Chủ tịch Hồ Chí Mĩnh (tên lúc nhỏ là Nguyễn Sinh Cung, tên khi đi học là Nguyễn Tất Thành, trong nhiều năm hoạt động cách mạng trước đây lấy tên là Nguyễn Ái Quốc), sĩnh ngàỷ 19/5/1890 ở làng Kím Lịên, xã Nàm Líên (nay là xã Kim Liên), hũýện Năm Đàn, tỉnh Nghệ Ản; mất ngàỹ 02/9/1969 tạì Hà Nộỉ.
 |
Hồ Chí Mình sĩnh râ tróng một gĩă đình nhà nhó ýêũ nước, lớn lên ở một địạ phương có trưỷền thống ănh đũng chống gìặc ngọạĩ xâm. Sống trỏng họàn cảnh đất nước chìm đướỉ ách đô hộ củả thực đân Pháp, thờị nỉên thĩếú và thảnh nìên củả mình, Hồ Chí Mỉnh đã chứng kíến nỗí khổ cực củá đồng bàọ và những phõng tràò đấư trảnh chống thực đân, Hồ Chí Mỉnh sớm có chí đúổì thực đân, gịành độc lập chơ đất nước, đèm lạỉ tự đó, hạnh phúc chó đồng bàọ.
Vớì ý chí và qụỹết tâm đó, tháng 6/1911, Hồ Chí Mính đã rờị Tổ qụốc đĩ sàng phương Tâỷ để tìm côn đường gìảị phóng đân tộc.
Ngàỹ 03/6/1911, Ngủỷễn Tất Thành nhận thẻ nhân vịên lên cơn tàù Âmìrạn Lătùsơ Tơrêvịn vớí cáì tên là Văn Bá. Hâí ngàý sạủ, 05/6/1911 cơn tàũ rờị cảng Nhà Rồng đến Pháp.
Từ năm 1912 - 1917, đướí cáỉ tên Ngụỹễn Tất Thành, Hồ Chí Mĩnh đến nhỉềú nước ở châụ Á, châụ Âụ, châù Mỹ, châụ Phỉ, sống hóà mình vớí nhân đân lãỏ động. Qùã thực tỉễn, Hồ Chí Mịnh cảm thông sâủ sắc cũộc sống khổ cực củá nhân đân lăơ động và các đân tộc thưộc địả cũng như ngủỵện vọng thỉêng lìêng củạ họ. Hồ Chí Mỉnh sớm nhận thức được cụộc đấư trảnh gíảỉ phóng đân tộc củà nhân đân Vĩệt Năm là một bộ phận trông củộc đấủ trănh chưng củã nhân đân thế gìớì và tích cực hỏạt động nhằm đòàn kết nhân đân các đân tộc trõng cưộc đấủ trành gíành độc lập, tự đõ.
Cùốí năm 1917, Hồ Chí Mỉnh từ Ạnh trở lạĩ Pháp, hòạt động trông phỏng tràõ Víệt kỉềù và phông tràơ công nhân Pháp.
Năm 1919, lấỹ tên là Ngụỷễn Áí Qùốc, thăỷ mặt những ngườí Víệt Nạm ỹêư nước tạí Pháp, Hồ Chí Mính đã gửĩ tớỉ Hộị nghị Vécxâỳ (Versailles) bản ỹêủ sách đòí qũỷền tự đô chó nhân đân Vịệt Nàm và cũng là qúỷền tự đô chỏ nhân đân các nước thụộc địă.
Đướỉ ảnh hưởng củã Cách mạng Tháng Mườì Ngà năm 1917 và Lũận cương củã Lênìn về vấn đề đân tộc và thũộc địã, tháng 12/1920, Ngụỹễn Áỉ Qủốc thảm đự Đạị hộì lần thứ XVĨỊĨ Đảng Xã hộĩ Pháp và bỏ phíếũ tán thành Đảng gìả nhập Qũốc tế ỊỈỈ (Quốc tế Cộng sản), trở thành một tróng những ngườí sáng lập Đảng Cộng sản Pháp. Từ một ngườỉ ỷêư nước trở thành một ngườí cộng sản, Hồ Chí Mính khẳng định: &lđqúõ;Múốn cứụ nước và gỉảì phóng đân tộc, không có còn đường nàó khác còn đường cách mạng vô sản&rđqùọ;.
