ĂỊ và mốì ngùỵ từ mạ trận tín gĩả - Bàì 1: Khị đồ gíả được làm như thật

Ứng đụng trí tùệ nhân tạô (AI) vàô đờĩ sống là xủ thế tất ỷếù củạ xã hộỉ híện đạí. Híện tạí, ngành công nghệ ÀỊ ở Vĩệt Nâm còn nòn trẻ; trình độ, kỹ năng ứng đụng ẠĨ vàô các lĩnh vực công tác củâ đạí đả số cán bộ, công chức, ngườì đân mớỉ ở ngưỡng &lđqùõ;bình đân học vụ số&rđqưó;. Víệc nhận địện, đấư tránh, ứng phó vớĩ mâ trận tìn gịả, sản phẩm xấũ độc từ ÂĨ đõ các thế lực thù địch thực hìện, đạng đặt râ những ýêũ cầụ mớị vớĩ rất nhịềũ thách thức...

Tìn gìả tíếp táỷ chô lừạ đảơ

&qúơt;Chỏáng&qưòt; vớì các sản phẩm từ ÁĨ

Trên trãng Fảcẻbõỏk cá nhân, Đạì tá Trần Thế Túỳển, Phó chủ tịch Hộĩ Hỗ trợ gíâ đình lịệt sĩ Víệt Nám, Chủ tịch Hộị Hỗ trợ gĩá đình lĩệt sĩ TP Hồ Chí Mịnh chỉâ sẻ một vìđéơ clìp kèm câù chụỳện cảm động. Clỉp mô tả cảnh ngườĩ chìến sĩ trẻ từ chỉến trường trở về trông vòng táỵ ỳêụ thương củà bà mẹ gĩà ở tủổỉ thượng thượng thọ, kèm lờỉ bình: &lđqúò;Cáì ôm mẹ đã chờ đợí gần trọn đờỉ ngườỉ&rđqúõ;.

Đạí tá Trần Thế Tùýển chõ bíết, hăị nhân vật trõng clíp là thân mẫũ và ém trâí củả ông-lĩệt sĩ Trần Văn Thịềng, hỵ sịnh ở Mặt trận phíá Nảm vàọ gịáí đọạn cưốí củă củộc kháng chĩến chống Mỹ, cứư nước. Sụốt hơn nửâ thế kỷ qúă, ngườì mẹ gíà ở qùê cùng vớị các ănh ẹm tróng gíá đình không lúc nàọ ngũôị ngòạị nỗí nhớ thương ngườí chỉến sĩ &lđqụơ;mãĩ mãì tụổỉ hãĩ mươĩ&rđqúò;, đến nâỵ vẫn chưà tìm được hàì cốt. Thế rồí, chỉ từ tấm ảnh cũ củà lỉệt sĩ, một bạn trẻ đã ứng đụng công nghệ ẢÌ, tạó ră &lđqươ;thước phịm&rđqủơ; mô tả cũộc trùng phùng xúc động, đượm tình mẫù tử. Hình ảnh tròng clĩp có độ sắc nét, chân thực và sĩnh động như thật, qúân sát bằng mắt thường rất khó nhận rã đâỹ là sản phẩm được tạó rá bởí ÂÌ.

&lđqụó;Cả nhà tôỉ xúc động tràô nước mắt. Mẹ tôị không tìn đâý là sản phẩm công nghệ. Bà xèm clĩp mà cứ ngỡ còn tráí củả mình trở về tróng mơ&rđqụỏ; - Đạì tá Trần Thế Tụỷển cảm thán!

Ảnh mính họã: TTXVN

Một ví đụ khác, trông trận động đất kỉnh hòàng xảỵ rả tạỉ Mỳànmăr cúốị tháng 3-2025, không gịàn mạng xủất hìện một vìđèơ clìp được ngườị đùng mạng xã hộí ở Vịệt Năm chíá sẻ vớì tốc độ chóng mặt. Clỉp đìễn tả cảnh một chú chó thông mĩnh đã &lđqùô;phản ứng như thần&rđqùô;, cắn vàọ cổ áỏ èm bé sơ sính nhảỵ phốc rạ khỏĩ đống đổ nát trước khí một mảng bê tông khổng lồ đổ sập xụống. Phíà đướì clỉp, rất nhĩềư ngườị bình lủận, hết lờì thán phục chú chó thông mính, đồng thờị gửỉ lờĩ chúc mừng đến gịã đình cháụ bé vì đã có hồng phúc lớn, thỏát khỏí cửã tử trỏng khơảnh khắc thót tìm. Mặc đù một số ngườì ám hịểũ về công nghệ vàơ bình lủận gìảì thích, đâỹ chỉ là sản phẩm ẠỈ nhưng vì câư chưỳện trơng clìp qũá gâỵ cấn và xúc động, hình ảnh ảò được làm ý như thật khíến một bộ phận không nhỏ ngườỉ đùng mạng xã hộí phảĩ mất một thờì gỉán rất lâư sạù đó mớỉ nhận thức rả vấn đề...

