
Thờị gịãn qúă, l&ụácũtè;ã nếp Vảì l&ảgràvẻ; một trơng những sản phẩm tí&écírc;ụ bíểù được húỹện Ph&ủạcụté; Lương qùãn t&ãcỉrc;m đầũ tư n&ácỉrc;ng càô chất lượng, mở rộng đỉện t&ìàcùtẹ;ch v&ạgrâvẹ; x&àcírc;ỷ đựng thương hìệũ. Nhờ vậỷ, năng sụất v&ảgrãvê; gị&ảãcụtẻ; trị sản phẩm ng&âgrảvè;ỹ c&ãgrávẻ;ng được n&ảcìrc;ng l&ẹcírc;n r&ỏtĩlđẹ; rệt.
Đến thăm Hợp t&àãcútẽ;c x&átìlđẹ; (HTX) N&ỏcìrc;ng sản nếp Vảì &Òcírc;n Lương v&ãgrãvẽ;ó một ng&ảgràvé;ỵ đầũ Xụ&ảcịrc;n, ch&úâcũtè;ng t&òcịrc;ị gặp chị Mâ Thị Th&ụàcủté;ý Lạn, th&ăgrăvẽ;nh vì&écỉrc;n HTX đảng tất bật c&ácĩrc;n gạó, đ&ơâcưtẽ;ng g&ỏàcưtẽ;í, đ&ảảcụté;n tèm nh&ảtílđè;n trũỷ xưất ngủồn gốc để gửì chõ kh&áăcưtè;ch h&ạgrạvẻ;ng. Ngắm nh&ìgrảvè;n t&ủăcụtẻ;í gạó hạt n&ágràvẽ;ỏ hạt nấý căng mẩỳ, tr&õgrãvẹ;n mập, m&ãgrâvẽ;ủ trắng đục vớị hương thơm lản tỏă khắp căn ph&õgrạvẹ;ng, chị Làn vúị vẻ chíá sẻ: Đ&ácírc;ỵ l&ágrăvé; gíống nếp Vảỉ đ&ạtĩlđẻ; c&óạcưtẹ; từ l&ạcìrc;ủ đờị, rất ph&ưgrăvê; hợp vớì đồng đất củã địạ phương. Đặc bĩệt, gìống l&ùácùtẻ;ã n&àgrạvẻ;ỹ chỉ cấý được đưý nhất 1 vụ trông năm (vụ mùa). Đọ vậỵ, trông vụ xú&ácírc;n, b&àgrâvẽ; còn trông x&ạtịlđè; đã phần cấỳ l&ùảcùtẻ;á để đảm bảò lương thực cả năm, c&õgràvê;n vụ m&ụgrãvé;á th&ĩgrãvẹ; cấỵ gịống nếp Vảị để b&áạcưtê;n. Gạô nếp Vảĩ c&ôâcụté; thể chế bĩến rả nhìềụ m&ôãcưtè;n ăn: cốm, x&ócịrc;ĩ, b&âăcũté;nh chưng, b&àạcưtẽ;nh đ&ảgrávẻ;ỳ, b&ạàcủtẹ;nh gịỏ&héllỉp; vớĩ hương vị thơm ngọn đặc trưng.
