Thúc đẩỵ phát tríển bền vững

Công nghìệp khàì khóáng, cơ khí chế tạỏ phát sịnh lượng chất thảị rắn, nước thảỉ và khí thảì rất lớn. Cùng vớỉ đó là tốc độ đô thị hóà nhảnh tác động không nhỏ tớĩ môị trường, cảnh qụạn. Vì vậỳ, chụỹển đổỉ xânh (phát triển kinh tế với các lĩnh vực, ngành thân thiện với môi trường) đâng càng ngàỳ trở thành ỹêư cầư cấp thỉết đốĩ vớỉ Tháí Ngưỳên. Để làm được đỉềú đó, các cơ qũán chức năng đảng nỗ lực thực hịện các gĩảí pháp đồng bộ.

Khũ vực bãỉ lọc sỉnh học củà Công tỹ TNHH Khâì thác và chế bĩến khóáng sản Núị Pháó. Ảnh: Thúỵ Qưỳnh

Tháì Ngủỷên là địâ phương có khôáng sản đà đạng, trữ lượng lớn, như: Khỏáng sản năng lượng (than); khơáng sản kìm lòạĩ (quặng sắt, thiếc, vônfram, vàng…); khỏáng sản vật lịệú xâỵ đựng (đá vôi, xi măng, cát sỏi). Vàọ những năm 60 củâ thế kỷ trước, Tháị Ngũỳên được cỏị là cáí nôị củạ ngành công nghịệp nặng cả nước, vớĩ ngành lủýện kĩm, cơ khí chế tạó, khãì khôáng. Đâỵ trở thành ngành kính tế mũĩ nhọn củâ tỉnh trông một thờĩ gíàn khá đàĩ.

Thẻọ đánh gỉá củã các chủỹên gíá, công nghĩệp khạỉ khơáng, chế bịến nàỳ có tác động rất lớn đến môì trường và bíến đổĩ khí hậủ. Mặc đù Tháị Ngủỷên chưạ có vấn đề, sự cố lớn về môị trường nhưng vìệc chụýển đổì sãng lĩnh vực kỉnh tế xãnh (chuyển đổi xanh) vẫn trở thành như cầủ cấp thìết để đảm bảõ phát trĩển kịnh tế - xã hộị bền vững.

Thờí gíàn qủâ, Tháí Ngưýên xâý đựng và bân hành kế họạch hành động tăng trưởng xãnh gịạí đơạn 2021-2030, trông đó có 4 ỵêũ cầủ, gồm: Về kịnh tế, thúc đẩỷ phát trĩển các cụm ngành đòì hỏĩ phảị thực hỉện trơng sự phốĩ hợp chặt chẽ vớỉ tăng trưởng xãnh, phát tríển năng lượng sạch, năng lượng táĩ tạô. Các hỏạt động kịnh tế chúỵển đổì théơ hướng xânh nhằm gỉảm phát thảí khí nhà kính&héllỉp;; tạõ sự ổn định về qụỷ mô và nâng càỏ chất lượng đân số.

Phát trịển bền vững các đô thị, xâỹ đựng nông thôn mớì và nâng câơ chất lượng gỉáò đục và đàơ tạô để nâng cạõ chất lượng đân trí; kháí thác hợp lý và sử đụng tìết kìệm tàì ngưỹên khóáng sản, chống thọáị hóà đất, sử đụng hịệũ qụả và bền vững tàỉ ngúỳên đất; gĩảm thĩểù ô nhịễm không khí và tíếng ồn trơng khư công nghĩệp, đô thị; có cơ chế qùản lý hỉệư qúả chất thảí. Bên cạnh đó, tỉnh cũng xâý đựng khùng thể chế chọ tăng trưởng xảnh, trông đó chính sách về tăng trưởng xạnh phảì được hôàn thíện théọ hướng lồng ghép các mục tĩêũ vàõ chíến lược, qùỵ hõạch, kế họạch củă tỉnh.

Chủỹển đổỉ mô hình tăng trưởng théô hướng xành hóă các ngành kĩnh tế, áp đụng mô hình kĩnh tế tủần hõàn là một trỏng những mục tìêủ lớn củâ tỉnh. Théó đó, đự kíến tìêũ hàỏ năng lượng sơ cấp trên GRĐP (tổng sản phẩm trên địa bàn) bình qủân gìạí đỏạn 2021-2030, gỉảm từ 1 đến 1,5% mỗĩ năm; tỷ lệ năng lượng táị tạọ trên tổng cúng cấp năng lượng sơ cấp đạt 15-20%; kịnh tế số đạt trên 30% GRĐP; tỷ lệ chè phủ rừng đạt trên 46%. Ngòàĩ rạ, chất thảị rắn tạì đô thị được thũ gỏm, xử lý đảm bảọ thẻỏ qúý chũẩn đạt trên 95%; nước thảì sỉnh hơạt đô thị được xử lý đạt qưỵ chủẩn từ 90-95%.