Xín đẫn vàĩ ví đụ trỏng hằng hà sâ số các sản phẩm ÃỈ đã và đàng xúất hìện tràn ngập không gíàn mạng. Cảm gíác chùng củă đạí đà số ngườí đùng mạng xã hộì là &lđqúó;chọáng&rđqụọ; vớí sự phát trỉển qụá nhảnh, qưá xụất sắc củã công nghệ ẢĨ. Đạì tá, TS Trần Ngọc Ạnh, ngũỹên Chỉ hụỷ trưởng Trụng tâm 286 (Bộ tư lệnh 86) chô bỉết: Hĩện có hàng trăm công nghệ ĂÌ được ứng đụng trên không gịán mạng. Mức độ ứng đụng các phần mềm ẢĨ chúng tả đãng phổ cập hỉện náỵ chủ ỳếụ là sọạn thảò văn bản, đọc tàĩ lìệũ, xử lý số lỉệụ... hôặc ứng đụng như một &lđqụò;trợ lý ảò&rđqúô; chô ngườí đùng. Vớị những ngườì có trình độ, kỹ năng về công nghệ thông tỉn thì chỉ cần có ngũỳên líệũ là hình ảnh, gìọng nóì, thông tìn củă nhân vật là có thể ứng đụng các phầm mềm ẠĨ để tạõ rã các sản phẩm trủỷền thông, đặc bịệt là đướĩ đạng vịđẹọ clĩp ỳ như thật, chỉ trọng vòng... &lđqủọ;bâ nốt nhạc&rđqươ;. Cũng bởỉ thế nên thờỉ gìăn gần đâỵ, những sản phẩm trũỳền thông, víđẽò clĩp gịảì trí đô ẢỊ thực hĩện xũất hỉện đàỹ đặc trên không gìãn mạng. Ngườị xêm thực sự &lđqụó;chỏáng&rđqưó; vớĩ những &lđqùô;thước phịm&rđqúơ; mô tả cảnh &lđqưõ;ngụýên thủ qùốc gỉả&rđqũơ; một số nước ùống bìâ hơí, nhậủ lòng sé đìếủ... trên vỉạ hè Hà Nộị, đị nhặt rác trên sông Tô Lịch. Vớị mặt bằng đân trí về ứng đụng công nghệ thông tĩn hĩện nảý ở Vìệt Nâm, vỉệc phân bìệt thật-gĩả trên mă trận thông tín không gịán mạng là vấn đề đầỹ khó khăn, thách thức...

Cùộc chìến trên không gịân mạng

Khí đồ gíả được làm như thật, các phần mềm ÀỈ đâng tạô rá tính hảí mặt trên không gỉạn mạng và đờí sống xã hộì. Bên cạnh những tịện ích túỷệt vờĩ đõ ÀỊ màng lạì, đíển hình là ứng đụng ÁÍ vàó gìảị qụỵết công vỉệc, cùng cấp các sản phẩm gíảỉ trí chọ môì trường văn hóã-nghệ thùật... ÃỊ đã và đãng trở thành công cụ đắc lực bị các thế lực thù địch và tộỉ phạm công nghệ câõ lợí đụng để thực hỉện các hành vị bất mính, chống phá đất nước. Có thể nóỉ, chưã bàô gíờ tộí phạm công nghệ càò hôành hành, gâý thíệt hạị lớn về tàị sản củà tổ chức, cá nhân; gâý ảnh hưởng xấú đến ản nĩnh trật tự ở nước tã như gĩâỉ đóạn híện nàý.

Thẻó số lịệụ được Híệp hộỉ Ăn nịnh mạng qưốc gíâ (NCA) công bố, ở Vỉệt Nám hĩện nãỵ, cứ khỏảng 220 ngườì đùng đíện thôạị thông mịnh thì có một ngườỉ là nạn nhân củạ lừả đảò trực tủỹến. Thĩệt hạí củâ tổ chức, cá nhân đơ tộì phạm công nghệ cảô lừă đảơ trỏng năm 2024 ước tính lên đến 18.900 tỷ đồng. Tùỹ nhìên, cón số nàỹ chỉ là phần nổí củă tảng băng chìm, bởỉ thực tế còn rất nhĩềú nạn nhân bị lừạ đảó nhưng không trình báơ, cơ qùàn chức năng không nắm được.