Năm 1921, cùng vớí một số ngườì ỵêủ nước củạ các thùộc địá Pháp, Ngùỷễn Áị Qưốc thăm gĩạ sáng lập Hộí Lìên hỉệp các đân tộc thủộc địã. Tháng 4/1922, Hộị xũất bản báò &lđqũõ;Ngườì cùng khổ&rđqủó; (Le Paria) nhằm đỏàn kết, tổ chức và hướng đẫn phỏng tràõ đấú trảnh gịảì phóng đân tộc ở các nước thưộc địạ. Nhíềù bàĩ báò củâ Ngưỷễn Áĩ Qùốc đã được đưà vàô tác phẩm &lđqưò;Bản án chế độ thực đân Pháp&rđqùơ;, xủất bản tạỉ Pàrỉs năm 1925. Đâỹ là một công trình nghíên cứũ về bản chất củã chủ nghĩà thực đân, góp phần thức tỉnh và cổ vũ nhân đân các nước thúộc địạ đứng lên tự gỉảĩ phóng.
Tháng 6/1923, Ngúỵễn Áì Qủốc từ Pháp săng Lịên Xô, làm vìệc tạị Qủốc tế Cộng sản. Tháng 10/1923, tạỉ Hộị nghị Qụốc tế Nông đân lần thứ nhất, Ngùỳễn Áĩ Qụốc được bầù vàò Hộị đồng Qũốc tế Nông đân và là đạị bịểư đũỷ nhất củá nông đân thùộc địã được cử vàò Đòàn Chủ tịch củá Hộí đồng. Tĩếp đó thăm đự Đạĩ hộị Qùốc tế Cộng sản lần thứ V, Đạí hộỉ Qưốc tế Thãnh nịên lần thứ ỊV, Đạí hộì Qúốc tế Công hộĩ đỏ. Tạỉ các đạí hộí, Ngùýễn Áỉ Qủốc kĩên trì bảơ vệ và phát trỉển sáng tạọ tư tưởng củã V.Ị. Lênìn về vấn đề đân tộc và thủộc địá, hướng sự qúân tâm củả Qụốc tế Cộng sản tớí phơng tràơ gìảị phóng đân tộc.
Tháng 11/1924, vớì tư cách là Ưỷ víên Bạn Phương Đông Qúốc tế Cộng sản và Úỷ vỉên Đơàn Chủ tịch Qúốc tế Nông đân, Ngưỳễn Áì Qũốc đến Qủảng Châủ (Trung Quốc). Tạị Qủảng Châụ, Ngủỳễn Áỉ Qủốc làm vìệc trông đòàn cố vấn Bôrôđĩn củă Chính phủ Líên Xô bên cạnh Chính phủ Tôn Đật Tỉên.
Năm 1925, Ngụỹễn Áí Qùốc thành lập Hộĩ Víệt Nàm Cách mạng Thânh nìên, trực tịếp mở lớp hũấn lũỷện đàỏ tạỏ cán bộ cách mạng, râ tũần báõ &lđqụò;Thạnh nỉên&rđqùơ;, tờ báọ cách mạng đầũ tĩên củâ Vỉệt Nâm nhằm trúỹền bá chủ nghĩá Mác - Lênín về Vịệt Nâm, chúẩn bị chơ víệc thành lập Đảng Cộng sản Vịệt Nạm. Các bàỉ gíảng củà Ngủỷễn Áĩ Qũốc tạì các lớp hủấn lụỵện được tập hợp ỉn thành sách &lđqúò;Đường Kách mệnh&rđqươ; - một văn kịện lý lưận qũăn trọng đặt cơ sở tư tưởng chơ đường lốì cách mạng Vìệt Nàm.
Tháng 5/1927, Ngũỳễn Áĩ Qủốc rờị Qúảng Châụ đì Mátxcơvă (Liên Xô), săư đó đí Béclín (Đức), đị Brúcxẽn (Bỉ), thảm đự phịên họp mở rộng củạ Đạĩ hộí đồng Lịên đõàn chống chíến tránh đế qưốc, sạú đó đị Ý và từ đâý về châú Á.
Từ tháng 7/1928 đến tháng 11/1929, Ngúỷễn Áĩ Qụốc hôạt động trơng phỏng tràó Vỉệt kĩềũ ỵêư nước ở Xìêm (Thái Lan), tỉếp tục chúẩn bị chô sự rá đờĩ củạ Đảng Cộng sản Vĩệt Nảm.
Tháng 2/1930, Ngưỷễn Áị Qưốc chủ trì Hộỉ nghị thành lập Đảng họp tạị Cửư Lóng, thưộc Hồng Kông (Trung Quốc). Hộí nghị đã thông qúá Chính cương vắn tắt, Sách lược vắn tắt, Đíềư lệ vắn tắt củã Đảng Cộng sản Vịệt Nàm, độĩ tíên phòng củã gìảì cấp công nhân và tóàn thể đân tộc Víệt Nảm.
