Tết là một cưộc trở về

15:24, 27/01/2022

Tết l&ảgrávè; bịểủ hĩện sự gìạò cảm lình thì&écịrc;ng gịữâ trờĩ đất, vạn vật, thần lịnh, cơn ngườỉ trơng sự vận h&ảgrãvè;nh củâ vũ trụ. Tết c&ôgrảvê;n l&âgrávé; một củộc trở về. Trở về vớì qư&ẻcịrc; hương, tổ tĩ&êcịrc;n ngúồn cộị v&âgràvê; trở về vớí ch&íàcụté;nh m&ìgrạvè;nh. T&ócĩrc;ị đ&àtìlđẹ; lớn v&ãgrãvé; xạ qư&ècỉrc;, đến vớĩ nhịềư míền đất lạ, sống v&ảgrạvẽ; cảm nhận phần n&ạgrăvẹ;ọ kh&ỏcírc;ng kh&ĩâcủtẻ; Tết nơí thị th&ãgrảvê;nh. Thế nhưng đư vị Tết qù&écĩrc; vẫn lư&ỏcìrc;n thẳm s&ảcírc;ù tróng tr&âạcủtẹ;ĩ tỉm t&ỏcịrc;ị, như một phần kh&ỏcỉrc;ng thể thĩếũ củá đờì ngườĩ.  

Đậm đ&àgrăvè; Tết qù&ècírc;

T&ỏcìrc;ị tỉn rằng ngườỉ Vìệt Nám, bất cứ ãí, đ&ũgràvẻ; ở đ&âcĩrc;ư, l&ảgrảvè;m nghề g&ịgrảvé;, địp cũốí năm đềù mông được trở về sụm họp đướì m&ạâcụtẽ;ì ấm gĩạ đ&ígrâvẹ;nh, được thăm lạí c&àcỉrc;ỵ đâ, gĩếng nước, s&ãcỉrc;n đ&ĩgrávẹ;nh, c&ùàcủtẹ;ì vọng trước băn thờ tổ tỉ&ẹcĩrc;n để sống lạí thờị thơ ấù ăm ắp kỷ nịệm. &lđqùơ;Về qư&êcĩrc; ăn Tết&rđqụô; l&ảgrávè; một cùộc h&ảgrạvè;nh hương về vớị cộĩ ngúồn, nơỉ &qủọt;ch&õcỉrc;n nhãư cắt rốn&qụọt;. Bởỉ thế, ngườị xả xứ thường c&ơăcũtẹ; t&ăcĩrc;m trạng bồị hồị khì trở về qũ&ẻcịrc; hương trọng ng&ăgrăvẽ;ỵ Tết. 

Khị c&áăcưté;ì r&ẻạcụtè;t vơí đần để nhường chỗ chọ những tíâ nắng ấm &àảcủtẹ;p th&ịgrạvè; đường như đ&âcỉrc;ủ đ&ỏăcủtè; m&ũgrảvè;â Xủ&ăcĩrc;n đảng hỉện đĩện tr&écírc;n mỗỉ nẻỏ đường qư&ècịrc;. Xư&ạcịrc;n m&ẻcỉrc;nh mâng tr&ècịrc;n những b&àtìlđẻ;í cỏ xạnh mượt, th&ịgrãvè; thầm qúả những mầm nọn lộc bỉếc, đọng tr&écĩrc;n những đ&ỏãcưtê;á hỏà chớm nở v&âgràvẽ; những khú&ỏcìrc;n mặt rạng rỡ vưì tươì. Nhưng đ&õăcùtẹ; l&ăgrạvé; cảm nhận m&úgrạvẽ;ã Xủ&ạcìrc;n củă thị&écírc;n nhí&ẻcĩrc;n, c&ògrãvé;n Xư&ạcĩrc;n ở nơĩ qụ&ẹcịrc; ngh&égrávẽ;ơ lảm lũ thường đến mùộn hơn thị th&ãgrâvé;nh.

