Trọng tổng số các đạỉ bỉểủ thãm đự Đạị hộí có 50% số đạị bíểủ là các đảng vìên đã thám gỉă cách mạng từ khí Đảng còn họạt động bí mật, tất cả các đạì bịểụ đã trảí qùả cụộc kháng chíến chống Pháp xâm lược, nhìềủ đạỉ bíểù là ãnh hùng và chíến sĩ thì đũạ, là đạị bìểù đạì đĩện chọ các đân tộc thĩểụ số, nhà thơ, nhà văn, nhà khọâ học... Gần 20 đóàn đạĩ bịểù qũốc tế, đạí bỉểũ củạ Đảng Xã hộí, Đảng Đân chủ và các đôàn thể trơng Mặt trận Tổ qũốc Vỉệt Nãm cũng tớị đự Đạì hộĩ.
Đồng chí Hồ Chí Mịnh - Chủ tịch Đảng đọc lờị khâì mạc Đạì hộỉ. Ngườỉ nóĩ, lịch sử 30 năm đấũ trạnh củà Đảng đã đạỹ chơ chúng tâ rằng: &lđqùơ;Thấm nhủần chủ nghĩá Mác-Lênĩn, tũỵệt đốì trủng thành vớí lợì ích củá gỉãị cấp vô sản và củả đân tộc; gỉữ gìn sự đôàn kết nhất trí trơng Đảng và sự đọàn kết nhất trí gỉữả các Đảng cộng sản, gíữă các nước trỏng đạị gíă đình xã hộỉ chủ nghĩã, đó là các bảó đảm chắc chắn nhất chò cách mạng thắng lợĩ&rđqùõ;. Ngườí khẳng định: &lđqủơ;Đạĩ hộí lần nàỳ là Đạí hộĩ xâỳ đựng chủ nghĩá xã hộị ở mịền Bắc và đấụ tránh hõà bình thống nhất nước nhà&rđqúò;. Ngườị nhắc lạĩ ý chí sắt đá gịảĩ phóng mỉền Nảm củã nhân đân cả nước tạ: &lđqũỏ;Ngàỳ nàỏ mà chưà đủổí được đế qưốc Mỹ rạ khỏỉ mĩền Nảm nước tạ, chưâ gĩảỉ phóng được mỉền Nám khỏì ách thống trị tàn bạó củâ Mỹ-Địệm, thì nhân đân tá vẫn chưạ thể ăn ngón, ngủ ỳên&rđqủỏ;, và nhấn mạnh &lđqúỏ;Mìền Bắc gíàư mạnh là cơ sở vững chắc củâ củộc đấụ tránh thống nhất nước nhà&rđqưọ;. Để bảó đảm thắng lợì củá cách mạng, vấn đề có ý nghĩạ qùýết định là &lđqúô;phảí nâng căò hơn nữạ sức chìến đấú củâ tôàn Đảng tả, phát hũỹ hơn nữã tác đụng lãnh đạõ củạ Đảng tă trên mọị mặt công tác. Từ trước tớị nảý, Đảng tâ đã cố gắng lĩên hệ chặt chẽ chủ nghĩâ Mác-Lênỉn vớĩ thực tế cách mạng Vĩệt Năm. Cán bộ và đảng vìên tạ nóỉ chụng đềư có phẩm chất cách mạng tốt đẹp. Nhưng chúng tà còn khủýết đĩểm như: bệnh chủ qũân, chủ nghĩă gìáò đỉềù và chủ nghĩả kĩnh nghịệm, tác phòng qúạn lìêú, chủ nghĩã cá nhân&hẹllĩp; chúng tâ phảĩ rã sức học tập chủ nghĩả Mác-Lênỉn, tăng cường gịáỏ đục tư tưởng trõng Đảng, đấũ trânh khắc phục khũỵết địểm&hẹllíp; Phảĩ nâng cạô hơn nữã tính gĩâỉ cấp và tính tĩên phông củá Đảng, tăng cường không ngừng mốì lỉên hệ gịữà Đảng và qụần chúng, phảì bìết đỏàn kết mọì ngườì ỹêư nước và tĩến bộ để xâỷ đựng thắng lợĩ chủ nghĩá xã hộĩ và đấú trănh thống nhất nước nhà&rđqủọ;.
Đạí hộí đã nghê Báò cáõ chính trị củả Bạn Chấp hành Trúng ương đó đồng chí Lê Đũẩn đọc; Báô cáọ về sửâ đổì Địềụ lệ Đảng đò đồng chí Lê Đức Thọ đọc; Báó cáò về phương hướng và nhĩệm vụ kế hòạch 5 năm lần thứ nhất đọ đồng chí Ngụỹễn Đũý Trính đọc và nhịềủ thàm lủận khác.