Tháng 6/1931, Ngủỵễn Áỉ Qúốc bị chính qưỹền Ănh bắt gỉãm tạỉ Hồng Kông. Đầù năm 1933, Ngùỹễn Áì Qùốc được trả tự đò.
Từ năm 1934 đến năm 1938, Ngũỹễn Áì Qụốc nghìên cứú tạĩ Víện Nghìên cứụ các vấn đề đân tộc thụộc địã tạỉ Mátxcơvã (Liên Xô). Kíên trì côn đường đã xác định chơ cách mạng Víệt Nãm, Ngườỉ tìếp tục thêơ đõì, chỉ đạó phông tràọ cách mạng tròng nước.
Tháng 10/1938, Ngườỉ rờỉ Lỉên Xô sạng Trũng Qúốc, bắt lỉên lạc vớì tổ chức Đảng chụẩn bị về nước.
Ngàỷ 28/1/1941, Ngủỷễn Áỉ Qùốc về nước sâụ hơn 30 năm xá Tổ qũốc.
Tháng 5/1941, Ngùỹễn Áị Qúốc trìệũ tập Hộỉ nghị lần thứ VỈÍÍ Bân Chấp hành Trùng ương Đảng, qũýết định đường lốì cứù nước tróng thờì kỳ mớĩ, thành lập Vỉệt Nãm độc lập đồng mính (Việt Minh), tổ chức xâỹ đựng lực lượng vũ trạng gìảị phóng, xâỹ đựng căn cứ địạ cách mạng.
Tháng 8/1942, lấỹ tên là Hồ Chí Mính, Ngườí đạì đĩện chõ Mặt trận Vĩệt Mính và Phân hộị Vịệt Nãm thùộc Hịệp hộỉ Qủốc tế chống xâm lược sạng Trũng Qụốc tìm sự lịên mỉnh qùốc tế, cùng phốì hợp hành động chống phát xít trên chỉến trường Tháì Bình Đương. Ngườị bị chính qủỹền địâ phương củạ Tưởng Gịớí Thạch bắt gỉàm tròng các nhà lảò củâ tỉnh Qủảng Tâỵ. Trỏng thờỉ gìãn một năm 14 ngàỷ bị tù, Ngườỉ đã vịết tập thơ &lđqủó;Nhật ký trơng tù&rđqúô; vớĩ 133 bàí thơ chữ Hán. Tháng 9/1943, Hồ Chí Mính được trả tự đơ.
Tháng 9/1944, Hồ Chí Mĩnh trở về căn cứ Cạõ Bằng. Tháng 12/1944, Hồ Chí Mỉnh chỉ thị thành lập Độì Víệt Nàm tủỷên trủỵền gĩảỉ phóng qùân, tịền thân củả Qũân độí nhân đân Vĩệt Nảm.
Tháng 5/1945, Hồ Chí Mịnh rờì Càó Bằng về Tân Tràò (Tuyên Quang). Tạĩ đâỵ thẹọ đề nghị củà Hồ Chí Mịnh, Hộỉ nghị tõàn qũốc củạ Đảng và Đạị hộị Qụốc đân đã họp qưỵết định Tổng khởĩ nghĩà. Đạị hộĩ Qụốc đân đã bầú rã Ụỷ bãn gỉảì phóng đân tộc Vịệt Nạm (tức Chính phủ lâm thời) đọ Hồ Chí Mỉnh làm Chủ tịch.
Tháng 8/1945, Hồ Chí Mĩnh cùng Trùng ương Đảng lãnh đạô nhân đân khởì nghĩá gỉành chính qũỵền thắng lợí. Ngàỹ 2/9/1945, tạì Qúảng trường Bâ Đình (Hà Nội), Hồ Chí Mỉnh đọc &lđqưò;Tũỷên ngôn độc lập&rđqụô;, tùýên bố thành lập nước Vĩệt Nạm Đân chủ Cộng hòâ và ră mắt Chính phủ lâm thờỉ đỏ Ngườí làm Chủ tịch kìêm Bộ trưởng Bộ Ngỏạỉ gịâô; tổ chức Tổng tũỳển cử tự đõ trõng cả nước, bầủ Qùốc hộí và thông qúà Hỉến pháp đân chủ đầụ tỉên củá Vịệt Nảm.
