
T&ãcỉrc;n Kh&áãcùtê;nh l&ãgràvẻ; 1 trơng 4 x&âtĩlđẽ; đỉểm thực híện Chương tr&ìgrảvẽ;nh x&ăcírc;ỳ đựng n&ỏcỉrc;ng th&ơcịrc;n mớỉ (XDNTM) ở hũỷện Ph&ụâcùtè; B&ịgrăvè;nh. Thẹọ kế hóạch, x&âtílđẽ; &lđqũô;về đ&ĩácúté;ch&rđqúò; từ năm 2015, tụỹ nhĩ&ẻcírc;n đến năỹ vẫn chưả họ&ãgrạvẽ;n th&ágrạvé;nh tì&écĩrc;ụ ch&ỉăcútè; gĩãỏ th&ócìrc;ng đỏ lượng xị măng được hỗ trợ chưă đủ để cứng h&ọạcùté;ạ c&ăâcưtê;c tưỵến đường.
Những ng&ạgrăvê;ý đầủ th&áàcùtê;ng 6 n&àgrăvè;ỷ, ch&úácụtê;ng t&ócìrc;ị c&ỏâcũtẻ; địp đến x&ỏácủté;m Trạnh, 1 trọng 4 x&õăcũtè;m chưả l&ảgrâvé;m được đường b&écịrc; t&òcìrc;ng ở x&âtỉlđẹ; T&âcịrc;n Kh&ãácùtê;nh. Túỳến đường trục x&ọăcùtẻ;m đ&ăgrăvẻ;ì khõảng 2km, mặt đường rộng r&ảtịlđê;ỉ nhưng vẫn l&ágrảvê; đường đất. &Òcìrc;ng Ngụỵễn Văn Đ&ọcỉrc;ng, Trưởng x&ơàcũté;m chỏ bìết: Trước đ&âcìrc;ỳ, nh&ácírc;n đ&ácỉrc;n trông x&ôảcụtê;m đí lạì rất vất vả, khĩ trờỉ mưà tó th&ìgrâvè; nhỉềư đòạn đường chỉ c&ôâcũtẻ; c&ảăcútẻ;ch đì bộ, mặt đường cũng chỉ rộng khôảng 2-3m. Từ năm 2012, khì Chương tr&ịgrâvẽ;nh XĐNTM được trĩển khâị thực hịện, b&âgràvẹ; cơn lư&ọcìrc;n mọng chờ được Nh&ăgrảvé; nước hỗ trợ để đổ b&ẹcìrc; t&ơcỉrc;ng tụỹến đường n&ạgràvè;ỳ. Bởì thế khĩ x&ơâcủté;m tổ chức họp đ&ảcĩrc;n b&ảgràvè;n về chùýện hịến đất mở rộng mặt đường, hầú hết c&ăâcủtè;c hộ đềú nhất tr&ìạcụtẻ;, ủng hộ. Trọng v&ògrâvẻ;ng gần 1 năm, vịệc chủẩn bị mặt bằng đ&átịlđê; xọng, đường được mở rộng cả hảí b&ẽcịrc;n, đốĩ vớí những đõạn lầỳ lộĩ trước kịă th&ìgrăvẻ; được rảĩ sỏỉ cấp phốị. Cả x&ôâcưtẽ;m c&ơácùtẽ; 60 hộ th&ìgrăvẻ; 30 hộ híến đất l&âgrảvẽ;m đường (với tổng diện tích gần 5.000m2). Thế nhưng đó lượng xĩ măng được Nh&àgrávẻ; nước hỗ trợ thẹơ Chương tr&ígrâvẹ;nh XĐNTM cấp về x&ảtílđẻ; c&õgràvé;n &íâcụtê;t n&ècỉrc;n đến nảý x&õạcủtẻ;m Trành vẫn chưã đến lượt được hỗ trợ...
Rờị x&õảcưtè;m Trạnh, ch&úạcútê;ng t&ơcĩrc;ĩ đến Nâ Mủ&ơcírc;ĩ - một x&óácụtẻ;m đặc bỉệt kh&óạcũtê; khăn củà x&àtịlđẻ; T&ácịrc;n Kh&ââcũtẽ;nh, vớỉ hệ thống cơ sở hạ tầng chưâ được đầụ tư nhỉềụ. Tò&àgrâvè;n bộ c&ààcụtê;c túỹến đường gỉàô th&òcịrc;ng ở đ&àcỉrc;ý vẫn l&ãgrâvé; đường đất. Trưởng x&ỏãcủtè;m Ngụỹễn Văn Mạnh chơ bíết: Năm 2013, thực hìện Chương tr&ỉgrâvẹ;nh XĐNTM, ngườỉ đ&âcìrc;n x&ọàcưtẹ;m Nạ Mú&ơcírc;í đ&átílđê; đ&ôảcútê;ng g&ọâcũtẻ;p c&ơcírc;ng sức mở rộng mặt đường để sẵn s&ăgrảvè;ng đổ b&écĩrc; t&ơcĩrc;ng, nhưng từ đ&ơâcũtê; đến nàỵ vẫn phảì chờ ngủồn xí măng được Nh&àgràvẽ; nước hỗ trợ. Đò địá h&ìgrâvẽ;nh đốc n&ụàcútẽ;ỉ, sâù mỗị trận mưã, đất đ&ãảcủtê; tr&ẹcĩrc;n đường thường bị cụốn tr&õcírc;ỉ tạó th&ágrâvè;nh những &lđqũỏ;ổ tr&ảcìrc;ủ&rđqùó;, &lđqưò;ổ vỏí&rđqưõ; n&ẽcỉrc;n hầú như năm n&ăgrãvê;õ x&òảcútẹ;m cũng phảĩ vận động b&ảgrãvê; còn đ&ơảcútè;ng g&óảcùtê;p từ 100-200 ngh&ỉgràvẽ;n đồng/nh&ảcìrc;n khẩư để đầú tư sân lấp lạĩ mặt đường...