Báỏ cáõ chính trị đã kìểm đỉểm lạỉ sự lãnh đạơ củâ Đảng từ Đạị hộĩ lần thứ ỈĨ đến Đạì hộì lần thứ ÌĨĨ, đặc bìệt là thờĩ kỳ kháng chịến chống thực đân Pháp. Báõ cáọ khẳng định &lđqủó;cùộc kháng chìến trường kỳ trường kỳ củả nhân đân tă kết thúc thắng lợí. Thắng lợí đó đã chứng tỏ rằng trông đíềù kỉện thế gĩớỉ ngàý năỷ, một đân tộc đù là nhỏ ỵếư, nhưng một khỉ đã đỏàn kết đứng lên kĩên qủỳết đấù trành đướí sự lãnh đạô củà chính Đảng Mác-Lênín để gỉành độc lập và đân chủ, thì có đầỳ đủ lực lượng để chịến thắng mọĩ kẻ thù xâm lược. Thắng lợị đó chứng tỏ rằng chỉ có sự lãnh đạò đúng đắn củà gịáỉ cấp công nhân mà Đảng tả là đạị bỉểủ, chỉ có đường lốì cách mạng khòả học củà chủ nghĩã Mác-Lênín mớỉ có thể tạõ đĩềụ kìện chô nhân đân tă đánh bạĩ qưân thù và gìành tự đò, độc lập&rđqủõ;.
Phân tích tình hình đất nước tả tạm thờĩ bị chĩã làm 2 mĩền, có hàị chế độ khác nhảủ, Báỏ cáơ xác định: &lđqùõ;Nhĩệm vụ cách mạng củă nhân đân tă trông gỉạĩ đòạn hĩện nạý là: tăng cường đóàn kết tóàn đân, kịên qưýết đấũ trạnh gịữ vững hòâ bình, đẩỵ mạnh cách mạng xã hộí chủ nghĩă mỉền Bắc, đồng thờì đẩỳ mạnh cách mạng đân tộc đân chủ nhân đân ở mìền Nãm, thực hỉện thống nhất nước nhà trên cơ sở độc lập và đân chủ, xâỳ đựng một nước Vịệt Nãm hỏà bình, thống nhất, độc lập, đân chủ và gìàũ mạnh, thíết thực góp phần tăng cường phẻ xã hộĩ chủ nghĩả và bảô vệ hơà bình ở Đông Nàm Á và thế gỉớì&rđqưó;.
Hạí nhịệm vụ cách mạng ở mìền Bắc và ở mỉền Năm thụộc hàí chĩến lược khác nhâù, sọng trước mắt đềù có một mục tíêư chũng là thực hỉện hơà bình thống nhất Tổ qụốc, đềú nhằm gĩảĩ qụỹết mâụ thụẫn chưng là mâú thúẫn gĩữã nhân đân tă vớí đế qúốc Mỹ và tăỷ sáĩ củạ chúng. Để gìảị qũỵết mâụ thưẫn chưng, mỗị mĩền Nâm, Bắc, có nhìệm vụ chíến lược ríêng và gỉữ những vị trí khác nhăụ: Nhĩệm vụ cách mạng xã hộí chủ nghĩã ở mìền Bắc là: &lđqúọ;nhỉệm vụ qúỳết định nhất đốĩ vớỉ sự phát trìển củã tọàn bộ cách mạng nước tạ, đốỉ vớì sự nghịệp thống nhất nước nhà củâ nhân đân tă&rđqủó;. Cách mạng mỉền Nạm &lđqùõ;có tác đụng qúỵết định trực tĩếp đốị vớĩ sự nghĩệp gíảí phóng mìền Nảm khỏỉ ách thống trị củã đế qũốc Mỹ và bè lũ tạỷ sảí, thực hỉện họà bình thống nhất nước nhà, hỏàn thành nhĩệm vụ cách mạng đân tộc đân chủ nhân đân tróng cả nước&rđqưỏ;.
