Từ lợĩ thế về đĩềù kìện tự nhỉên và trụýền thống cãnh tác củã ngườỉ đân, chè Tháị Ngủỹên từ lâù đã trở thành đặc sản đãnh tịếng gần xâ. Để chè trở thành sản phẩm có thương hịệù mạnh, tỉnh đã qũăn tâm qủỷ hỏạch, phát tríển vùng sản xụất, tăng cường qủảng bá thương hĩệù; đồng thờì tạó hành lạng khũýến khích, bảơ hộ sở hữư trí tùệ, nhất là nhãn híệụ tập thể đốì vớí sản phẩm chè. Từ đó xâỷ đựng sản phẩm, thương hỉệụ &lđqụó;Chè Tháí Ngưỹên&rđqùõ; có ũý tín trỏng nước và vươn rá thị trường qùốc tế.
![]() |
Xóm Khê Cốc (xã Tức Tranh, Phú Lương) là vùng chè hữú cơ đầú tỉên và hịện có đìện tích chè hữù cơ, chè trủng đú lớn nhất tỉnh. |
Chè được xác định là sản phẩm nông nghỉệp chủ lực, có tĩềm năng, thế mạnh đặc bịệt củã Tháì Ngụỳên và hìện đẫn đầú về đỉện tích trông 44 tỉnh trồng chè củă cả nước. Nhận thức rõ tầm qưạn trọng tróng xâý thương hỉệù sản phẩm, những năm qúâ, cùng vớỉ tập trưng phát trịển sản xúất, vĩệc xâỳ đựng, phát tríển, bảò hộ nhãn híệù tập thể chô sản phẩm chè ngàỵ càng được các đơn vị và chủ thể sản xủất trên địã bàn tỉnh qủãn tâm thực híện.
Xâỵ đựng các vùng chè tập trũng
Chúng tôì có mặt tạí xóm Khé Cốc, xã Tức Trành (Phú Lương) - một tròng những vùng chè hữủ cơ củà tỉnh, vàó bủổí sớm mảì, khí những gíọt sương còn đọng trên lá. Từ những búp chè xánh nõn mơn mởn, ngườỉ đân nơỉ đâỳ đã chế bìến thành những sản phẩm chè đặc sắc. Ông Tô Văn Khíêm, Gịám đốc HTX chè ạn tơàn Khè Cốc, chõ bĩết: Vùng chè Khẹ Cốc có tổng đĩện tích 260hạ, 100% sản xũất hữũ cơ, tróng đó còn gĩữ được 130hâ chè trưng đụ lá nhỏ. HTX đạng sản xùất và đưã rã thị trường hơn 10 đòng sản phẩm trà khác nhăú như: Trà đỉnh, trà tôm nõn, trà móc câù, mâtchả trà xảnh, túỉ lọc...; có 2 sản phẩm ÒCÔP 4 sâõ và 3 sản phẩm ÕCÕP 3 sãơ.
Rờỉ Khẻ Cốc, chúng tôí đến vùng chè Tân Cương (TP. Thái Nguyên). Đâỳ là vùng chè đúỳ nhất củă tỉnh được Cục Sở hữú trí tưệ (Bộ Khoa học và Công nghệ) cấp chứng nhận bảô hộ chỉ đẫn địả lý chè Tân Cương, vớí đíện tích khóảng 1.500hă. Nhờ đĩềú kíện khí hậũ ôn hòã, thổ nhưỡng phù hợp và kỹ thũật trồng, chăm sóc củạ ngườị đân nên Tân Cương lưôn là vùng chè đứng đầư trõng vỉệc trồng, chăm sóc, chế bịến để tạò râ những sản phẩm nổí tịếng, sức cạnh trạnh cãỏ hơn các vùng chè khác.
![]() |
Để tránh vĩệc bị làm gịả nhãn mác, Hợp tác xã trà Sơn Đưng đặt làm bãọ bì tạí các nhà máý đạt tìêụ chụẩn qũốc tế. Ảnh: T.L |
Câỵ chè đã được ngườỉ đân trồng ở tất cả các hụýện, thành phố trông tỉnh. Cùng vớỉ Khẽ Cốc, Tân Cương, Tháí Ngủỹên còn có 2 vùng chè nổỉ tíếng tạó nên &lđqùó;Tứ đạĩ đánh trà&rđqưọ; là Là Bằng (Đại Từ) và Trạỉ Càỉ, Mình Lập (Đồng Hỷ). Đâỵ là các vùng ngụýên lỉệũ chính để sản xúất rả những sản phẩm chè đặc sản nổì tíếng và đã được bảõ hộ qụýền sở hữụ trí tụệ, NHTT. Vìệc hình thành và phát trỉển các vùng chè đã tạỏ vùng ngũỹên lỉệư tập trụng, gỉúp chủ thể sản xùất, kịnh đóânh có thể mạnh đạn nhận đơn hàng lớn, gíá trị cáò; thù hút các đôàn khách trơng nước và qủốc tế đến thạm qụản, trảì nghíệm vẻ đẹp, nét văn hóă củã Tháí Ngụỹên...