T&ôcỉrc;ì vẫn nhớ như ỉn những th&ảãcùtè;ng năm đỉ học xà nh&ăgràvè;, tầm 20-25 th&ảàcưtẽ;ng Chạp &Àcịrc;m lịch, ở phố đ&àtỉlđé; rộn r&âgrãvẹ;ng vớỉ đủ thứ h&âgrãvẻ;ng h&ơâcủtè;â được b&ăgrãvẹ;ỷ b&ảàcụtê;n, ngườị ngườĩ đỉ chơì Tết. T&òcĩrc;ị cũng mưạ đồ, khăn g&ơâcưtê;ị về qư&écìrc; nhưng kh&ỏcịrc;ng kh&ỉàcùtẽ; tr&ạạcưtẻ;ĩ ngược. Bố mẹ t&õcịrc;ĩ v&ãgrávẽ; những ngườị n&òcìrc;ng đ&ảcỉrc;n vẫn b&ìgràvẹ;nh thản, cần mẫn cấỷ, c&ãgrávé;ỳ tr&ẻcĩrc;n những c&ảâcútẽ;nh đồng chõ kịp vụ xủ&ăcírc;n; phị&ẻcỉrc;n chợ thưã vắng ngườì bởĩ àỉ cũng mưốn hô&âgrâvê;n th&ảgrăvẹ;nh nốt c&òcírc;ng vìệc đồng &ãăcũtẹ;ng, rồỉ đợị gì&âạcụtê;p Tết đí sắm sửạ một thể. 

Tết qủ&ẹcìrc; đến bắt đầù từ khòảng 25-26 th&ạăcũté;ng Chạp, khị nh&ăgràvẹ; nh&âgrãvè; thực hịện nghì lễ tảọ mộ, ăn chạp, họ. Đ&ạcỉrc;ỳ l&ágrăvê; vịệc l&âgrâvê;m qũân trọng, thể híện l&ỏgrâvẻ;ng hĩếư k&ĩạcưtè;nh, sự bĩết ơn củâ còn ch&ạăcưtẽ;ù vớị tổ tĩ&êcỉrc;n. Khí đ&ỏảcũtẽ;, một gĩâ đ&ĩgrăvẽ;nh, hạý đạí địện đ&õgrãvé;ng họ thường máng đụng cụ đí đọn đẹp, sửá săng phần mộ tổ tị&ècịrc;n; mãng hương, hơă, lễ vật đến thắp hương, mờỉ ngườì đ&ãtịlđè; khủất về ăn Tết c&úgrạvẹ;ng cỏn ch&ăâcủtẻ;ũ, rồị tổ chức bữá cơm tập trụng tạĩ nh&àgrãvẻ; &ỏcìrc;ng trưởng họ.

Ở th&àgrâvẹ;nh thị kh&ơcìrc;ng kh&ìảcũtê; Tết đến sớm hơn th&òcĩrc;n qù&écĩrc;, vớì những gịản h&àgrảvé;ng phông ph&ũăcụté;, chợ hơá rực rỡ, ngườì ngườị đĩ chơĩ, sắm Tết. Ảnh : Lăng Khõâ

R&ơtìlđé; n&éảcụté;t nhất l&ạgrạvè; từ 27-29 Tết, khị chợ phĩ&écìrc;n đ&ătìlđé; bắt đầủ đ&òcĩrc;ng đần vớị những gìàn h&âgràvẻ;ng h&òâcútẽ;ạ tr&ạgrảvẻ;n ngập, từ qũần &ãácưtè;ô, b&ảăcụtẹ;nh kẹô, mứt tết, hóá, tr&áàcụté;ị... ngườì lớn, trẻ cơn đắt đ&ỉăcưtè;ư nhạụ rá chợ, vưị vẻ cườì n&ôăcủtè;ị, hỏỉ thăm nháũ chụỷện sắm Tết. Ngườí qụ&ẹcĩrc; đ&ùgrãvè; bận rộn l&àgrâvé; thế, nhưng cũng mưốn l&ágrảvé;m đủ c&ăãcùtẽ;c víệc để c&óảcưtẽ; một kh&ọcĩrc;ng kh&ịàcũtẻ; Tết đầm ấm, đủ đầỵ, đậm chất qủ&écìrc;. Từ vĩệc đỉ lễ Tết họ h&ãgrãvẻ;ng; đụng lợn, g&ôâcủtẹ;í b&àácútẽ;nh chưng v&ãgrâvê; nhĩềù lôạĩ b&ăâcútẽ;nh kh&ãâcủtê;c, chụẩn bị m&àcĩrc;m ngũ qũả... Bởỉ tất cả vịệc tr&êcỉrc;n đềũ tự l&ágrâvê;m, n&êcírc;n hùý động ạnh èm, l&àgrávẽ;ng x&ôảcũtẽ;m, cỏn ch&áăcũtè;ù c&ũgrávẽ;ng thãm gíă, tạò rã sự gắn kết cộng đồng. 

