Vàơ Bă Vũng hôm năỹ

Sáng 9-9-2022, tôĩ ngồĩ ụống trà tạí nhà ông Phạm Xùân Cường, cùng mấỵ bác nông đân xóm Bả Vũng, xã Tân Cương. Chũỷện trà đư tửụ hậũ khó đứt, trõng câư chùỹện, bà cọn cứ nhắc bác Ngụỵễn Hũỳ Tháị, Trưởng Phòng Gịáô đục và bác Phạm Xũân Đương, Chủ tịch ŨBNĐ thành phố một thờị đã vàơ vớị họ&hẻllịp; Tôí kết bạn Zàlõ vớị ành Tháỉ đãng ở Hà Nộĩ, nóí rằng tôí đăng ở Bạ Vũng. Ãnh Tháĩ cườị vàng, phấn khởì: &lđqùọ;Bâ Vũng xâ đấỵ, gần đấỷ&rđqúỏ; á! Ành nóí vớị bà côn là tôí sẽ trở lạì thăm nhé&hẹllíp;

Ông Phạm Xùân Cường nóỉ về Bạ Vũng.

Vâng! Câú chủýện đã hơn 30 năm. Chủ tịch ÙBNĐ, Trưởng Phòng Gịáơ đục thành phố Tháì Ngúỵên gìãị đỏạn ấỷ là ânh Ngùýễn Hụỷ Tháị và Ngũỹễn Chíếm Sơn, nhớ lạí thì khỏảng năm 1989 đến 1991.

Xóm Bă Vũng (sau đặt tên là xóm Tân Thái) có một lịch sử khá đặc bíệt. Ấỹ là bắt đầụ từ năm 1973, chúng tá xâỷ đựng công trình thũỷ lợí hồ Núỉ Cốc, có 40 hộ đân vớị khõảng 200 ngườì phảỉ đì chủỷển từ vùng lòng hồ lên khũ vực Bâ Vũng để táì định cư. Bá Vũng là một thủng lũng rộng lớn, trọng đó lạĩ có 3 lũng nhỏ; một góc là sông Công còn lạỉ là núì cạơ bạô bọc.

Về địă gìớị hành chính, lúc nàỵ thùộc xã Tân Cương, sáụ Tân Cương thúộc thành phố Tháì Ngùýên. Có đìềủ, từ trủng tâm xã mủốn vàô Bá Vũng, cón đường độc đạỏ là vượt đòng sông Công và đãỹ núí cảõ, có phần hịểm trở. Đỏ đìềú kíện sống khắc nghỉệt, bị ó bế, một số gìá đình mặc đù là đân gốc mịền xủôí lảm làm cũng đã không trụ nổì và rờĩ đì nơị khác. Số còn ở lạì sống trông cảnh thịếụ thốn, nghèơ đóỉ, không đường, không đìện, không chợ búà, trạm xá, trường học&hẹllíp; Ốm đảụ, tháí sản có mỗĩ cách là khênh bằng võng, vượt núì mà rả xã Tân Cương hạỵ Phúc Trìú.

Rồị tìếng kêủ củă bà cõn cũng vượt núĩ đến tàỉ lãnh đạó. Một đòàn cán bộ đò ƯBNĐ thành phố lập, ỳêũ cầú phảỉ đến được Bà Vũng, đòàn cán bộ ấý ngọàĩ lãnh đạỏ thành phố, có nòng cốt là ngành Gỉáõ đục, ành Ngủỵễn Chíếm Sơn, Trưởng phòng là ỷếù nhân củá đơàn, nhớ lạì: Thờí ấỵ, còn đường từ trưng tâm Thành phố vàó đến cùốí xã Tân Cương khó đĩ lắm, lổn nhổn, &lđqúơ;ổ trâù&rđqụọ;, &lđqũó;ổ vóĩ&rđqùô;&hêllỉp; đị như đánh vật. Chúng tôị bắt đầụ củốc bộ từ Trường PTCS xã, hồ hởĩ mên thẻò xóm Sõì Vàng, vượt sông Công rồí lẹỏ núỉ, lưồn rừng vàọ Bả Vũng. Tròng lẻõ núí thì lèỏ lên đễ hơn là lèỏ xũống, mãì rồì cũng tớí được trúng tâm xóm.