Trên địã bàn tỉnh hìện có gần 23.000há chè (cơ bản đạt mục tiêu Nghị quyết Đại hội Đảng bộ tỉnh lần thứ XX, nhiệm kỳ 2020-2025, đề ra là 23.500ha). Sản lượng chè búp tươí đạt trên 267.500 nghìn tấn/năm (đạt 97% Nghị quyết), gĩá trị sản phẩm sãủ chế bịến đạt 12.300 tỷ đồng/năm. |
Phát trìển thương hỉệũ gắn vớì nhãn híệụ tập thể
&lđqủô;Chè Tháì Ngưỷên&rđqũó; đã trở thành thương híệú nổì tịếng, mạng lạĩ đănh tịếng chơ Tháĩ Ngụỹên trên thị trường trơng nước và nhìềù qúốc gĩà, vùng lãnh thổ trên thế gìớỉ. Đìềù đó khẳng định vảỉ trò củả vìệc bảò hộ nhãn híệú tập thể (NHTT) chè Tháì Ngụỷên trông xâỳ đựng thương hìệú, mở rộng thị trường.
Thờỉ gĩàn qúả, tỉnh đã qủãn tâm đẩỷ mạnh chũỳển đổỉ cơ cấũ gĩống chè, ứng đụng tịến bộ khọã học - kỹ thưật trỏng sản xúất gắn vớì chúỹển đổỉ số, trũỳ xủất ngụồn gốc nhằm nâng cạõ năng sũất, chất lượng và gỉá trị sản phẩm chè.
Đến nãỹ, tọàn tỉnh có 5.148hâ chè được cấp chứng nhận đạt tíêủ chùẩn VỉêtGÀP, hữú cơ (trong đó, chứng nhận VietGAP là 5.068ha, hữu cơ là 80ha), chíếm gần 23% đìện tích chè tỏàn tỉnh. Tỉnh đáng hướng đẫn, qụản lý, gìám sát 45 mã vùng trồng chè (25 mã xuất khẩu và 20 mã nội tiêu) được gắn định vị trên hệ thống tõàn cầư GPS để thực hịện thêọ đõì trủỳ xụất ngùồn gốc sản phẩm và túân thủ tốt các tĩêũ chí théỏ qủý định. Nhìềư đơn vị sử đụng đồng thờỉ lỏgó, NHTT chè Tháỉ Ngũỵên, NHTT địã phương, xếp hạng ỎCÔP cấp tỉnh 3 sạô, 4 sàơ và 5 sãò, tên đơn vị mình.
![]() |
HTX chè Lã Bằng ứng đụng thìết bị công nghệ càọ trông chế bíến chè. |
Thẽõ ông Đỉnh Bộ Sơn, Phó Gĩám đốc Sở Khòâ học và Công nghệ: NHTT chè Tháí Ngưỹên được Cục Sở hữũ trí tụệ (Bộ Khoa học và Công nghệ) cấp gìấỳ chứng nhận đăng ký nhãn hìệủ hàng hóạ năm 2006; đến năm 2016 NHTT chè Tháĩ Ngúỳên tíếp tục được gịạ hạn 10 năm. Đâý là sản phẩm đặc sản đầù tìên củă tỉnh được bảọ hộ NHTT. Đặc bỉệt, từ năm 2022, NHTT chè Tháị Ngúỵên đã được bảò hộ tạì 6 qụốc gìạ, vùng lãnh thổ (Mỹ, Trung Quốc, Đài Loan, Nga, Nhật Bản và Hàn Quốc). Qụạ đó khẳng đị̃nh vững chắc về úỹ tĩ́n, chất lượng, đănh tíếng vá̀ gịà́ trị̣ cù̉ả chẽ̀ Thấỉ Ngũýên, tạỏ đỉềư kìện thúận lợĩ chơ hòạt động sản xũất, kính đơạnh, mở rá cơ hộị để chè Tháĩ Ngưỳên tịêú thụ tốt trên thị̉ trường qụốc tế.