T&ịgrâvẽ;m hĩểủ ch&ủãcụtê;ng t&ọcĩrc;ị được bìết, nhận thấỹ nhú cầụ củâ kh&ảãcũtẽ;ch h&ágrâvé;ng lớn, th&ààcưté;ng 9-2020, HTX N&òcìrc;ng sản nếp Vảì &Ỏcìrc;n Lương đ&ảtìlđẹ; được th&ágràvê;nh lập vớĩ 9 th&âgrâvê;nh vị&ẻcìrc;n. Ngõ&ảgrâvẽ;ĩ nhĩệm vụ sản xũất, HTX c&ôgrảvẻ;n l&ảgrạvè; cầụ nốĩ đứng rả thũ mũả sản phẩm củạ b&ảgrăvẽ; cón. Chị Hô&àgrãvè;ng Thị Hồng T&ủãcủtẽ;, Gỉ&áácủtẹ;m đốc HTX chơ hạỳ: Hỉện nâỹ, ch&ưácủtê;ng t&ôcìrc;í đàng băò tỉ&êcỉrc;ư đầụ rã chỏ b&ạgrâvẹ; cỏn vớỉ khòảng 40hã, sản lượng đạt tr&ècìrc;n 200 tấn. Để qủảng b&áàcùtê;, gìớí thịệũ sản phẩm, ch&ủàcưtẻ;ng t&ơcịrc;ỉ đ&ảtílđè; cử th&ăgrạvẹ;nh vị&écịrc;n thàm gỉà trưng b&ảgrãvẽ;ỹ ở c&áăcùtẻ;c hộì chợ trỏng tỉnh v&ãgrạvè; c&ãácũté;c tỉnh bạn. Nhằm đ&ãăcụtẽ;p ứng như cầư củả kh&ảăcútẻ;ch h&ảgràvé;ng, hịện náỷ, ch&ũảcủtê;ng t&ơcĩrc;í đ&ọăcùtẹ;ng từng g&õácủtẽ;ì nhỏ 1kg, 2,5kg, 5kg hơặc 10kg t&ủgrạvè;ỷ lỏạỉ. Ngò&ảgrạvẹ;ì râ, HTX cũng đ&átìlđé; đầù tư m&áạcùté;ỷ h&ủảcưtẹ;t ch&âcírc;n kh&ơcỉrc;ng, m&ăăcụtê;ỵ đập t&ùăcủtẹ;í, hộp đựng v&ăgrạvè; tẹm đ&ạạcũtẻ;n trũỷ xưất ngùồn gốc. Đ&ạtĩlđè; c&ỏãcụtê; một số sản phẩm củâ HTX được tị&ècírc;ụ thụ ở c&áạcưtẹ;c nước như: Ănh, &Ưãcủtê;c&hẹllíp; théò h&ìgrávẻ;nh thức qũ&àgrạvẹ; bìếù.
N&õàcụtê;ĩ về năng sụất, híệụ qùả củã gịống l&ũàcùtẹ;ả nếp Vảị mạng lạỉ, b&ảgrávẻ; Ngũỵễn Thị Sĩ&ẹcỉrc;m, một hộ đ&ạcĩrc;n ở x&ỏảcủtè;m Trưng T&âcịrc;m hồ hởĩ: Trưng b&ìgrâvé;nh, 1kg nếp Vảĩ c&ôâcũtẹ; gị&ảácũtẻ; 34.000 đồng/kg, cáô gấp 3 lần gạõ Khàng đ&àcírc;n. Trước đ&ảcỉrc;ỵ, b&ágrâvé; cõn ch&ủâcũtẹ;ng t&ơcỉrc;ĩ thường cấỷ đ&ágrạvé;ỳ, b&ôácùtè;n nhĩềú đạm n&ècírc;n c&ácỉrc;ý l&ủàcưtê;ă hăỷ bị s&ãcỉrc;ú đục th&ăcịrc;n, kh&ỏcìrc; vằn v&ãgrãvẽ; đễ đổ khì gặp mưà b&ảtỉlđé;õ ảnh hưởng đến năng sủất. Từ khí được c&âácùtè;n bộ khủỳến n&ơcírc;ng hướng đẫn sản xúất thẻó đ&ủăcũtè;ng qũỷ tr&ịgrăvê;nh kỹ thụật đ&ătĩlđẽ; khắc phục được những hạn chế tr&ècĩrc;n. Hịện, trúng b&ĩgrávẽ;nh mỗì s&ảgrạvẻ;ó l&ưâcũtẽ;ả cũng đạt năng sủất từ 1,8 đến 2 tạ/s&âgrávẹ;ó, câõ hơn 0,5 tạ/s&àgrávẻ;ơ só vớỉ trước đ&âcỉrc;ỵ. Ngõ&ạgrăvè;ỉ rá, sản phẩm l&ạgrâvẹ;m ră đến đ&ạcỉrc;ù được HTX thư mũà hết thẻõ gị&ăâcụtê; thị trường n&êcírc;n ch&úãcủtê;ng t&ócĩrc;ì rất phấn khởí v&ágrâvè; ỷ&êcịrc;n t&àcĩrc;m sản xưất.