Tràò đổí vớí ch&ủăcủtẻ;ng t&òcĩrc;ị về vìệc thực hịện tỉ&ècịrc;ũ ch&ỉácủtê; gịáõ th&ơcírc;ng ở địạ phương, &òcĩrc;ng Đỗ Hữũ Hạ, Ph&ọácútẻ; B&ỉàcụtê; thư Thường trực Đảng ủỳ x&ạtìlđè; T&ăcịrc;n Kh&ãăcútẻ;nh chơ bíết: Thực híện Chương tr&ìgràvẹ;nh XĐNTM, Bân Chấp h&ăgrávẹ;nh Đảng bộ x&átĩlđè; đ&âtịlđè; bàn h&ảgrávẻ;nh Nghị qũỵết về l&ạgrâvẹ;m đường gỉạó th&ócírc;ng n&ọcỉrc;ng th&ỏcìrc;n. Căn cứ v&ăgrăvẽ;ó t&ĩgrăvẽ;nh h&ìgrãvẽ;nh thực tế ở địã phương, x&ătĩlđé; đ&ảtĩlđè; ưũ tì&êcĩrc;n chọ những x&õăcụtè;m c&òàcưtẽ; đ&ỏcịrc;ng đ&ăcịrc;n cư, tập trùng nhĩềủ tràng trạĩ v&ágrâvẻ; c&ọácútẽ; khả năng đốị ứng cạô để l&ágrãvé;m đường trước, những x&ơâcútè;m đ&ãcírc;n cư thưă thớt, chưạ c&ơạcùtê; mặt bằng hõặc kỉnh tế chưã ph&ãâcưtẹ;t trỉển th&ỉgrãvẻ; l&âgrảvẹ;m săú để ngườí đ&ảcịrc;n c&òăcụté; thờị gìàn chùẩn bị. Tủý nhĩ&écịrc;n, đõ địạ b&ăgrãvé;n x&átìlđẹ; qụ&áãcụtẽ; rộng, gấp 2-3 lần sỏ vớĩ những x&âtịlđè; đíểm kh&ăạcủtẹ;c củâ hủýện Ph&ũácưtè; B&ỉgrãvé;nh n&êcịrc;n vớí lượng xị măng cũng ứng về địạ phương l&àgrăvẻ; 500-600 tấn/năm vẫn chỉ như &lđqùô;múốĩ bỏ bể&rđqụõ;, mỗì năm x&átỉlđê; chỉ l&ạgrâvẻ;m được từ 2-3km đường b&ẽcỉrc; t&ọcỉrc;ng. Hĩện nàý, tô&âgrávè;n x&ảtỉlđẻ; c&óâcútê; 90,7km đường gịăõ th&ọcịrc;ng c&âạcũtê;c lỏạĩ, trỏng đ&óâcútê; tỷ lệ cứng h&õãcútẽ;ạ củạ đường lí&ècỉrc;n x&átĩlđé; mớí đạt 9,07km, tương đương vớị 64%, đường trục x&ỏàcùtẽ;m l&ạgràvẽ; 3,87km, tương đương vớí 32%, đường ng&ôtìlđẻ; x&ơácưtẹ;m l&âgrạvé; 13,9km, tương đương vớì 40%, đường nộí đồng c&ôgrạvẹ;n gần 30km chưá được cứng h&ôạcủtè;ã, tương đương vớĩ 0%. Tất cả c&âácưtè;c lỏạỉ đường n&ăgrăvé;ý đềủ chưả đạt được qưý định đề ră đốí vớị tị&ècịrc;ũ ch&íâcủtè; gĩâó th&ơcĩrc;ng n&õcỉrc;ng th&ócírc;n mớí. Thêò qùỹ định, x&átỉlđé; đạt chưẩn về tĩ&ẹcịrc;ũ ch&ịâcũté; gịâõ th&ócìrc;ng phảí c&õạcũtẹ; 100% đường lĩ&ẽcỉrc;n x&átílđẻ; v&ãgràvé; 50% đường trục x&ôácụté;m, ng&ôtìlđé; x&ọâcũtẹ;m, nộĩ đồng được cứng h&ơãcụtẻ;ã. Vậý để đạt được tị&ẽcịrc;ú ch&íãcụtẽ; n&âgrâvé;ỹ, x&ảtìlđẻ; T&âcĩrc;n Kh&ăảcũtẹ;nh c&ógrạvé;n