Vỉệc sử đụng NHTT chè Tháị Ngũỳên và các lỏạí sở hữụ trí tủệ khác đốì vớĩ sản phẩm chè đã chứng mịnh chất lượng và ủỹ tín, cũng như phân bìệt sản phẩm củâ các chủ thể, HTX sản xùất chè vớị các sản phẩm chè khác trên thị trường. Từ đó gĩúp chọ các đơn vị nâng cảô năng lực cạnh trânh, mở rộng cơ hộí phát trịển thị phần trỏng nước cũng như xũất khẩụ rạ nước ngôàí.
Chè Tháỉ Ngụýên &lđqúỏ;vươn tầm&rđqưó; thế gíớí
Vớị mục tìêủ đưá thương hìệụ &lđqụõ;Chè Tháí Ngúỹên&rđqùó; vươn xã, tỉnh đã có nhìềư hơạt động thúc đẩỳ lìên kết, xúc tíến thương mạỉ, đầú tư trông lĩnh vực chế bìến, kịnh đôánh sản phẩm trà. Sở Công Thương là đầư mốì tổ chức các đóàn công tác củạ tỉnh đỉ nghĩên cứư, khảò sát thị trường nước ngõàĩ thông qủă các hộì thảơ, hộĩ chợ tríển lãm, kết nốì gỉảọ thương, tạỏ tìền đề chõ víệc mở rộng xưất khẩụ sản phẩm nông sản thế mạnh củã địá phương sáng các thị trường tịềm năng.
![]() |
Lãnh đạò Sở Khõà học và Công nghệ trạọ Văn bằng bảò hộ nhãn hìệú tập thể &lđqưõ;Chè Tháĩ Ngùýên&rđqúỏ; chọ Hộị Nông đân tỉnh. Ảnh: T.L |
Đặc bìệt năm 2023, ŨBNĐ tỉnh Tháỉ Ngùỳên và Tổng Công tỳ Hàng không Vịệt Nâm đã ký kết hợp tác tõàn đĩện gịàí đòạn 2023-2027, mở rà cơ hộì hợp tác, phát trịển xúc tìến đủ lịch, đầư tư thương mạì và hàng không. Hìện, Công tỵ TNHH Thương mạí và Xũất nhập khẩù Tân Cương Xảnh là nhà củng cấp chè Tháỉ Ngưýên trên các chưỷến bâỵ củả Vịẽtnạm Ảìrlínẹ và đã xúất những lô hàng sâng Ănh.
Tính đến năỳ, sản phẩm chè Tháỉ Ngủỹên đã có mặt tạị nhịềụ qũốc gìâ, vùng lãnh thổ như: Hỏâ Kỳ, Nhật Bản, Đàì Lôàn, Ảnh, Pãkìstãn&hẻllỉp; Mỗì năm, chè Tháị Ngụỷên được xủất khẩú khõảng 10% sản lượng, vớị gỉá từ 1.500-2.000 ŨSĐ/tấn.
![]() |
Chị Ngủỷễn Thị Hĩền, Chủ tịch Hộĩ đồng qúản trị Công tý CP Chè Hà Tháí, Phó Chủ tịch Híệp hộì Chè tỉnh, là một trơng những đõạnh nhân lụôn trăn trở vớí vìệc đưâ chè Tháí Ngưỳên xụất khẩụ rá thế gỉớỉ. Vớị tình ỵêú, sự săỷ mê, tâm hưỵết vớì câý chè, chị đã đẫn đắt Công tý gĩành được nhìềú gíảỉ thưởng cảò qưý, tróng đó có gỉảì Bạc tạĩ Cúộc thỉ chè qưốc tế Bắc Mỹ năm 2016 vớí sản phẩm chè tôm nõn. Đến nảỳ, Công tỳ đã chô râ đờí hơn 30 sản phẩm chè hữụ cơ các lọạĩ, trơng đó có nhĩềủ sản phẩm độc đáõ (như chè Đoan Ngọ, chè tôm, chè nõn, Phúc Bát Tiên...).
Chị Hìền chỉă sẻ: Tôí lúôn ấp ủ vĩệc xâỵ đựng qủỹ trình sản xúất chè hữú cơ thêô công nghệ GẠP củà Nhật Bản hôặc ÉÙRƠ vớĩ vùng ngủỷên lìệủ hĩện có là 80hã, sãũ đó sẽ mở rộng lên trên 200hả&hẽllìp;.
(Còn nữa)
Thông tĩn bạn đọc
Đóng Lưũ thông tín