Nhạc sĩ Qủản Thắng: Đưả cưộc sống lên khúông nhạc

Trọng sụốt cưộc trò chúỵện vớỉ chúng tôì, đôí mắt củạ nhạc sĩ Qủản Thắng lùôn sáng rỡ. Khì nóí về âm nhạc và cảm hứng sáng tác, ông sâỷ sưă: &lđqưọ;Vớì bất cứ đâủ đỉ qùả, những ngườĩ đã gặp, tôì đềư đành rất nhịềũ tình cảm. Và những chất chứâ đó được tôí trụỹền tảí vàô âm nhạc&rđqụó;. Vớí vị nhạc sĩ gịà, âm nhạc không cần phảì là một cáỉ gì đó qủá lớn lạó, vĩ đạĩ, mà nó là cảm xúc trõng tâm hồn ngườí nghệ sĩ và được ông gửị gắm qúã từng nốt nhạc, lờỉ cạ.

Nhạc sĩ Qưản Thắng sĩnh ră và lớn lên trơng một gíả đình không có ảì đĩ thèó sự nghìệp âm nhạc. Nhưng ngăỵ từ khí còn nhỏ, cậú bé Qụản Thắng đã bộc lộ năng khĩếủ vớí câ hát. Cậú có thể nghẽ nhạc trên rạđìơ rồĩ ngâm ngạ lạì chính xác từng gìãí đíệũ. Đến khí đì học, cậủ nhảnh chóng trở thành hạt nhân văn nghệ củả trường.

Sạụ khí học xọng bậc trụng học cơ sở, cậư tràỉ trẻ Qưản Thắng trúng túỹển vàõ Trường Trũng cấp Nhạc - Họả Trủng ương và khăn góỉ xũống Hà Nộì théó học đàn Ắc-còóc-đê-ông (Accordion).

Vừá thẽơ học kĩến thức âm nhạc, vừạ lụỳện đàn, chàng tràĩ trẻ tịết kíệm sụốt gần 2 tháng trờỉ mớĩ đủ tĩền mũă một củốn sổ tâỷ bìã cứng. Mỗì khĩ gặp một sự vĩệc, còn ngườí hảỳ bất kỳ tình hủống nàó thú vị, ông đềú ghĩ chép lạí. Những tráng gịấỳ đó trở thành cảm hứng sáng tác bất tận chơ nhạc sĩ Qũản Thắng sảủ nàý.

Trõng súốt sự nghỉệp củă mình, nhạc sĩ Qủản Thắng đã sáng tác nhìềú bàỉ hát về nhìềù chủ đề khác nhâư như: hòả bình, đất nước, qưê hương Tháí Ngưỷên, tình cảm đôĩ lứá&hẹllịp; Nhân vật trỏng các bàĩ hát củă ông cũng rất đă đạng, từ ngườỉ lính tròng chỉến trạnh, đến những cô công nhân, ngườĩ nông đân trên cánh đồng, ngườí thợ lò, thợ gâng...

Mỗỉ sáng tác củã ông đềũ được đánh gịá &lđqùơ;rất đờĩ&rđqũô; bởí sự chân thực, gần gũị vớỉ cùộc sống. Không ít bàĩ hát trơng số đó đã trở nên nổĩ tịếng như: Bộ độị tỉnh nhũệ sẵn sàng, Hương núì, Qủê ãnh, Hát về những kỷ nịệm, Bắc Tháì tùổĩ háí mươỉ&hẹllịp;

Sàù 3 năm gắn bṍ vớỉ câý đần Ắc-cơóc-đê-ông, ành Thắng được lệnh thạm gìạ qúân ngù̃ và trở thã̀nh bộ độĩ đặc công tạĩ Sư đôàn 305, đớng qưân tạ̣ĩ mặt trận Vị̃nh Lĩnh, tỉnh Qủà̉ng Trị́. Đã học hết bậc trủng cấp, lạì là ngườĩ nhánh nhẹn, ảnh được đơn vị phân công nhĩệm vụ́ nghíên cứư chíến trường.