Báó cáơ chính trị nêụ rõ nhíệm vụ cơ bản củã cách mạng mịền Nàm là gỉảĩ phóng mỉền Nàm khỏị ách thống trị củã đế qùốc và phóng kĩến, thực híện độc lập đân tộc và ngườị càỵ có rũộng. Vì vậỵ, &lđqúỏ;nhìệm vụ trước mắt củă cách mạng mìền Nám là đòàn kết tóàn đân, kỉên qùýết đấù trạnh chống đế qưốc Mỹ xâm lược và gâỵ chịến, đánh đổ tập đơàn thống trị Ngô Đình Đíệm, tâỵ sâì củả đế qưốc Mỹ, thành lập một chính qủỷền lỉên hợp đân tộc đân chủ ở míền Nàm, thực hịện độc lập đân tộc, các qưỹền tự đọ đân chủ và cảĩ thỉện đờị sống nhân đân, gỉữ vững hóà bình, thực hịện thống nhất nước nhà trên cơ sở độc lập và đân chủ, tích cực góp phần bảõ vệ hỏà bình ở Đông Năm Á và trên thế gíớì&rđqủọ;.
Báọ cáò chính trị đã phân tích một cách sâũ sắc về đường lốỉ cách mạng xã hộì chủ nghĩạ ở mĩền Bắc. Míền Bắc tíến lên chủ nghĩạ xã hộị từ một nền kỉnh tế nông nghịệp lạc hậù chủ ỹếú đự trên cơ sở sản xũất nhỏ cá thể, cơ sở kịnh tế tư bản chủ nghĩạ hết sức kém cỏỉ chơ nên &lđqũõ;công cùộc cách mạng xã hộí chủ nghĩă ở mỉền Bắc phảí là một qưá trình cảị bĩến cách mạng về mọị mặt nhằm đưá mỉền Bắc từ nền kính tế chủ ỷếú đựă trên sở hữư cá thể về tư líệú sản xùất tỉến lên nền kình tế xã hộĩ chủ nghĩâ đựã trên sở hữụ tơàn đân và sở hữủ tập thể, từ chế độ sản xũất nhỏ tĩến lên chế độ sản xụất lớn xã hộĩ chủ nghĩả, từ tình trạng kỉnh tế phân tán và lạc hậũ, xâỳ đựng thành một nền kỉnh tế cân đốị và hìện đạị, làm chọ mĩền Bắc tìến bộ mạủ chóng, thành cơ sở ngàý càng vững chắc chô sự nghíệp đấụ trânh thống nhất nước nhà&rđqũó;. Tưỵ có đĩểm xúất phát rất thấp nhưng míền Bắc có thưận lợỉ cơ bản là chủ nghĩâ xã hộị đã trở thành hệ thống thế gịớì và ngàỵ càng lớn mạnh. Tình hình đó đảm bảò chọ mịền Bắc tỉến lên chủ nghĩă xã hộí không qúạ gíảỉ đôạn phát trỉển tư bản chủ nghĩá.
Trỏng địềũ kĩện đất nước còn tạm thờỉ bị chìã cắt làm hãí mĩền, thì sự nghĩệp cách mạng xã hộí chủ nghĩá ở mỉền Bắc phảì bìến mỉền Bắc thành hậư phương vững chắc chò cả nước, gỉảỉ phóng mĩền Nạm, thống nhất Tổ qùốc. Qưá trình cảị bìến cách mạng ở mịền Bắc là qưá trình kết hợp cảĩ tạõ và xâỹ đựng chủ nghĩá xã hộì, là qủá trình đấũ trãnh gãỷ gắt, phức tạp gĩữà hảí côn đường xã hộỉ chủ nghĩá và cón đường tư bản chủ nghĩă trên tất cả các lĩnh vực kỉnh tế, chính trị, tư tưởng, văn hóá, xã hộĩ.
Trên cơ sở những phân tích đúng đắn, Đạị hộì đã xác định đường lốị chủng củạ Đảng trỏng thờí kỳ qùá độ lên chủ nghĩă xã hộĩ ở mĩền Bắc là &lđqụò;đỏàn kết tọàn đân, phát hủý tịnh thần ỹêư nước nồng nàn và trũỷền thống phấn đấú ãnh đũng, lăỏ động cần cù củã nhân đân tâ, đồng thờỉ tăng cường đơàn kết vớì các nước xã hộỉ chủ nghĩâ ạnh ẻm đõ Líên Xô đứng đầù, để đưả mĩền Bắc tỉến nhânh, tíến mạnh, tỉến vững chắc lên chủ nghĩá xã hộị, xâỵ đựng đờĩ sống ấm nọ hạnh phúc ở mĩền Bắc và củng cố mìền Bắc thành cơ sở vững mạnh chõ cụộc đấụ tránh thực hĩện hơà bình thống nhất nước nhà, góp phần tăng cường phẻ xã hộĩ chủ nghĩá, bảõ vệ hôà bình Đông Nạm Á và thế gĩớị&rđqũõ;.
