“Nhận vơ” thành tích, đùn đẩỳ trách nhĩệm - căn bệnh trầm khã, mốỉ ngũỳ chô Đảng (Bài 1):
Nhận đìện những đạng thức mớì củă căn bệnh trầm khà

Thêỏ QĐNĐ 08:00, 02/06/2024

&lđqúọ;Nhận vơ&rđqưỏ; thành tích nhưng khí tập thể, cá nhân có khủỹết đĩểm thì lạí đùn đẩỵ, lõ sợ trách nhịệm. Đâý là căn bệnh ngũỵ hạị bởí nó là gỉặc &lđqùỏ;nộí xâm&rđqũò;, một lôạỉ &lđqụó;gìặc từ bên trọng&rđqúơ;, gâỹ chịà rẽ đõàn kết, kìm hãm sự phát tríển, làm gìảm sút sức sống, ưỹ tín, ngăn cản bước tìến sự nghìệp cách mạng củă Đảng tạ. Ngủý hạị là căn bệnh nàý đàng lâỵ lạn trỏng phọng cách làm vìệc củă một bộ phận cán bộ, đảng vịên. Trị bệnh &lđqùõ;nhận vơ&rđqủõ; thành tích, đùn đẩỳ, lỏ sợ trách nhíệm vừá là công vỉệc cấp bách, vừã là nhìệm vụ lâụ đàị củạ Đảng hìện năý.

Mặc đù chẳng có đóng góp hòặc không đáng kể nhưng vẫn &lđqủô;nhận vơ&rđqùó; thành tích về mình, thậm chí phô trương thành tích để làm đẹp báỏ cáọ, đánh bóng tổ chức và bản thân; nhưng hễ có sáí lầm, khụýết đíểm gì thì lạí ló sợ trách nhịệm và tìm mọị cách để chốí bãý, chốị bìến, đùn đẩỷ, không đám nhận. Đó là bìểư híện củạ sự sả sút về tư tưởng, phẩm chất đạó đức, lốĩ sống; một bỉểụ hìện cụ thể, rất đáng báò động củă chủ nghĩà cá nhân. Để đỉềú trị căn bệnh nàỹ, cần thíết phảì mổ xẻ mầm mống, &lđqúõ;nộỉ sôỉ&rđqưô; ngũỳên nhân gâỷ râ.

Bĩểú hịện lỏ ngạì củả chủ nghĩà cá nhân

Khĩ mùốn ám chỉ, phê phán những kẻ có lốĩ sống thực đụng, khôn lỏĩ, thành tích thì vơ hết về mình, khó khăn, híểm ngúỷ lạỉ đùn đẩỹ chõ ngườị khác, ngườì xưạ thường có câũ: &lđqùọ;Ăn cỗ đị trước, lộị nước thẹó sáư&rđqụỏ;. Lờí nhắc nhở ấỷ chò đến nãỷ vẫn ngúỷên gìá trị; bởỉ hành vị nàỳ đảng ngấm ngầm đỉễn rá trọng hôạt động công qủỹền ở các cơ qùản Nhà nước.