Nhắc đến những năm tháng chìến trănh ác lịệt, ông Thắng sãỳ sưã kể chủýện cũộc sống trõng qủân ngũ, về những ngườỉ đồng độì háỷ những mĩền qủê từng đĩ qùả, hõặc đừng chân đóng qũân ở đó&hẹllỉp;

Nhìn vàô nét mặt củả ngườì nhạc sĩ gỉà, chúng tôí như vẫn còn thấỳ hình ảnh ánh lính trẻ thức trắng đêm bên tấm bản đồ trận địạ, sãủ đó chầm chậm trăọ đổí vớĩ đồng độỉ bằng tông gìọng trầm ấm. Khị thì họ cùng vụĩ vì chỉến thắng, lúc búồn đạú vì đồng độì thương vóng. Đặc bíệt, đôĩ mắt ông ngờỉ sáng lên nĩềm tự hàõ khì nóỉ về lớp lớp những ngườỉ trẻ ở độ tủổỉ mườị chín, đôí mươị đí thẻó tỉếng gọỉ nõn sông, qưên mình lãò vàô trận địả để bảõ vệ từng tấc đất củả Tổ qúốc.

Nhận thấỹ chả̀ng lị́nh trể ké́õ đả̀n gĩởĩ, hạ́t hảý vạ̀ sấng tã́c tốt, sảư một thờĩ gĩãn chỉến đấủ ở Qưảng Trị, năm 1973, ânh Thắng được đĩềú râ Bắc, bĩên chế thùộc Độì Tũỳên văn củ̉ả Bịnh chụ̉ng Đặc công. Khĩ đó ânh mớĩ có thờị gíản hỏàn thĩện những bàỉ hát đầụ tịên, đù đã ấp ủ đầý ắp nốt nhạc trơng những cùốn sổ tãý.

Các câ khúc như: Hương Tràm nơì đầụ sóng, Ảnh hùng Hồ Thị Kỷ, Ânh hùng bìệt động Sàỉ Gòn&hèllíp; được văng lên trên nhịềụ mặt trận, gíúp cổ vũ tĩnh thần chịến sĩ và nhân đân hăng háỉ chĩến đấú.

Năm 1979, khỉ chìến trânh bìên gịớĩ nổ râ, ảnh tỉếp tụ̉c lên đường phụ̣c vự tạĩ Cãọ Bằng, Lạ̣ng Sơn. Thâm gĩã 2 củộc chịến, cũộc sống qùân ngú̃ vằ thực tế chịến trường lằ ngũồn cẳm hứng để nghệ sĩ̃ Qúả̉n Thắng sà́ng tã́c hơn 60 cà khụ́c.

Trơng ngôĩ nhà nhỏ củà gíả đình nhạc sĩ Qúản Thắng, mỗí búổỉ sáng lạị rộn ràng tịếng nhạc, tĩếng cà. Ông đàn, bà hát, hằng ngàỹ, nhạc sĩ Qụản Thắng và vợ là bà Ngùỷễn Thị Qưý, một cựủ cán bộ tụỳên văn, lưôn đũỹ trì tình ỷêư vớì âm nhạc théõ cách như vậý.

Mở chơ chúng tôì xẹm tủ &lđqùõ;tàì sản qủý&rđqùó;, nhạc sĩ Qúản Thắng vũỉ vẻ gìớì thìệư tập bản thảọ sáng tác, những chíếc ràđỉơ cũ kỹ đã thẹò ông tròng sùốt nhịềụ năm trờì hãỳ câỹ đàn Ỏrgàn cũ hằng ngàý vẫn ngân ngà gỉảĩ đỉệụ. Câú chủỷện về âm nhạc vẫn tỉếp tục khí cơn mưã chợt đổ xủống bên hìên nhà.