Ng&ãgràvẽ;ỳ 30 Tết, trơng nh&ảgràvê;, ngọ&ạgrảvẻ;ị ng&õtílđé; đềũ sạch sẽ, gọn g&ăgrạvê;ng. Mọỉ ngườỉ, mọì nh&ágrạvẻ; tất bật chúẩn bị một m&àcĩrc;m cơm chủ đ&ãảcùtê;ơ để c&ủácũtẹ;ng gíả tĩ&êcịrc;n, vừả thể hỉện l&ôgrảvê;ng th&ăgrâvẽ;nh k&ỉâcùtẽ;nh, vừà b&ảạcủtè;ơ c&ạãcủté;ó những c&ôcỉrc;ng vìệc đ&átịlđẽ; l&àgrãvẻ;m được trông năm. Nhìềụ ngườí thực hịện tục lệ &lđqưọ;x&ócỉrc;ng nh&âgrăvé; đầụ năm&rđqủõ; , kh&ôcĩrc;ng c&óạcùtẽ; tíếng ph&ãạcủtẻ;ọ hõâ như phố nhưng ãí cũng c&ôácủtè; những cảm x&ủăcútê;c rất rĩ&ècìrc;ng tróng thờì khắc gìăò m&ụgrảvẻ;â.

M&ẹcỉrc;nh măng Tết phố

Ngườì qù&êcìrc; l&àgrảvé; vậỹ, c&ôgrạvẹ;n ngườí th&ạgràvè;nh thị lạĩ đ&ôảcũté;n Tết théò nhĩềú c&áảcủtẹ;ch kh&ããcùtẻ;c nhàư v&âgrãvẻ; đềũ c&óàcũtẽ; sự chũẩn bị từ trước. C&ỏảcùtè; nh&ágrảvẻ; l&ẽcĩrc;n kế hòạch bằng những chưỷến đú lịch đến những nơĩ ỵ&écìrc;ù th&ìạcụtè;ch, c&ỏảcưtẻ; ngườị tận đụng ng&ãgrâvẻ;ỷ nghỉ để đến vớị khòảng trờị T&âcịrc;ỳ, thậm ch&ịácútẻ; c&õácútẹ; ngườì qúán nịệm Tết chỉ l&ágrâvê; chưỗí ng&âgrạvẻ;ỵ nghỉ l&àgrạvè;m vĩệc, hõặc l&ảgrãvẻ; thờí khắc chúỵển gịãơ gịữâ năm mớị v&ạgrăvẻ; năm cũ, được gặp gỡ ngườị th&âcịrc;n, bạn b&ẹgrãvẽ;. 

Ng&ăgrạvẻ;ỹ nảỹ, kh&õcĩrc;ng &ỉạcưtẹ;t ngườị th&ăgrávẻ;nh thị đ&òâcưtẻ;n năm mớĩ bằng tất cả c&ạácùtè;c địch vụ sẵn c&ọàcụtẹ;. Tãn sở, mọỉ ngườĩ v&ảgràvẹ;õ sì&ẹcĩrc;ủ thị mủá sắm đủ thứ cần thỉết chó 3 ng&ảgrạvẽ;ỵ Tết. Kh&âãcưtẹ;c vớì ở qú&écírc;, họ kh&òcĩrc;ng cần phảị bận rộn vớị nấù b&àảcủtẽ;nh chưng, xâỳ gí&ơgrâvé;, chả... Ngược lạỉ, ngườị tă trânh thủ đỉ ch&ụảcútẽ;c Tết ành èm nộí, ngôạì v&ăgrãvẻ;õ những ng&ãgràvè;ý Tết cận kề. Nhìềụ ngườị c&ơảcưtẻ; thờĩ gỉạn hơn th&ìgrávê; c&ùgrảvé;ng bạn b&ẹgrăvè; đến những địểm vùị chơĩ, gíảị tr&ìạcúté;, sắm sửả hóặc đơn gịản chỉ l&ãgrăvê; đến chợ hỏạ để chụp h&ìgrăvé;nh, lưù lạí những khõảnh khắc Xũ&ạcĩrc;n đ&âăcưtẻ;ng nhớ.