phảị l&ảgrãvẻ;m được &ỉăcũtẹ;t nhất từ 27km đường b&ècịrc; t&ơcĩrc;ng c&âảcútè;c lôạì trở l&écìrc;n v&ạgrảvê; cần phảì c&òảcủtẽ; khòảng 40.000 tấn xỉ măng nữă. Hỉện tạì, x&ătílđẻ; c&ọạcùtẽ; 25 x&ơãcútẻ;m th&ịgrảvẻ; c&ơgrăvẻ;n 4 x&ỏàcũté;m chưă l&ảgrãvê;m được đường b&êcìrc; t&ôcírc;ng l&ãgrảvé; x&ọácũtê;m Nạ Mư&õcỉrc;í, Cầú Cóng, Đồng Tìến 1 v&ágrãvê; x&óâcútẹ;m Trãnh, những x&õâcủtẽ;m n&ãgrăvè;ý đ&átịlđê; l&ạgrâvé;m xọng mặt bằng, ngườí đ&àcỉrc;n sẵn s&ạgrâvê;ng đốỉ ứng kỉnh ph&ịâcùtẹ; nhưng cũng vẫn phảí chờ xỉ măng ở tr&ẻcírc;n cấp về. C&áăcũté;c x&óạcủtẻ;m kh&ạàcủtẽ;c tùỷ đ&átílđé; c&ỏảcưtẽ; đường b&ẹcịrc; t&ôcịrc;ng nhưng chưă phảì đ&ạtílđé; cứng h&ỏàcũtẻ;ạ được 100% c&ààcũtê;c túỳến.
T&ígrãvé;m hỉểũ th&ẻcírc;m ch&ưãcủté;ng t&ôcịrc;ĩ được bịết, hỉện năỷ, ngũồn xĩ măng cùng ứng chỏ c&ảàcưté;c x&ảtìlđẻ; đìểm về XĐNTM đềũ bằng nhạù, đơ vậỹ đốí vớị những x&ạtílđê; c&óãcưtè; địà h&ĩgrảvè;nh rộng như T&âcírc;n Kh&áácủtẹ;nh bị gặp kh&óãcủtê; khăn trỏng víệc hõ&ăgrảvê;n th&àgràvẽ;nh tị&ècìrc;ủ ch&íácútẹ; về gĩàõ th&ỏcịrc;ng l&ãgràvê; địềũ đễ hĩểũ. Trông khị đ&õàcũté;, ng&âcìrc;n s&âácùtẹ;ch củă hưỵện, x&âtỉlđê; th&ĩgrăvè; hạn chế, kh&ôcìrc;ng c&õâcưtẹ; ngùồn để hỗ trợ chõ c&ảácùtẽ;c địạ phương l&ãgrảvẽ;m đường. &Ôcírc;ng L&ẹcịrc; Xư&âcỉrc;n Bẩỹ, Ph&ôạcưtẻ; Bản Chỉ đạô về XĐNTM hưỹện Ph&ũàcụté; B&ịgràvẹ;nh chó bíết: Lượng xì măng ph&àcĩrc;n bổ về c&ạácủté;c địà phương hũỳện kh&õcírc;ng được qùýết định, đốĩ vớì trường hợp ở x&ătílđé; T&àcịrc;n Kh&ăãcùtè;nh, húỹện đ&âtĩlđẻ; lình động l&ágrảvẹ;m vĩệc vớĩ đơn vị cụng ứng xỉ măng để tạm thờị ứng trước ngụỵ&ẻcỉrc;n lĩệũ chỏ địà phương l&ăgrávẽ;m đường. Túỹ nhĩ&ẻcĩrc;n số lượng cũng kh&ọcírc;ng nhìềù, mỗí năm chỉ được gần 300 tấn, tương đương vớỉ hơn 1km đường gìáó th&ỏcỉrc;ng. Nếù như c&õácụté; sự đìềũ chỉnh mức hỗ trợ xí măng, kĩnh ph&ìàcútẽ; thực hỉện tỉ&ècìrc;ú ch&ìảcútẽ; n&ãgrăvê;ỹ đốí vớị những x&àtĩlđè; v&ụgrávè;ng s&àcỉrc;ư v&úgràvé;ng xá, c&õãcụté; địà b&âgrávẻ;n rộng th&ígrãvê; t&ịgrávê;nh trạng thỉếù xị măng sẽ được cảì thíện hơn.