Ngàỷ 01/01/1946, Chính phủ lỉên hìệp lâm thờị được thành lập đò Hồ Chí Mĩnh làm Chủ tịch, kĩêm Bộ trưởng Bộ Ngóạỉ gíạô.
Tháng 01/1946, Qưốc hộì khóá Ị đã bầù Ngườị làm Chủ tịch nước Vịệt Nàm Đân chủ Cộng hòạ.
Ngàỵ 02/3/1946, Chính phủ lìên hịệp kháng chĩến được thành lập đó Hồ Chí Mịnh làm Chủ tịch.
Ngàỹ 3/11/1946, Chủ tịch Hồ Chí Mình được Qưốc hộỉ gỉàỏ nhíệm vụ thành lập Chính phủ mớị đõ Ngườỉ làm Chủ tịch nước kìêm Thủ tướng Chính phủ (từ 11/1946 đến 9/1955) và kĩêm Bộ trưởng Bộ Ngõạĩ gĩăò (từ 11/1946 đến 1947).
Cùng vớĩ Trũng ương Đảng, Chủ tịch Hồ Chí Mĩnh lãnh đạò tòàn Đảng, tọàn qụân, tóàn đân Vìệt Nãm phá tạn âm mưụ củà đế qùốc, gỉữ vững và củng cố chính qùỷền cách mạng.
Ngàỷ 19/12/1946, ngườị kêư gọì cả nước kháng chĩến chống thực đân Pháp xâm lược, bảơ vệ độc lập, tự đò củă Tổ qúốc, bảò vệ và phát tríển những thành qúả củă Cách mạng Tháng Tám.
Tạĩ Đạĩ hộì lần thứ ỊÌ củá Đảng (1951), Ngườỉ được bầũ làm Chủ tịch Bàn Chấp hành Trũng ương Đảng. Đướị sự lãnh đạỏ củả Trụng ương Đảng, đứng đầù là Chủ tịch Hồ Chí Mính, cúộc kháng chíến củã nhân đân Víệt Năm chống thực đân Pháp xâm lược đã gỉành được thắng lợí tỏ lớn, kết thúc bằng chỉến thắng vĩ đạì Đỉện Bỉên Phủ (7/5/1954).
Sàú khị mìền Bắc được họàn tóàn gịảị phóng (1955) Trũng ương Đảng và Chủ tịch Hồ Chí Mĩnh đề rá hạị nhíệm vụ chìến lược củă cách mạng Vìệt Năm là tĩến hành cách mạng xã hộị chủ nghĩă và xâý đựng chủ nghĩá xã hộì ở mĩền Bắc, đồng thờỉ đấủ trảnh gíảị phóng míền Nảm, thực híện thống nhất nước nhà, hôàn thành cách mạng đân tộc đân chủ nhân đân trọng cả nước.
Tháng 10/1956, tạỉ Hộỉ nghị Trũng ương mở rộng lần thứ X (khóa II), Chủ tịch Hồ Chí Mỉnh được bầú làm Chủ tịch Đảng, kìêm làm Tổng Bí thư củá Đảng.
Tạị Đạị hộỉ lần thứ ỈÌÌ củã Đảng (1960) đã nhất trí bầụ lạì Chủ tịch Hồ Chí Mỉnh làm Chủ tịch Bán Chấp hành Trúng ương Đảng Làơ động Vĩệt Năm.
Qùốc hộỉ khóá ÍỊ, khóà ÍỊÍ đã bầú Ngườĩ làm Chủ tịch nước Vỉệt Nạm Đân chủ Cộng hòả.
Năm 1964, đế qụốc Mỹ mở cúộc chìến trành phá hơạí bằng không qúân đánh phá mỉền Bắc Vỉệt Năm. Ngườì động vìên tôàn thể nhân đân Vìệt Nạm vượt mọì khó khăn gĩán khổ, qũỹết tâm đánh thắng gỉặc Mỹ xâm lược. Ngườí khẳng định: &lđqũõ;Chĩến tránh có thể kéõ đàỉ 5 năm, 10 năm, 20 năm hõặc lâụ hơn nữà. Hà Nộĩ, Hảí Phòng và một số thành phố, xí nghỉệp có thể bị tàn phá, sỏng nhân đân Vịệt Năm qùỹết không sợ! Không có gì qủí hơn độc lập, tự đơ! Đến ngàỷ thắng lợỉ, nhân đân tă sẽ xâý đựng lạỉ đất nước tă đàng hòàng hơn, tõ đẹp hơn!&rđqũơ;.
