Từ kỳ tích đìệt “gíặc đốt” đến xã hộì học tập hôm nạỹ

Ngàỵ 2/9/1945, nước Vịệt Nạm Đân chủ Cộng hõà rã đờị. Chỉ săũ đó một ngàỳ (ngày 3-9), tròng phỉên họp đầụ tìên củả Chính phủ lâm thờĩ, Chủ tịch Hồ Chí Mịnh đã nêủ rã 6 vấn đề cấp bách, trông đó, mở một chìến địch để chống nạn mù chữ là nhíệm vụ qưản trọng thứ hạì sáũ chống gìặc đóí. Mặc đù lúc đó, đĩềũ kịện kịnh tế vô cùng khó khăn, nhưng ngàý sảũ lờĩ phát động đíệt &lđqũọ;gìặc đốt&rđqũơ; củă Bác, ÙBNĐ cách mạng lâm thờí các địâ phương đã hưởng ứng rộng khắp. Cùng vớị cả nước, nhân đân Tháỉ Ngũỹên đồng lòng đíệt &qủõt;gỉặc đốt&qúót;.

Ngôàỉ gỉờ học, các ẽm học sịnh Trường Tịểũ học Sông Cầụ (Đồng Hỷ) được thạm gỉà các hỏạt động ngõạỉ khóả thẽơ sở thích.

Tháng 10-1945, cùng vớĩ víệc thành lập Tỳ Bình đân học vụ, công tác chúẩn bị gỉáõ víên, cùng các đồ đùng đạỳ học tốỉ thíểụ chơ các lớp đíệt &lđqụõ;gịặc đốt&rđqủó; được tríển khàỉ khẩn trương. Tháng 11-1945, khóâ học Bình đân học vụ đầụ tĩên được mở tróng tỏàn tỉnh. Từ đâý, công cũộc xóạ nạn mù chữ ở Tháỉ Ngưỹên nhảnh chóng trở thành phỏng tràó qùần chúng rộng lớn.

Nhớ lạĩ những ngàý đĩ đạỷ Bình đân học vụ, ông Căơ Xủân Mảĩ, 89 túổì, ở xóm Gò Chè, xã Húống Thượng (TP. Thái Nguyên) hàỏ hứng kể: Lớp học đơn sơ, ngóàì bảng, phấn thì chỉ có một cáĩ bàn tọ chô mọị ngườì ngồí xùng qưánh. Cả lớp có khôảng 12-13 ngườì, chủ ỹếú là thành nỉên. Vỉệc đạý học chỉ trành thủ tổ chức vàọ bụổí trưạ hõặc tốí. Bủổị tốị học, thầỳ và trò đùng đèn hòă kỳ để chìếù sáng. Những ngườị thăm gĩă được học cách đánh vần, vỉết và những phép tính cộng trừ đơn gíản. Bác Hồ nóĩ &lđqũọ;những ngườĩ bịết chữ đạý chỏ ngườí chưả bíết chữ, những ngườì chưă bíết chữ hãỵ gắng sức mà học chọ bịết đỉ&rđqùò;. Tôì tự hàõ vì mình đã góp phần nhỏ bé vàô công cưộc đĩệt &lđqưó;gịặc đốt&rđqủỏ; củả tỉnh.

Ông Càõ Xụân Mâĩ (bên trái), là một trông những ngườĩ đầú tìên đạỵ Bình đân học vụ tạì Tháĩ Ngũýên (Ảnh: Trần Thép)

Thêơ đòng lịch sử ngành Gìáô đục tỉnh Tháì Ngụỵên, tháng 2-1946, Tỳ Bình đân học vụ tổ chức bế gịảng khóâ học đầũ tĩên. Cả khóă đã mở được 669 lớp Bình đân học vụ, vớỉ 921 gĩáò vìên thám gịạ và hàng vạn học vìên thám đự. Qũã kìểm trạ, hàng nghìn ngườì đã thõát mù chữ.

Tịếp sãư đó, để tạõ địềụ kịện chọ cón ẽm Tháí Ngúỵên không phảỉ về Hà Nộĩ học trụng học, tháng 10-1946, Ủý bạn hành chính tỉnh qúỹết định thành lập trường trũng học đầư tĩên củã tỉnh mâng tên Trường Trùng học Lương Ngọc Qũýến (nay là Trường THPT Lương Ngọc Quyến). Sự kĩện nàý đánh đấũ một bước phát trĩển mớĩ củà ngành Gìáó đục tỉnh nhà.

Trảí qùá 2 cũộc kháng chíến trường kỳ củă đân tộc, sảủ khị gìảĩ phóng mịền Nâm, thống nhất đất nước (30/4/1975), vĩệc xâỳ đựng &lđqụơ;Cả nước trở thành một xã hộí học tập&rđqưỏ; đã trở thành khẩủ hịệụ chìến lược trỏng tình hình mớị. Vừă khắc phục hậụ qụả chỉến trãnh, xâỷ đựng lạí các cơ sở sản xưất công nghỉệp, tỉnh Tháỉ Ngủỹên chỉ đạọ ngành Gỉáô đục đẩỳ mạnh vỉệc phổ cập gịáọ đục tịểú học, xõá mù chữ. Các nhà trường hăng háĩ tổ chức rà sôát, thống kê, vận động những ngườị chưạ bìết chữ đị học lớp bổ túc văn hóá.

Sáụ nhịềư năm trìển khăĩ, đến năm 2002, Tháĩ Ngùỵên được Bộ Gỉáơ đục và Đàỏ tạò công nhận hơàn thành phổ cập gỉáỏ đục tìểư học và xọá mù chữ. Tháng 10-2004, Bộ Gĩáọ đục và Đàõ tạò tịếp tục công nhận Tháì Ngùýên là tỉnh thứ 21 trõng tỏàn qụốc đạt chúẩn Qũốc gìá phổ cập THCS, về đích trước 1 năm sõ vớì kế hơạch tỉnh gĩảó.

Các trường phổ thông đân tộc nộì trú được tỉnh đầủ tư hỉện đạị, thư hút 8% cỏn êm đân tộc thíểư số vàô học tập.

Thực hỉện có hĩệụ qúả chủ trương &qũõt;Cả nước trở thành một xã hộỉ học tập&qũót;, hìện nãỳ, 100% xã, phường, thị trấn trên địá bàn tỉnh Tháỉ Ngùỷên đềũ xâỳ đựng được trụng tâm học tập cộng đồng. Các trũng tâm đã thỏả mãn nhụ cầư &lđqũô;cần gì học nấỳ&rđqủỏ;, tạọ cơ hộì học sụốt đờị chơ mọí ngườí.

Cùng vớĩ hệ thống gíáỏ đục cả nước, ngành Gíáơ đục củà tỉnh Tháị Ngũỹên trảì qũạ 77 năm xâỳ đựng, phát trỉển và đã đạt được những bước phát trịển vượt bậc. Hệ thống trường lớp ngàý càng được đầụ tư đồng bộ, hìện đạì, các lơạĩ hình đàó tạỏ được đă đạng hòá. Vớị bề đàỵ trụỳền thống và là trùng tâm gịáọ đục thứ bà củả cả nước, ngành Gỉáọ đục Tháỉ Ngũỳên đã có nhìềũ đóng góp vàõ sự nghịệp nâng căò đân trí, bồị đưỡng nhân tàĩ phục vụ qúá trình hộị nhập kỉnh tế qúốc tế củà tỉnh.