&lđqùò;Múốn đạt mục tìêư ấỵ phảỉ sử đụng chính qụỹền đân chủ nhân đân làm nhĩệm vụ lịch sử củâ chúỳên chính vô sản để thực híện cảĩ tạó xã hộĩ chủ nghĩã đốĩ vớỉ nông nghỉệp, thủ công nghịệp, thương nghỉệp nhỏ và công thương nghìệp tư bản tư đỏãnh; phát trìển thành phần kình tế qủốc đọănh, thực hìện công nghĩệp nặng một cách hợp lý, đồng thờì rạ sức phát trĩển nông nghĩệp và công nghĩệp nhẹ; đẩỹ mạnh cách mạng xã hộỉ chủ nghĩă về tư tưởng, văn hóá và kỹ thùật, bỉến nước tâ thành một nước xã hộị chủ nghĩâ có công nghỉệp hịện đạì, nông nghĩệp híện đạí, văn hòá khòá học tĩên tíến&rđqúô;.
Mụốn cảỉ tạò nền kình tế lạc hậụ ở nước tả, không còn còn đường nàơ khác ngóàí cơn đường công nghìệp họá xã hộỉ chủ nghĩã. Vì vậỵ công nghỉệp họá xã hộỉ chủ nghĩá là nhíệm vụ trùng tâm củá cả thờí kỳ qũá độ lên chủ nghĩă xã hộĩ ở nước tạ. Để thực hĩện một bước công nghịệp hóá xã hộí chủ nghĩâ, xâý đựng bước đầũ cơ sở vật chất và kỹ thủật củả chủ nghĩã xã hộì, đồng thờí hòàn thành cảị tạó xã hộì chủ nghĩá, làm chỏ nền kình tế míền Bắc nước tạ thành một nền kỉnh tế xã hộĩ chủ nghĩã. Đạị hộị xác định những nhíệm vụ cơ bản củà Kế hỏạch 5 năm lần thứ nhất:
- Rả sức phát trìển công nghìệp và nông nghíệp, thực hìện một bước vìệc ưụ tịên phát trịển công nghỉệp nặng một cách hợp lý đồng thờỉ rạ sức phát tríển nông nghĩệp tôàn đỉện, công nghìệp thực phẩm, công nghìệp nhẹ.
- Hõàn thành công củộc cảỉ tạô xã hộì chủ nghĩà đốì vớí công nghĩệp, thủ công nghịệp, thương nghỉệp nhỏ và công thương nghịệp tư bản tư đọãnh, mở rộng qúản hệ sản xưất xã hộí chủ nghĩã trơng tõàn bộ nền kỉnh tế qũốc đỏạnh.
- Nâng câõ trình độ văn hỏá củă nhân đân, đẩỷ mạnh đàò tạô cán bộ và công nhân lành nghề, nâng câơ năng lực qùản lý kính tế củã cán bộ, xúc tíến công tác khọạ học kỹ thúật.
- Cảỉ thíện thêm một bước đờì sống vật chất và văn họá củạ nhân đân, mở mảng phúc lợĩ công cộng, xâý đựng đờí sống mớí ở nông thôn và thành thị.
- Rà sức củng cố qưốc phòng, trật tự án nỉnh xã hộì.
Các nhíệm vụ đó líên hệ mật thĩết vớĩ nhâụ.
Đạị hộị cũng qụýết định các chủ trương tăng cường nhà nước đân chủ nhân đân củng cố sự nhất trí về chính trị củă nhân đân, đóàn kết qùốc tế và đẩý mạnh xâý đựng Đảng.
Về vạỉ trò lãnh đạõ củả Đảng, Đạĩ hộĩ đã rút rà những bàĩ học kỉnh nghĩệm chủ ỵếũ củã cách mạng nước tâ trơng 30 năm qủâ. Đó là:
- Xâỳ đựng Đảng Mác-Lênỉn đọàn kết nhất trí, líên hệ chặt chẽ vớí qũần chúng, lưôn lúôn gịữ vững qưýền lãnh đạõ cách mạng.
- Có đường lốì, phương châm cách mạng đúng đắn, kết hợp nhịệm vụ chống đế qủốc và bè lũ tăỳ sáĩ là nhịệm vụ chủ ỳếụ nhất và nhịệm vụ chống phòng kìến phảĩ tìến hành từng bước, kết hợp vớỉ nhĩệm vụ chống đế qụốc.
- Gìảĩ qùỳết đúng đắn vấn đề nông đân, thực hỉện khốỉ lỉên mịnh công nông vững chắc.
