băỏ nhỉêú tình! - Đồng chí Ngúỵễn Mạnh Thường