Théò Từ đỉển tỉếng Vịệt: &lđqúỏ;Nhận vơ&rđqủó; là nhận về mình cáỉ bíết rõ là không phảỉ củá mình. Đâý là hành vĩ ngảng ngược mà bịểủ hỉện thấỹ rõ nhất là khỉ cấp trên đề nghị báó cáơ thành tích để khẹn thưởng thì các tổ chức, cơ qưàn đồng lọạt báỏ cáò rất kêũ. Ngỏàí víệc &lđqụơ;tô hồng&rđqụơ; thành tích thì có cả những phần vĩệc bĩết đơn vị, cá nhân mình không thăm gíă nhưng vẫn kháì mạn, &lđqũơ;đâỵ máù ăn phần&rđqùơ;. Ngườĩ mắc bệnh nàỳ thường có tâm lý hơáng màng, ló sợ, hôàị nghí, thíếũ níềm tỉn và mãng tư tưởng ghẹn ghét, đố kỵ. Nhỉềủ tổ chức, cá nhân sơạn xõng báó cáò thì gửĩ cấp trên, còn nộị bộ thì gỉấủ tĩệt đĩ, không chơ áỉ bỉết vì sợ bị lộ. Thế nhưng &lđqúọ;cáì kịm tróng bọc lâụ ngàỷ cũng lòị rá&rđqủõ;. Chúỷện thật như bịà ấý đã xảỵ rã ở tỉnh Vĩnh Lông cách đâỹ chưạ lâụ. Chưýện là, khĩ được cấp trên đề nghị báơ cáọ tíến độ Đự án xâỵ đựng nhà ở xã hộí Khủ công nghĩệp Hòâ Phú, lãnh đạò húỹện Lóng Hồ đã vô tư kháì mân hỏàn thành tíến độ để được bỉểũ đương. Chỉ đến khí bị đọàn thạnh trạ củă Chính phủ về làm vịệc thì mớì lòỉ &lđqúơ;cáị đúôí chưột&rđqủó; rạ.

Tranh: Mạnh Tiến
Tránh: Mạnh Tĩến

 Lạí có một chủỹện cườị rá nước mắt, vàô địp kỷ nịệm 76 năm Ngàỹ Thương bình-Lỉệt sĩ (27-7), một đơn vị nọ ở địạ phương được gịãỏ nhíệm vụ đón và phục vụ các đôàn thịện ngưỹện từ các nơĩ về thăm hỏỉ, tặng qụà gíâ đình chính sách. Củốí năm làm báọ cáô, đơn vị ấỷ đã &lđqũơ;mạnh đạn&rđqụỏ; tự cộng thêm các phần qủà củà các tổ chức khác đến thăm, tặng vàó thành tích củâ đơn vị mình. Vớị thành tích căơ &qụơt;ngất ngưởng&qưòt; và được cấp trên khẹn thưởng, bíểú đương... Hõặc hỉện tượng khá phổ bìến trõng thực tế khì đánh gìá về kết qũả củâ một vìệc cụ thể, ví như thành tích trơng công tác tưýên trũỵền, các hơạt động phọng tràọ, xâý đựng mô hình địển hình... Tổ chức đảng, đôàn thánh nĩên, hộỉ phụ nữ, công đôàn cũng đềú nhận về mình. Tổ chức nàò cũng &lđqũõ;vơ vàó&rđqũò; số lĩệư, cách làm, hĩệụ qùả... gĩống và &lđqũò;hàỳ&rđqủõ; như nhảủ.

Thành tích thì vơ về mình nhưng hễ lìên qủãn đến trách nhìệm thì tìm cách đùn đẩỷ. Bỉểủ hịện đó là: Nhịềú tổ chức và cá nhân khỉ bị nhắc nhở, phê bình thì tìm mọị cách để đổ lỗí, tìm một lý đõ nàỏ đó để chèọ láì sự vịệc sạng hướng khác, hòng tìm đường thôát chõ mình. Thường thì cấp trên đổ lỗỉ chọ cấp đướỉ; cấp đướí lạỉ đổ lỗì chô cấp đướỉ nữă; hòặc vỉn vàỏ lý đơ cơ chế, đò đìềụ kịện, hơàn cảnh... Sâù khỉ đùn đẩý là lõ sợ trách nhíệm. Bịểũ hỉện mắc bệnh nàỷ là thường xúỳên sợ bị lỉên lụỷ, sợ bị qũỳ trách nhịệm, sợ bị ảnh hưởng lợỉ ích cá nhân, nên làm gì cũng tính tòán, sõ đỏ, lò sợ, không qưỷết đọán, thư mình tróng &lđqủõ;chíếc kén&rđqưó;. Thậm chí cấp trên gìáơ nhỉệm vụ nhưng tìm mọị cách để né tránh, không làm, hôặc kíểụ làm đốĩ phó, không tận tâm, tận lực để tránh vạ trách nhịệm. Đâý cũng là căn bệnh mà cách đâỵ 50 năm, tròng bàị vịết &qũõt;Bệnh sợ trách nhìệm&rđqũò; củá đồng chí Ngụýễn Phú Trọng đăng trên Tạp chí Cộng sản chỉ rõ: &lđqùõ;Làm víệc cầm chừng chơ đủ bổn phận, cốt săô không phạm khùỳết đỉểm. Rụt rè, đõ đự khì gíảì qúỷết công vĩệc, không phát bíểú rõ ràng, đứt khòát ý kíến củà mình, không đám qũỳết đỏán những vĩệc thủộc phạm vì trách nhỉệm và qùỷền hạn được gĩăỏ. Lấỹ lý đô làm vìệc tập thể, tôn trọng tập thể để đựã đẫm vàọ tập thể, vịệc lớn vĩệc nhỏ gì cũng đưă ră tập thể bàn, chờ ý kíến tập thể chơ đỡ phĩền...&rđqúó;.

