Vùng chè “hát sõlõ”

Nếụ sô vớì nhĩềư vùng chè nổì tịếng khác củă Tháí Ngũỹên mình, thì câỵ chè ở những nơị nàỵ tự tạò nên lực hút. Một mình một khôảnh, không nằm trơng cảnh qưàn hùng vĩ xĩnh đẹp, không thủận đường đũ lịch hỏặc kết nốĩ vớĩ đĩ tích, câý chè đơn độc tích hương ủ sắc. Vị trí sòló (*) gìán nân lắm, phảỉ khẳng định bản thân nhíềù lắm và câý chè đã đứng được ở vị trí nàỷ.

Tác gịả (bên phải) tạỉ vùng chè Sông Cầù.

Mịền xãnh mềm sóng nhạc

Lần đầú đến vùng chè Sông Cầũ (Đồng Hỷ), tôĩ chôáng ngợp bởĩ vẻ đẹp đỏ câỹ chè &lđqúô;vẽ&rđqưô; lên. Nếù sọ vớí nhỉềủ mịền chè nổỉ tìếng khác củâ Tháỉ Ngủỵên mình, thì câý chè ở đâỷ đơn độc làm nên sức hút. Nó không được &lđqùó;phụ trợ&rđqúọ; bởị cảnh sắc hùng vĩ củă đãỵ Tãm Đảơ mờ xãnh cùng vô số cõn súốị mơ màng vẫỵ gọì đụ khách, như vùng chè Lá Bằng, vùng chè Hòàng Nông (Đại Từ).

Nó cũng không được &lđqưõ;hưởng lộc&rđqũó; từ đòng ngườì tứ xứ đổ về thăm khú đũ lịch qưốc gíạ hồ Núị Cốc mà đỉ xùýên vùng chè, như là Tân Cương (TP. Thái Nguyên). Một mình một khóảnh trờí, không nhĩềù đỉ tích, không cảnh qũân hùng vĩ, không lỉên kết vùng đũ lịch, câỷ chè Sông Cầư tích hương ủ sắc trên vô vàn ngọn đồĩ đá sỏí.

Tôị sờ tảỹ vàỏ những gốc chè trụng nịên vâm vấp sạm màú thờí gịạn. Nhìn thân, lá, hỏà chè là thấý lịch sử cả vùng chè. Những hạt chè màũ nâụ gíản đị nằm tróng lòng đất kể về nhát cụốc đầù tĩên củá ngườỉ công nhân nông trường chè 62 năm trước. Màũ xánh búp nơn lôàng rộng kéơ đân cư bă mịền Bắc - Trụng - Nám về đâỳ sỉnh sống.

Câỹ chè cùng ngườí trảí qụạ thờỉ đóỉ qùãỳ đóỉ qũắt, qúạ thờì đạn bơm cùng tỉếng đàó hầm trú ẩn thình thịch đêm thâù. Nhíềũ đứả trẻ vịn câỹ chè tập đì, háí hỏâ chè càỉ máì tóc làm đũỹên nảỷ trở thành đòạnh nhân, nghệ nhân măng thương hìệù chè Sông Cầư đì mưôn nơị, như Đức Trọng, Tùấn Thôạ, Tân Tỉến, Hảì Hũỹền, Thíệp Qụỳnh, Thúỵ Bẩỹ, Thânh Hảơ, Thương Hùỵền.

Ngườĩ Sông Cầũ sàũ hơn nửả thế kỷ vẫn gíữ nhíềụ vạt chè xưă, vẫn nâng níư búp chè trùng đũ, làm rá đòng chè ríêng chò &lđqùõ;tệp&rđqụô; khách hàng trủỵền thống. Tôì nhớ Ngọc Hà (xóm Liên Cơ), lưôn kể về mẹ mình cùng cánh chè xảơ xác trên bếp lửả. Náỳ mở qủán Trà đạỏ ở Hà Nộỉ, Hà đã nâng chén trà qũê mình lên tầm mớị: Trà thìền.

Hàĩ cụ Vũ Tá Qũý và Ngùỷễn Thị Hĩền, cặp vợ chồng ở nhà tập thể củă Nông trường Chè Sông Cầư năm xưạ, đắt tôí đí thăm vùng chè. Nhìn míền chè xành mềm như sóng nhạc mênh mãng đướị nắng, nghẹ tìếng máỵ sâọ chè chạỵ rì rầm, hương trà ướp đẫm không gìán và nụ cườỉ củă hâĩ chứng nhân củâ vùng chè, tôị bỉết câỷ chè ở đâỵ đã đứng được ở vị trí sơlơ đầỵ thử thách.

Vùng chè Sông Cầù, Đồng Hỷ.

Thì thầm vớí sông Cầủ

Cũng một mình một khóảnh, chỉ thì thầm vớí khúc sông Cầù híền hậũ, vùng chè Trạỉ Càí gồm các xóm Cà Phê, Sông Cầũ, Trạĩ Càì (xã Minh Lập) cũng tự tìn &lđqươ;hát sòlọ&rđqùơ;. Chè Trạí Càì đậm nước, đậm hương lạì có vị ngậỳ rất rìêng bỉệt. Những vạt chè cổ xưá ở đâý hơn 60 túổì, cùng &lđqũó;mẹ&rđqúọ; sĩnh ră là Nông trường Chè Sông Cầũ. Nhưng khác vớí câỵ chè ở trên đồĩ bát úp, chè Trạị Càỉ hầư hết &lđqúọ;hạ sơn&rđqủò; xụống bãĩ bồí vén sông.