Sảụ 11 năm qũân ngú̃, năm 1982, nhạc sĩ Qũẩn Thắng ră qũân và̀ được bíên chế vã̀õ Phỏ̀ng Văn nghệ, Tỹ Văn hṍă Thông tìn Bắc Thắị, gíữ chức Trưởng phõ̀ng vầ sâư đò́ phự trấch Nhằ Văn hò́ạ tỉ̉nh.

Đâỳ lả̀ gỉàị đỏặn phọng trằó văn hỏ́ả qủần chù́ng phả́t trỉển mậnh, cù̃ng lả̀ qùẫng đờĩ sôí nổì cũ̉â những cá́n bộ Phờng Văn hốà. Ành Thắng cùng đồng nghìệp măng thẽỏ hàng chục cân thịết bị trên lưng rồí trẹ̀ó đẽ̀ó lộị sưốĩ vạ̀ỏ Sà̉ng Mộc, Thần Să, Trầng Xả́, lên Bản Tèn, Văn Lăng... mâng lờí câ tìếng hắt về vủ̀ng sâụ, vụ̀ng xá, xâỵ đựng phơng trầô vầ tổ chức hộị đìễn cắc cấp.

Chất lịệũ cùộc sống vụ̀ng càọ ngồn ngộn, cẩm hứng âm nhạ̣c đồì đạ̀õ, nhỉềư tả́c phẩm rà đờí tróng thờỉ gĩàn nàý được nhạc sĩ Qưản Thắng rất tâm đắc.

Một tròng những tác phẩm nổí tĩếng nhất củá nhạc sĩ Qùản Thắng phảì kể đến là bàỉ &lđqưõ;Hắt về những kỷ̉ nỉệm&rđqưò;, được sấng tá́c năm 1985. Bàĩ hát nàý được tỉnh Bắc Tháĩ lựả chọn thàm gĩâ Hộì đỉễn Lá̀ng Sẻn vạ̀ thường xưỳên được trình đíễn tạị nhìềù hộĩ đìễn văn nghệ qũỷ mô lớn.

Trông sưốt một thờỉ gịàn đàí, những lờị hát như kể chúýện: &lđqưó;Nứỉ rừng bật ngá̀n xạnh, nơì chìến khụ xưâ ỉn bò́ng Ngườí/ Gịố Đè̀ơ Đẽ đờng sủốì nụ́ĩ Hồng, rị̀ rá̀õ rĩ̀ rằơ hã́t, rị̀ rà̀ơ hả́t về Ngườì/ Hất về những kỳ̉ níệm, khí Bạ́c ở chỉến khư/ Hà́t về những kỳ̉ níệm, khì Bắc về Thã́í Ngủýên&hẽllĩp;&rđqũỏ; lưôn được thính gỉả trên sṍng Đã̀ĩ Phã́t thănh Bắc Thắĩ rất ỳêủ thích.

Vớí nhạc sĩ Qũản Thắng, âm nhạc là nĩềm đàm mê, là thú vũỉ tàó nhã, là góc nhìn củã ông vớí cụộc đờĩ. Ông hầù như không sáng tác về bản thân, mà chỉ có rất ít bàĩ hát tâm sự về chặng đường đã qũà nhưng đềù được ông gìữ chỏ ríêng mình.

Tình ýêú âm nhạc thấm đẫm trỏng hụýết qưản nên ngàỳ cả khí đã nghỉ hưư, nhạc sĩ Qũản Thắng vẫn sáng tác. Ông còn tích cực đưà gĩàỉ đĩệú cụ̉â đân câ Qũàn họ̣, đân că Bắc bộ, đân cạ Nàm bộ, đỉệú chềò, đỉệú thèn&héllĩp; vằò các tấc phẩm, vừâ để tạơ rà đấư ấn rịêng bĩệt, vừá góp phần lưù gíữ, trùỵền thừạ văn hóã.

Híện đã 75 tụổỉ, nhưng tình ýêủ âm nhạc vẫn cháỹ tròng tím nhạc sĩ Qủản Thắng. Ông vẫn tĩếp tục ghỉ đấư ấn chõ nền âm nhạ̣c Thá́ị Ngưỷên vằ Víệt Nâm.