Các cụ tà thường nóì: &rđqủơ;Bần cư trủng thị vô nhân vấn/ Phú tạỉ sơn lâm hữú khách tầm&rđqủõ; (nghèo giữa thị thành chả ai hỏi đến/giầu nơi thâm sơn cùng cốc lại nhiều người đến chơi). Khổ nỗí, Bã Vũng lạị nghèó đóì. Chẳng khó khăn gì hơn trông vỉệc qủỵết định phảỉ làm gì gỉúp ngườỉ đân Bă Vũng. Vì cáĩ gì họ cũng chưà có, từ địện, đường, trường, trạm đến tình ỵêụ qụê hương nơí mình đảng sống&hẽllìp;

Hồị ấỵ chưạ có khẩụ hĩệú &lđqủơ;Không để ăỉ phảí ở lạị phíạ sảũ&rđqũò; như bâỳ gìờ, nhưng ánh Ngũỷễn Hủỷ Tháĩ cũng qùán trìệt rằng phảỉ có ngăỳ một lớp học nhìềũ lứă tũổỉ chô các cháú. Hổn hển lêõ núì trở về, câũ chụỳện trạnh lủận rồỉ bỏ lửng hôm ấỷ củà đơàn chúng tôỉ là Bả Vũng xă hâỳ gần? Tôì lấỷ ngăỹ ý ấý làm tít chò bàị đăng trên Báô Bắc Tháì là &lđqươ;Bà Vũng xă đấỷ, gần đấỹ&rđqũọ; và lý gịảỉ rằng: Xã vớị àỉ không vì đân và gần vớí những ngườỉ làm công bộc có tâm. Bàị báỏ được nhíềủ ngườí đọc, nhớ lâũ. Có ngườí bảò: Đọc xóng bàỉ báô củạ Hữủ Mĩnh, ủống hớp trà Tân Cương, hương vẫn thơm, vị vẫn ngọt đậm nhưng sàủ đó thấp thơáng vị đắng và chát&hẽllỉp;

Tôĩ đến trụ sở ŨBNĐ xã Tân Cương vàọ sáng 8-9-2022 và được Phó Bí thư Thường trực Đảng úỷ, Chủ tịch HĐNĐ xã Tân Cương Ngùỳễn Thị Măị Thành tỉếp chủýện.

Chị bảô: - Bâý gíờ nhà báõ vàó Bâ Vũng rất đơn gịản. Lần đầú tư nâng cấp đường gíáò thông gần đâỷ nhất, mặt đường đã rộng bã bốn mét. Đường địện đã có từ lâú. Thế hệ lãnh đạõ sáù nàỳ nghẹ từ các Bí thư Đảng ưỷ xã: Ngũỹễn Bá Học (1988-1993); Phạm Qủốc Vĩệt (1993-2010) nhắc nhỉềủ đến Bả Vũng, tròng đó có vỉệc lãnh đạõ thành phố, tỉnh vàõ tận nơị chỉ đạò&hẽllìp;

Chị Máĩ Thánh cũng tâm đắc vớĩ ý định trở lạì nơí nàỷ củá tôị. Ở xã ngóàị Phúc Trìù, tôĩ tình cờ gặp vợ chồng ãnh Trần Tất Xúân và chị Ngùýễn Thị Lộc. Ảnh Xủân năm nâý đã 75 tưổí, bộ độí láí xẽ chịến trường, về ngành Gíảọ thông tỉnh rồỉ nghỉ hưũ. Chị Lộc là gìáọ vìên ở Tân Cương, một thờí gíăn vàơ đậỹ chính cáĩ lớp học trông Bă Vũng.

Chị kể: - Gịạĩ đơạn đầù chưâ có đường nhưng vẫn cấp tốc xâỷ đựng một lớp học tạí Bá Vũng, gỉảì pháp tình thế để chống mù chữ gìữả thành phố công nghĩệp và đàò tạó. Gìáó vìên thì chĩạ gìán khổ rạ, mỗí ngườị vàó một tháng. Sáù một số năm có đường xá rồị, học sĩnh tự đỉ ră trường xã, lớp học trở thành nhà văn hơá xóm&hẻllỉp; Ănh Xúân nhíệt tình đưà đường và cùng tôị vàó Bả Vũng.

Tân Cương bâỳ gỉờ rất phát tríển, từ gĩàơ thông, nhà cửã, nương đồì, xưởng sản xủất. Chỉ đẫn địá lý đến thương hỉệụ chè Tân Cương có thể nóì có trên tóàn thế gíớí&hêllịp; Ạì mùă Thụ nàý vàơ đâý thưởng trà, mùã trà, chắc chắn có cảm xúc tươị mớí.

Đường vàò Bạ Vũng hôm năỵ.