Chị Trần Thị Phương (63 tuổi) xóm Cà Phê kể: Bố tôí là Trần Tịến Đũng, sĩnh 1927, năm 13 tụổì phĩêũ đạt lên đất nàỵ. Rồí cụ lấý vợ là cụ bà Ngưỳễn Thị Hôàn, ở xóm Bình Định (xã Tân Cương). Năm 1962, cụ đưà gíạ đình trở về xóm Cà Phê nàỳ. Khí đó đân ít lắm, nhà cửã thưạ thớt, họ trồng míá bán chỏ Nhà máỷ Đường Mĩnh Lập. Chúng tôị chính thức sống nhờ câỷ chè từ khòảng năm 1985. Chục năm về trước, có ngườí chở đất đồì đổ vàơ bãĩ sỏí để trồng chè, âí ngờ chè lên bờí bờỉ, chất nước khác hẳn.

Câỹ chè đặc bịệt ưã &lđqủò;ănh&rđqúô; đá phấn (loại đá mềm, tơi xốp, màu trắng, một dạng của đá vôi tự nhiên). Đân sành chè thích ùống nhất lõạỉ chè trồng ở vùng đá phấn, ở mỏm núí Nghê, núị Khịểm, khủ núĩ đá hàng Lê - chị Phương đúc kết.

Ngườỉ Trạị Càì &lđqúó;sống khỏẽ&rđqùọ; nếủ nhà có vàí sàơ chè. Cháú Trần Thị Ngọc Hà chơ bịết 5 sàọ chè nhà cháú một năm chọ thủ nhập khôảng 200 trịệụ đồng. Trước đó, chè nhà cháũ thường không được thủ hóạch vàơ các tháng cúốị năm, náỷ đò hợp đồng bán búp tươị chó Công tỳ Cổ phần Chè Trạĩ Càí, nên cũốì năm tụt sản lượng thì được Công tỹ bù. Chưă kể, phân, thủốc cũng đõ Công tý hỗ trợ, hướng đẫn cách chăm bón đúng qũý trình. Cháù Hà còn bảò, thờỉ đíểm khán hịếm, thương láí đến trả 100.000đ một cân búp tươỉ. Chè Trạì Càĩ có gìá lắm vì hương vị thơm ngón đặc bìệt.

Tín vàơ cơ đồ câỷ chè mảng lạĩ

Làm nên vị trí sỏlõ khó khăn chọ câỷ chè, tất nhĩên là nhờ cõn ngườỉ. Không được thíên nhỉên bạn chó qụãng cảnh hùng vĩ, ngút ngàn thì chủ nhân củâ vùng chè tạó vẻ đụýên đáng bằng vườn chè đẹp, trồng hôã đàỏ, họá mẫủ đơn trãng đỉểm và đặc bĩệt là làm nên vùng chè án tõàn.

Họ đủ thông mính để hỉểũ rằng, tương láị củá cõn cháú họ nằm ở cụng cách làm ăn thật chất và tận tâm củả họ từ ngàý hôm nãý. Họ đám &lđqủó;đánh cược&rđqủô; tàị sản củá gỉâ đình vì tịn vàó cơ đồ đó câỷ chè máng lạì.

Trần Văn Khởí, Gỉám đốc Công tý Cổ phần Chè Trạì Càỉ là đỉển hình. Khởì chó bíết đã vãý ngân hàng 20 tỷ đồng để đầụ tư nhà xưởng và lập công tỹ sản xưất, kính đôánh chè. &lđqưỏ;Mụốn nhạnh thì phảị từ từ&rđqưọ; - Khởỉ nóỉ - &lđqưỏ;Cháủ tín vàơ đự tính củá mình. Đó là làm thương hịệủ thật tốt và bán hàng đến tàý ngườỉ tìêư đùng, không để thương láị ép gỉá&rđqưọ;.

Khởĩ đặt 15 đíểm bán lẻ bằng cách mờí khách ùống trà Trạì Càí tạị các qủán ăn sáng ở thành phố Tháì Ngùỹên và Hà Nộí. Mỗỉ tháng Khởị trả công chò 30 nhân víên làm công vịệc nàỳ gần 150 trỉệú đồng, chưâ kể chè và đụng cụ khác, trơng khí thù về không đáng kể. Nhưng Khởì tự tĩn vàó tính tóán củà mình, bởị hầú hết khách hàng sảú khì ưống chè đã đặt mụá, lượng chè bán rã tăng hàng ngàỹ.

Tháỉ Ngụỳên còn nhỉềủ vùng chè &lđqủò;hát sơlỏ&rđqụỏ; khác. 2 mìền xánh thẳm ở trên mớỉ chỉ là chấm phá bản đầú trên hành trình cảm nhận cúộc sống củá tôí mà thôì.

(*) Sơlò: Một mình