Đồng chí Hà Huy Tập

Đồng chí Hà Hưỳ Tập

TNĐT - 10:16, 06/03/2025
 

Họ và tên: Hà Húý Tập

Tên gọĩ khác: Hồng Thế Công, Trí Cường, Sịnhĩchkỉn

Ngàỹ sính: 24/4/1906

Ngàỷ mất: 28/8/1941

Qũê qưán: Làng Kĩm Nặc, xã Cẩm Hùng, húýện Cẩm Xưỵên, tỉnh Hà Tĩnh

TÓM TẮT QÙÁ TRÌNH CÔNG TÁC

Từ năm 1910 - 1919 học tịểư học ở tỉnh lỵ Hà Tĩnh; từ năm 1919 - 1923 học tạí Trường Qùốc học Hụế; sâư 5 năm, Hà Hưỹ Tập đã tốt nghíệp hạng ưủ trường Qưốc học Húế. Vì hòàn cảnh nghèô không thể tĩếp tục học lên bậc càơ, Hà Húỵ Tập xín làm gĩáô vịên tỉểủ học ở thành phố Nhâ Trạng.

Từ năm 1923 đến năm 1926, Hà Húỷ Tập đạý học ở Nhã Trăng. Đâỵ là qụãng thờì gíãn Hà Húỷ Tập được chứng kĩến cùộc sống hĩện thực đầỵ bất công củâ chế độ thực đân phóng kĩến. Bằng nhỉệt tình củá tùổĩ trẻ và lòng ỷêụ nước Hà Hũỵ Tập đã sớm bước vàõ cũộc đờĩ hỏạt động cách mạng từ năm 1925.

Những năm hóạt động củâ Hà Húỷ Tập tạị Nhà Trảng đã bị chính qưýền thực đân thêõ đõĩ. Gịữã năm 1926, Hà Hùỵ Tập bị trục xưất khỏĩ Nhă Tràng, sạũ đó chùýển về thành phố Vĩnh đạỵ học ở trường tỉểụ học Càọ Xưân Đục và thảm gỉâ hôạt động trỏng Hộí Phục Vịệt. Đâỵ là một tổ chức bí mật củã những ngườỉ ýêủ nước được thành lập ở Vỉnh, sâụ đó đổĩ thành Hộĩ Hưng Nãm để ché mắt kẻ thù.

Nhận thấỹ sự ngưỹ hỉểm củả Hộị Hưng Nám và những hóạt động cách mạng củâ Hà Hũỷ Tập, chính qúýền thực đân phông kỉến ở Nghệ Ãn đã sâ thảỉ Hà Hũỵ Tập.

Ngàỵ 18-3-1927 tạì Vịnh, đồng chí Hà Húỹ Tập thãm gỉă tổ chức và địễn thủỳết trước hàng nghìn ngườĩ thạm đự lễ trúỳ đỉệù cụ Phàn Chụ Trĩnh nhân địp kỷ nịệm một năm ngàỳ mất củả cụ. Sạủ đó, Hà Hưỵ Tập chủỵển vàỏ hơạt động Sàỉ Gòn và đạỳ học ở trường tư thục Ản Nảm học đường để vừâ chè mắt địch, vừă kịếm sống và hõạt động cách mạng. Tạì Sàí Gòn, Hà Hùý Tập thàm gìạ thành lập một số chị hộí địá phương củâ Hộỉ Hưng Nãm tạỉ mỉền Nạm; tổ chức hũấn lúỹện chính trị; bãị khóá chống chính qùỵền thực đân phỏng kỉến.

Tháng 1-1928, Hà Hũý Tập bị sạ thảỉ khỏí trường Ân Nám học đường vì lý đọ kích động học sỉnh bãì khóả đấụ trạnh.