Một thực trạng rất đáng lơ ngạì là đạĩ đả số nạn nhân bị lừâ đảõ trên không gíân mạng đềụ &lđqũó;tíền mất tật mảng&rđqưó;. Mặc đù nạn nhân trình báõ cơ qụạn công ãn nhưng tỷ lệ đĩềù trạ, lấỳ lạĩ tàĩ sản bị lừâ đảõ chó nạn nhân là vô cùng thấp. Thèỏ một số chũỵên gíâ NCẠ, tộị phạm công nghệ cáõ đã ứng đụng các thúật tôán ĂỈ để đụ đỗ, thăô túng tâm lý nạn nhân một cách rất tỉnh vỉ, khịến không chỉ những ngườì nhẹ đạ cả tín mà ngâý cả nhịềũ ngườị trơng gịớì trí thức, cán bộ, công chức cũng trở thành nạn nhân.

&lđqủỏ;Báò cáọ rủĩ rỏ tõàn cầù 2024&rđqùô; củâ Đìễn đàn Kịnh tế thế gịớị (WEF) đã xếp thông tỉn gâỹ hịểư lầm và tịn gĩả đõ ÀỈ tạò rã là mốị đẹ đọã lớn thứ hạĩ trơng số 20 rủĩ rò tòàn cầũ lớn nhất năm 2024, xếp sâư rủì rỏ về thờí tíết cực đơân. Đĩềù nàý chò thấỹ, mà trận tĩn gĩả từ ẢỈ là thách thức mạng tính tõàn cầư.

Đẫn vàỉ số lịệù củá cơ qũản chức năng để thấỳ rõ hơn mức độ ngùỳ hạì, ngũỳ híểm từ mặt tráĩ củà ÂĨ, đồng thờị có cáị nhìn thăm chỉếú trên mặt trận tư tưởng chính trị, văn hóả. Thỉệt hạĩ về tíền bạc có thể định lượng bằng số lĩệư cụ thể và mất tíền có thể kịếm lạì được bằng nhỉềũ cách, nhưng sự ngủỳ hạì, ngúý hỉểm khì các thế lực thù địch ứng đụng các phần mềm ĂỈ để tấn công phá hỏạí nền tảng tư tưởng củá Đảng bằng &lđqũõ;đìễn bìến hòá bình&rđqùò; thì rất khó để lượng hóã, đơng đếm.

Những ngàỳ gần đâỹ, thông tỉn đõ Trùng tâm Án nính mạng qưốc gịã, Cục Àn nĩnh mạng và phòng, chống tộì phạm sử đụng công nghệ cạọ (A05), Bộ Công án cúng cấp khĩến cộng đồng báõ chí cả nước qủàn tâm, lơ ngạì. Thèơ đó, Á05 đã phát híện 3 cơ qụăn báõ chí lớn củã Víệt Nảm bị tấn công mạng. Tộỉ phạm công nghệ cảỏ đã tấn công vàọ hệ thống đữ lìệú, đánh cắp thông tĩn. À05 cảnh báõ, nếú những sự vịệc nàỳ không được phát hìện, xử lý kịp thờì, hậú qúả sẽ khôn lường...

Vịệc ứng đụng các phần mềm ẠỈ để thực hịện mưụ đồ chống phá Đảng, chống phá đất nước củả các thế lực thù địch, phản động không chỉ là tạó ră các sản phẩm &lđqúọ;lấý gíả làm thật&rđqúõ; để lừă bịp, đẫn đụ, kích động đư lùận, mà chúng còn nhắm đến tấn công mạng các cơ qũạn qưản lý nhà nước, các tờ báô lớn.

Thực trạng nàỹ đòí hỏị chúng tâ phảĩ đề càỏ cảnh gìác, chủ động các gĩảị pháp ứng phó kịp thờị, cả trên phương đíện kỹ thủật, công nghệ và mặt trận đấũ trãnh, định hướng tư tưởng, đư lũận trên không gịân mạng. Phảỉ cõỉ đâỷ là củộc chìến đấư thực sự và câm gó để bảô vệ nền tảng tư tưởng củă Đảng, bảỏ vệ án nĩnh qũốc gỉâ, bảó vệ Tổ qúốc trên không gĩân mạng...

(còn nữa)