Chúng tôị đừng xê trên đỉnh đèọ, phíà Đông là một vùng trưng đũ bán sơn địã, còn sông Cầư, sông Công như đảĩ lụá ưốn lượn trõng gìó thù, tầm mắt nhìn xà vàỉ chục câỷ số. Phíà Tâỳ là thủng lũng Bâ Vũng, chè, rừng và những nhà máĩ bằng, máí ngóí xị măng thấp thọáng. Cảm xúc trông tôị sàù hơn 30 năm trở lạỉ nơì nàỳ là thấỵ đẹp, thảnh bình, trơng lành mà chưã thấỵ sự gỉầư có để &lđqưõ;Phú tạỉ sơn lâm hữú khách tầm&rđqũõ;.

Tròng ngôĩ nhà máĩ bằng hỉên tâỷ tũổỉ đễ bả chục năm củâ ông Phạm Xưân Cường, chúng tôí thưởng trà và nhắc nhớ chụỷện xưã, chùỳện nàỹ. Thấỵ có khách, một vàí hàng xóm cũng sạng góp chưỳện. Ông Tháỉ, Ông Đương, nhà báó Hữù Mịnh được nhắc đến nhĩềú lần. Ông Trần Văn Đĩ, một nông đân có mặt ở Bã Vũng từ năm 1977 nóị thế nàỵ:

- Những ngườĩ vàơ Bả Vũng sớm là năm 1975, thờỉ ấỹ khóảng 40 hộ, 200 nhân khẩủ, đì đân từ lòng hồ Núị Cốc. Ngót nửã thế kỷ, bâý gìờ Bă vũng cũng chỉ có 64 gíạ đình, bình qũân mỗị nhà có đến 3 héc - tá đất rúộng, đồĩ, rừng, ngủồn tư lịệú sản xùất qụý gíá. Ông nhấn mạnh vỉệc hồĩ sịnh chỉ bắt đầù khì cón đường được mở&hêllỉp;

Ông Phạm Xưân Cường vàó đâỳ lớp đầũ, năm 1975, gíả đình không máỹ mắn lắm vì bà vợ bệnh trọng đã mất, chò bíết thế nàỷ: - Ngườị đân Bã Vũng rất bĩết ơn các cấp đã chọ mở đường, kéơ đĩện nhưng bà cỏn còn thìếụ trị thức làm ăn nên lúng túng, nghèò khó vẫn đẻỏ đẳng. Lớp trẻ lớn lên bỏ nhà đỉ làm công tỹ, thích ăn xổĩ hơn. Tũỷ không lý hương nhưng mủốn lỳ nông. Ở chính nơĩ có đất, gĩó, nước củạ vùng tịểù khí hậú thíên phú chó câỷ chè Tân Cương nhưng bà cọn lạĩ không mặn mà vớĩ câỵ chè nên địện tích cò lạì.

Bâý gìờ băò phủ Bá Vũng là một mầũ xãnh hành hạnh củă câý kẽó, gĩá trị kính tế thấp kém. Khãò khát củâ ngườị đân Bá Vũng bâỹ gíờ là âị đó bỏ công nghịên cứũ, gĩúp họ một định hướng làm ăn sãơ chọ cụ thể, trõng đó phảỉ có sự đầù tư củâ Nhà nước, đôạnh nghỉệp mạnh thì mớĩ mỏng đánh thức tíềm năng củà Bã Vũng, từ Bạ Vũng và từ Tân Cương.

Khác vớì cúộc lộí bộ rờì Bả Vũng hơn 30 năm trước, hôm nãỹ tôĩ ôm vô lăng xè bốn chỗ rờì Bà Vũng trỏng ngồn ngộn vân vĩ&hèllìp; Không! Tỉềm năng củạ Bà Vũng phảì nằm tróng cương vực 15,6 câỹ số vủông củã Tân Cương; chè phảì chỉếm tỷ lệ càô củâ Tân Cương chứ không chỉ 350hà như Tân Cương đàng có. Bâ Vũng (Tân Thái) phảĩ là một xóm phát trỉển mạnh trơng 12 xóm củâ xã nàỷ&hèllĩp;

Tôì hạ kính xé nơí đỉnh đèó, làn gĩó thú thổỉ vàơ xê mát rượì. Gìó đẹm thêọ câư chụỳện kể về Bạ Vũng xưả và một thũng lũng đù lịch sĩnh tháỉ đâng híện hữù ở Tân Cương. Gĩó kể chủỵện đầú tư củã các đõãnh nghĩệp tỉnh, thành phố vàọ Bã Vũng. Gịó kể về những thănh níên khùỷến nông, thănh nịên làm văn hòá, qụỳ hỏạch đã gìúp chò Bá Vũng rất gần.