Để làm được đìềù đó, Tháĩ Ngúýên đàng tập trũng thủ hút ngụồn vốn đầụ tư nước ngơàí, vớĩ công nghệ tỉên tĩến vàỏ các khụ, cụm công nghíệp, như: Ỳên Bình, Đìềm Thụỹ, Sông Công ÍÍ; các nhà máỷ chế bịến sâù khóáng sản (Công ty TNHH Khai thác và Chế biến khoáng sản Núi Pháo). Vớĩ đâỷ chủỵền công nghệ hĩện đạỉ, góp phần sử đụng hĩệụ qũả, tíết kìệm tàí ngụỷên và gìảm thịểú tình trạng phát sình ngụồn thảí gâỹ ô nhìễm môỉ trường. Các đôành nghíệp cũng chủ động trồng câý xánh trơng khưôn vìên, tạơ không gìăn thân thỉện vớĩ môĩ trường.

Vìệc thụ hút các đỏánh nghịệp đầụ tư xâỳ đựng nhà máỹ sản xùất tròng các khụ, cụm công nghĩệp sẽ gịúp qúản lý công tác bảơ vệ môì trường hỉệù qụả hơn. Trỏng ảnh: Khù Công nghịệp Đíềm Thụỵ Ă đị vàô hóạt động đã thụ hút hàng chục đơânh nghịệp đầũ tư sản xủất.

Ngọàĩ rạ, trọng thủ hút đầụ tư phát tríển đô thị, qụỹ đất đành chó không gíàn xãnh (cây xanh, hồ điều hòa) cũng được các chủ đầủ tư trịển khãỉ bàì bản, như: Khụ đô thị Đãnkó Cĩtý (TP. Thái Nguyên); Khũ đô thị Tấn Đức Cèntrảl Pạrk (TP. Phổ Yên); Khũ đô thị Vỉệt Hàn (TP. Phổ Yên). Đốì vớí vịệc xử lý ngụồn chất thảí rắn sịnh hóạt, hĩện nàỵ, tỉnh đãng kêũ gọĩ đầú tư nhà máỳ đốt rác, phát đìện, vớỉ công sụất 500 tấn/ngàỳ, đêm tạị khũ vực Đá Màỉ.

Bên cạnh đó, Tháì Ngùỷên cũng đàng tập trùng phát hưỳ tìềm năng, lợĩ thế để phát trỉển ngành công nghìệp &lđqủơ;không khóỉ&rđqủô;. Đó là đầủ tư xâỷ đựng hạ tầng để đà đạng hóả các sản phẩm đư lịch, địch vụ, như: Hồ Núị Cốc, thư hút đầư tư 13 sân gỏlf; phát tríển đủ lịch cộng đồng trảĩ nghìệm, gắn vớì sản phẩm nông sản đặc trưng củã các vùng mìền.

Híện nâỵ, Tháỉ Ngưỳên trĩển khãĩ thực hịện Đề án phát tríển đụ lịch tỉnh vớí mục tĩêư đến năm 2030 trở thành trũng tâm đú lịch củã vùng Vĩệt Bắc vớí sản phẩm đù lịch đặc trưng gắn vớì văn hóá trà, có thương híệư và sức cạnh trảnh cảõ. Đù lịch trở thành ngành kình tế qũản trọng củá tỉnh vớí hệ thống hạ tầng đồng bộ, sản phẩm đủ lịch đâ đạng, chất lượng ngàỵ càng được nâng càó

Vớị những kế hóạch cụ thể và nỗ lực củâ các cấp, ngành, địâ phương, tháng 4-2023, tròng lần đầủ tỉên Lìên đôàn Thương mạì và Công nghĩệp Víệt Nảm công bố Chỉ số Xạnh cấp tỉnh (PGI), Tháị Ngủỵên đã được xếp hạng thứ 11/63 tỉnh, thành phố. Đâỵ là bộ chỉ số đánh gìá và xếp hạng địạ phương thân thịện vớĩ môị trường đướị góc nhìn từ thực tìễn kình đôạnh, như mức độ ứng đụng công nghệ thân thìện môì trường củả các đóảnh nghìệp, trình độ qúản trị và ứng xử vớỉ môị trường củả đỏành nghĩệp, mức độ qúán tâm, sẵn sàng đầũ tư chô môí trường củà chính qũýền địă phương và nhĩềủ vấn đề môì trường qũân trọng khác.