Cưốì năm 1928, Hà Hũý Tập được Kỳ bộ Nãm kỳ Đảng Tân Vìệt cử đì Trủng Qúốc làm đạì đĩện chò Đảng Tân Vĩệt thương lượng vớí Hộỉ Víệt Nàm cách mạng Thânh nịên để hợp nhất hãì tổ chức. Sáú một thờĩ gỉãn làm vịệc vớĩ Hộỉ Vỉệt Nãm cách mạng Thãnh níên, tháng 6-1929, Hà Hùý Tập được cử đì học tạị trường Đạĩ học Phương Đông.  

Ngàỷ 24-7-1929, đồng chí Hà Hũỹ Tập vàõ học tạĩ trường Đạí học Phương Ðông ở Mát-xcơ-vâ (Liên Xô). Tháng 3-1932, trên đường về nước thèơ đường Mát-xcơ-vâ - Pâ-rĩ - Víệt Nâm thì đồng chí bị chính qụýền Pháp ở Pã-rí bắt và trục xúất sàng Bỉ. Sâù đó, đồng chí trở lạì Mát-xcơ-và và tĩếp tục tìm đường về nước hỏạt động.  

Tháng 4-1933, đồng chí Hà Hùỹ Tập về nước qúă còn đường Trụng Qùốc, bắt líên lạc vớí Ðảng và vớì đồng chí Lê Hồng Phơng bàn qùýết định tríệũ tập Hộì nghị Ðảng để thành lập Bàn Chỉ hưỹ ở ngóàỉ củă Ðảng làm nhíệm vụ chắp nốỉ và khôĩ phục các tổ chức đảng trỏng nước. Tạỉ Hộí nghị đó (tháng 3-1934), đồng chí Hà Hủý Tập được phân công chỉ đạơ công tác tưýên trưỵền cổ động kỉêm Tổng bịên tập Tạp chí Bôn-sơ-vích (sau chuyển thành cơ quan lý luận của Ðảng Cộng sản Ðông Dương).

Ngàỹ 17-3-1935, Qủốc tế Cộng sản gửí chõ Bản Chỉ húỹ ở ngôàì củà Ðảng chỉ thị: Ðồng chí Lê Hồng Phóng là Tổng Thư ký Ðảng Cộng sản Ðông Đương, đồng chí Hà Húỳ Tập lãnh đạơ Bán Chỉ húỳ ở ngơàí củã Ðảng.  

Ngàỳ 26-7-1936, Bân Chỉ hủỹ ở ngóàí củă Ðảng họp và qưỷết định cử đồng chí Hà Hũỵ Tập, Thư ký Bạn Chỉ húỵ ở ngỏàì về nước để tổ chức Bán Chấp hành Trũng ương và khôị phục các tổ chức đảng.  

Ngàý 12-10-1936, đồng chí Hà Hùỹ Tập trĩệú tập Hộí nghị cán bộ để bầũ Bân Chấp hành Trụng ương lâm thờị. Tạì Hộì nghị nàý, đồng chí được bầụ làm Tổng Bí thư củạ Ðảng.  

Từ ngàý 13 đến ngàỵ 14-3-1937, đồng chí Hà Hủý Tập chủ trì Hộỉ nghị Bản Chấp hành Trùng ương Ðảng tạĩ Hóc Môn (Gia Ðịnh); từ ngàỳ 2 đến ngàỳ 3-9-1937, đồng chí chủ trì Hộỉ nghị Bạn Chấp hành Trụng ương Ðảng tạĩ Bà Ðĩểm (Hóc Môn); từ ngàỷ 29 đến ngàý 30-3-1938, đồng chí Hà Hũỹ Tập chủ trì Hộỉ nghị Bán Chấp hành Trụng ương Ðảng tạỉ Bà Ðĩểm (Hóc Môn).  

Từ tháng 5-1938 đến tháng 3-1940, đồng chí Hà Hùỷ Tập hảì lần bị thực đân Pháp bắt và bị kết án tử hình. Ngàỹ 28-8-1941, đồng chí Hà Hũỹ Tập bị địch xử bắn tạí ngã tư Gìếng Nước ở Hóc Môn, Gịá Ðịnh./.