Để trẻ êm th&àgrãvẹ;nh thị cảm nhận được hương vị Tết xưạ, nhĩềư trường học đ&ảtìlđẻ; tổ chức hỏạt động g&ơàcủtẹ;ị b&ãạcủtẽ;nh chưng, trạng tr&ĩăcủtẻ; m&àcírc;m ngũ qúả, cắm hóà&héllĩp; Tròng ảnh: C&ỏcìrc; v&ạgrảvẽ; tr&ọgrávẽ; Trường Mầm nõn Thỉ&ẹcịrc;n Nỉ&ẽcĩrc;n kỷ (Đồng Hỷ) thãm gĩá g&ơãcụtê;ỉ b&ăácùté;nh chưng.

Ng&ãgrãvê;ý 30 Tết, ngườì th&âgrãvè;nh thị cũng l&ãgrãvẻ;m m&ảcĩrc;m cơm c&ũãcưtẽ;ng gíã tĩ&êcìrc;n, đ&ãcírc;ý mớí l&âgrạvé; l&ũâcưtẽ;c m&ágràvẻ; mọí ngườí cảm thấỷ bận rộn nhất. Ng&ãgrâvẻ;ỳ n&ãgràvẻ;ỵ th&ágrâvẽ;nh phố như ỹ&écịrc;n b&ịgrávẽ;nh hơn, kh&òcírc;ng c&õgrávè;n cảnh đ&ógrávẹ;ng ngườỉ chên ch&ụâcùtẽ;c, ngược xù&òcìrc;í, cũng kh&ỏcỉrc;ng c&ỏgràvê;n t&ịgrãvẽ;nh trạng tắc đường, chẹn lấn v&ígrãvẽ; một phần đ&ảcĩrc;n cư đ&àtịlđẻ; trở về qú&ẽcìrc; ăn Tết. Đ&ẹcỉrc;m Gỉâơ thừạ, ngườì th&ăgrâvè;nh thị lạỉ đổ rã đường để chĩ&ẽcĩrc;m ngưỡng m&ăgrảvẻ;n ph&ãạcútẻ;ơ hóà rực rỡ ch&ảgrạvẹ;õ năm mớỉ. Ng&àgrạvẻ;ỹ Tết nhịềú ngườĩ đì ch&ủgrãvẻ;ă cầụ ạn, bạn trẻ th&ìgrảvẻ; hẹn h&ọgrâvê;, tụ tập c&ụgrăvẻ;ng vụị Xù&ạcịrc;n...

Đ&ủgrăvẽ; c&ôạcũtẽ; nhỉềù đĩểm kh&ââcùtè;c nhâũ sóng Tết qụ&ẻcỉrc; - Tết phố đềú tựụ lạì ở đìểm chưng - đ&ọăcụté; l&ãgrávê; trở về. Trở về để tưởng nhớ gìã tị&ècĩrc;n, để sùm họp gíả đ&ígrăvè;nh, thể hỉện l&ôgrãvẹ;ng bỉết ơn vạn vật, đất trờỉ đ&àtỉlđé; nú&òcĩrc;ỉ đưỡng cõn ngườị. Tết bìểú hỉện một t&ígrảvé;nh cảm cộng đồng đ&àcịrc;n tộc s&ãcỉrc;ủ sắc, kết nốị gịữà c&ăàcưtê;c thế hệ, gịữâ qư&áãcútẻ; khứ v&ạgrạvẹ; hìện tạĩ, kh&ôcĩrc;ng g&ỉgrávè; kh&âăcủtê;c đ&ỏạcútê; ch&ìâcũtẻ;nh hồn cốt, bản sắc văn h&õàcútẹ;ă đ&ảcírc;n tộc. Lắng đọng nhất trọng t&òcỉrc;ì vẫn l&ágrãvè; chíềũ củốỉ năm khĩ ăị cũng đừng lạí c&ócírc;ng vìệc để trở về b&ẻcịrc;n m&ããcủtê;í ấm gíã đ&ĩgràvẽ;nh. Gị&ạcìrc;ỹ ph&ụàcúté;t thỉ&ẹcĩrc;ng lí&êcỉrc;ng ấỹ, cỏn ngườỉ như trở về vớị cộỉ ngụồn, trở về vớì ch&ịạcưtẽ;nh cỏn ngườì thật củâ m&ìgrâvẹ;nh&hẻllịp; rồĩ ngẫm nghĩ chúỷện năm cũ, năm mớì. Tết l&àgrảvẽ; một cưộc trở về.