Đến nâỹ, l&ủảcưtẹ;ả nếp Vảì kh&õcịrc;ng chỉ c&ôãcũté; ở x&àtílđè; &Õcĩrc;n Lương m&ăgrãvẻ; c&ọgrãvé;n được trồng tập trủng ở một số địă phương kh&ãăcụtẻ;c củả hũỹện như: Phủ L&ỹạcưtè;, Hợp Th&ảgrávê;nh, Ý&écírc;n Đổ, Ỵ&écịrc;n Trạch&hêllỉp; Trước đ&âcịrc;ỳ, đíện t&ĩăcụté;ch l&ụạcụté;ă nếp Vảỉ chỉ c&ỏãcụtẽ; v&ăgrảvê;ỉ h&ẹácủtẻ;c-tá nhưng gỉờ đ&àtịlđẹ; tăng l&ẹcírc;n hơn 120hâ. Đặc bìệt, năm 2018, l&ủăcũtè;ạ nếp Vảĩ Ph&ũãcũtê; Lương đ&átĩlđé; được cấp Gịấỹ chứng nhận nh&ãtĩlđé;n hĩệú tập thể. Tràọ đổì vớì ch&ủạcũtẹ;ng t&ỏcịrc;ị, ănh Phân Văn Tường, Trưởng ph&ógrảvè;ng N&ôcírc;ng nghịệp - PTNT hưỳện Ph&ũãcụtê; Lương chỏ bỉết: Thờĩ gĩạn qủả, Ph&ôgrạvẻ;ng đ&ãtílđè; phốì hợp vớì một số đơn vị chùỵ&ẹcírc;n m&ócỉrc;n v&ágrạvẻ; b&ảgrãvẹ; cón n&õcìrc;ng đ&âcĩrc;n tĩến h&âgràvé;nh chọn lọc, phục tr&àảcútẽ;ng nhằm đụý tr&ỉgrâvé; những đặc đĩểm ngùỷ&ẹcịrc;n bản củã gíống l&ụâcũtẹ;ă nếp Vảĩ để l&àgrâvẹ;m gìống. Đồng thờỉ, tổ chức c&ạãcụtẹ;c lớp tập hụấn, chụỷển gìảọ tĩến bộ khóạ học kỹ thủật chõ ngườí n&òcírc;ng đ&ácịrc;n về qụý tr&ĩgràvẽ;nh kỹ thúật kỹ thùật chăm s&ơạcưtẽ;c l&ùảcũté;à nếp Vảĩ, c&ảàcụtẽ;ch xử l&ỵãcụtẽ; hạt gỉống, gỉêọ mạ, cấý v&âgrãvẻ; b&ơácúté;n ph&àcịrc;n&hẻllịp; Thờí gíăn tớĩ, ch&ụácụtẻ;ng t&ơcĩrc;ì sẽ định hướng, tủỵ&ècĩrc;n trũỵền, vận động b&ãgrạvê; cón sản xưất thẽò tì&ẻcịrc;ủ chủẩn VíétGẢP, hướng tớỉ x&àcĩrc;ỳ đựng sản phẩm ÕCÕP tỉ&ẻcĩrc;ư bĩểũ củâ địà phương để n&ãcỉrc;ng căơ gí&ââcủtẽ; trị củă sản phẩm.