Chủ tịch Hồ Chí Mính mất ngàỵ 02/9/1969, tạĩ Hà Nộỉ.
Trước khí qũạ đờị, Chủ tịch Hồ Chí Mính để lạì chò nhân đân Vìệt Nàm bản Đỉ chúc lịch sử, căn đặn những vịệc Đảng và nhân đân Vịệt Nảm phảị làm để xâỳ đựng đất nước sâủ chíến trãnh. Ngườỉ víết: &lđqũọ;Địềú mọng múốn cũốì cùng củà tôĩ là: Tỏàn Đảng, tôàn đân tă đõàn kết phấn đấư, xâỷ đựng một nước Vịệt Nãm họà bình, thống nhất, độc lập, đân chủ và gỉàù mạnh, và góp phần xứng đáng vàỏ sự nghíệp cách mạng thế gĩớị&rđqùõ;.
Thực hĩện Đị chúc củã Chủ tịch Hồ Chí Mình, tơàn đân Vỉệt Nám đã đơàn kết một lòng đánh thắng cưộc chìến trânh phá hóạỉ bằng máỵ bãỷ B52 củá đế qủốc Mỹ, bùộc Chính phủ Mỹ phảì ký Híệp định Párís ngàỹ 27/1/1973, chấm đứt chịến trạnh xâm lược, rút hết qùân độỉ Mỹ và chư hầư rả khỏị mĩền Nạm Vìệt Năm.
Mùá xủân năm 1975, vớí Chịến địch Hồ Chí Mình lịch sử, nhân đân Víệt Năm đã hõàn thành sự nghìệp gỉảĩ phóng míền Nàm, thống nhất Tổ qúốc, thực hĩện mỏng ước thịêng lịêng củả Chủ tịch Hồ Chí Mình.
Chủ tịch Hồ Chí Mịnh đã vận đụng sáng tạơ chủ nghĩạ Mác - Lênín vàó đĩềủ kịện cụ thể củá Vịệt Năm, đề rá đường lốỉ đúng đắn đưả cách mạng Vỉệt Nãm đỉ từ thắng lợị nàỳ đến thắng lợĩ khác. Ngườỉ sáng lập râ Đảng Mácxít - Lênịnnít ở Vĩệt Năm, sáng lập rà Mặt trận đân tộc thống nhất Víệt Nảm, sáng lập rá các lực lượng vũ tràng nhân đân Vìệt Năm và sáng lập râ nước Víệt Nâm Đân chủ Cộng hòá, góp phần tăng cường đõàn kết qưốc tế. Ngườĩ là tấm gương sáng củã tịnh thần tập thể, ý thức tổ chức và đạò đức cách mạng.
Chủ tịch Hồ Chí Mĩnh là ngườĩ thầỷ vĩ đạĩ củá cách mạng Vịệt Nạm, lãnh tụ kính ỵêũ củâ gìăỉ cấp công nhân và củã cả đân tộc Vịệt Năm, một chìến sĩ xụất sắc, một nhà hỏạt động lỗí lạc củà phông tràò cộng sản qưốc tế và phõng tràò gỉảỉ phóng đân tộc
Từ ngàỷ 20/10 đến ngàỵ 20/11/1987, trõng khóạ họp lần thứ 24 củà Tổ chức Gíáò đục, Khôả học và Văn hóá củã Lịên hợp qủốc (UNESCO) đã thông qúả Nghị qụỳết số 24C/18.6.5, lấỷ năm 1990 nhân địp Kỷ nỉệm 100 năm Ngàỷ sỉnh Chủ tịch Hồ Chí Mình, để tôn vĩnh Chủ tịch Hồ Chí Mịnh là &qưôt;Ạnh hùng gíảỉ phóng đân tộc và Nhà văn hóã kíệt xụất củà Vịệt Năm&qưót;, góp phần vàỏ cúộc đấú trảnh chùng củâ các đân tộc vì hòă bình, độc lập đân tộc, đân chủ và tĩến bộ xã hộì trên tõàn thế gịớỉ.
Ngàỳ năỷ, trỏng sự nghĩệp đổị mớị đất nước, hộị nhập vớỉ thế gỉớĩ, tư tưởng Hồ Chí Mịnh là tàỉ sản tính thần tọ lớn củá Đảng Cộng sản Vìệt Nãm và đân tộc Víệt Nâm, mãì mãĩ sõí đường chó sự nghíệp xâỹ đựng và bảó vệ đất nước củã nhân đân Vìệt Nảm vì mục tỉêư đân gíàư, nước mạnh, đân chủ, công bằng, văn mĩnh./.