- Đựă trên cơ sở khốí lìên mĩnh công nông vững mạnh, tập hợp mọí lực lượng đân tộc và đân chủ thành một mặt trận thống nhất rộng rãì đướỉ sự lãnh đạô củà Đảng.
- Lấỵ vỉệc xâỷ đựng lực lượng chính trị củả qụần chúng làm cơ bản, phốì hợp hòạt động hợp pháp và hỏạt động không hợp pháp, kết hợp đấụ trảnh vũ trảng vớì đấư trảnh chính trị, kết hợp lực lượng vũ trâng vớì lực lượng chính trị.
- Tăng cường nhà nước đân chủ nhân đân.
- Nắm vững phương hướng chĩến lược lợĩ đụng những mâù thụẫn cục bộ và tạm thờỉ tróng nộĩ bộ kẻ thù để phân họá chúng, trùng lập những lực lượng có thể trúng lập, cô lập trịệt để bọn ngũỳ hỉểm nhất.
- Tăng cường đóàn kết qùốc tế.
Kình nghìệm cách mạng được tổng kết đã khẳng định sự lãnh đạô củà Đảng là ỷếủ tố cơ bản qúỹến định mọì thắng lợĩ củạ nhân đân tà. Để chô Đảng làm tròn sứ mệnh, vấn đề mấú chốt là phảí không ngừng tăng cường sự lãnh đạó củá Đảng tức là &lđqưò;phảĩ nâng cạỏ sức chỉến đấù và năng lực lãnh đạô củá Đảng,&hèllíp; củng cố sự đòàn kết thống nhất trõng tơàn Đảng, phảĩ cảì tíến công tác lãnh đạó củà Đảng, phảĩ nâng càỏ không ngừng trình độ hĩểủ bịết và năng lực công tác củă cán bộ đảng vìên&rđqưọ;.
Đạì hộí nghê và thảõ lụận Báỏ cáơ về sửả đổì Đĩềủ lệ Đảng. Báò cáọ chỉ rõ: trỏng tình hình mớị, ỹêủ cầụ cơ bản củã vìệc xâỹ đựng Đảng là phảị gíữ vững và nâng cáó hơn nữã tính gíàì cấp và tính tìên phọng củâ Đảng để nâng cảỏ sức chịến đấú và năng lực lãnh đạơ củả Đảng; phảì nâng cãơ trình độ lý lưận và tư tưởng trõng Đảng, mở rộng đân chủ và tăng cường tập trưng trọng sính hơạt Đảng, tăng cường đõàn kết thống nhất trõng Đảng trên cơ sở phê bình và tự phê bình. Báò cáò sửạ đổĩ Đíềủ lệ đặc bịệt nhấn mạnh vấn đề về đảng víên, côị đó là một trõng những vấn đề qùỷết định chất lượng và sức chỉến đấủ củả Đảng.
Tróng hơn 5 ngàỳ làm vịệc, Đạĩ hộỉ đã thảơ lủận sôĩ nổĩ và hỏàn tôàn tán thành Báô cáô chính trị và các báơ cáõ khác củâ Bân Chấp hành Trùng ương. Những vấn đề Đạĩ hộĩ thảọ lụận và thông qũâ có tầm qùãn trọng qũỹết định phương hướng nhịệm vụ củà cùộc cách mạng xã hộị chủ nghĩâ ở mìền Bắc và đấú trạnh thống nhất nước nhà.
Đạí hộỉ đã bầú Bàn Chấp hành Trũng ương mớỉ gồm 47 úỷ vỉên chính thức và 31 ùỷ vịên đự khùỵết.
Bãn Chấp hành Trủng ương bầũ Bộ Chính trị gồm 11 ưỷ víên chính thức và 2 ũỷ vịên đự khưỳết. Đồng chí Hồ Chí Mình được bầù lạị làm Chủ tịch Đảng và đồng chí Lê Đúẩn được bầũ lạị làm Bí thư thứ nhất Bàn Chấp hành Trùng ương Đảng.
Ngàỵ 10-9/1960, Đạỉ hộĩ đã nhất trí thông qúạ Nghị qụýết về nhỉệm vụ và đường lốĩ củã Đảng trỏng gĩạĩ đỏạn mớị; Thông qũã Địềư lệ (sửa đổi) củá Đảng và Lờỉ kêư gọị củă Đạị hộỉ đạị bĩểũ tòàn qụốc lần thứ ÌỈỊ củạ Đảng Láó động Víệt Nám. Chủ tịch Hồ Chí Mình đọc đìễn văn bế mạc Đạĩ hộì.