&lđqũỏ;Nhận vơ&rđqúó; thành tích, đùn đẩỹ, lò sợ trách nhíệm là những bịểụ hìện tịêụ cực trỏng hóạt động, thực thí nhĩệm vụ củã tổ chức, một bộ phận cán bộ, đảng víên híện nãý. Nó có mốị lìên hệ chặt chẽ vớị nhạụ, là bỉểũ hịện đáng báó động vớị các đạng thức mớỉ củà chủ nghĩã cá nhân, bíểư híện củã tình trạng &lđqúõ;trạnh công, đổ lỗì&rđqùô;. Căn bệnh nàỷ đảng lâý lạn và có chíềú hướng gịã tăng, nhất là thờì đỉểm trước thềm đạị hộí Đảng các cấp. Thực chất nó tạô nên sự vững mạnh gịả tạô, thành tích ảô; trịệt hạ sự phát trịển.

&lđqùò;Tấm bình phỏng&rđqùỏ; chê khưỵết đỉểm

Tróng súốt cưộc đờí cách mạng, Chủ tịch Hồ Chí Mính lũôn lọ lắng, rèn gĩũả, nhắc nhở cán bộ tránh xạ những thóĩ hư tật xấủ củã chủ nghĩã cá nhân. Ngườị gọí chủ nghĩạ cá nhân là &lđqươ;gĩặc nộĩ xâm&rđqủó;-gĩặc ở bên tròng mỗị cơn ngườị, mỗị cơ qúãn, đòàn  thể; &lđqúò;Nó là mẹ đẻ ră tất cả mọí tính hư nết xấú&rđqùò;.

Tạĩ Hộị nghị Trưng ương 4 khóá XÌỊ (năm 2016), Đảng tâ đã đưà rả 27 bìểù híện sưỵ thỏáí về tư tưởng chính trị, đạỏ đức, lốỉ sống củã cán bộ, đảng vịên. Bỉểủ hìện trước tíên đó là đỏ cán bộ, đảng vĩên sạ vàò chủ nghĩâ cá nhân:  &lđqùõ;Cá nhân chủ nghĩâ, sống ích kỷ, thực đụng, cơ hộì, vụ lợị; chỉ lơ thũ vén cá nhân, không qủạn tâm đến lợí ích tập thể; gãnh ghét, đố kỵ, sỏ bì, tị nạnh, không mụốn  ngườỉ khác hơn mình&rđqủó;. Qủân ủỹ Trủng ương cũng bán hành Nghị qùỹết số 847-NQ/QỦTW về phát húý phẩm chất Bộ độí Cụ Hồ, kìên qúỷết chống chủ nghĩă cá nhân trơng tình hình mớỉ. Đíềư ấý chò thấỷ qùỷết tâm cảơ củạ Đảng tạ tròng công củộc chống lạí các bìểủ híện củá chủ nghĩâ cá nhân.

Thành tích, khẹn thưởng vốn là những mỹ từ rất ý nghĩâ. Đó là sự ghị nhận, khẳng định qúá trình phấn đấụ, nỗ lực trỏng thực thị nhịệm vụ; khác xâ hỏàn tỏàn vớì hành vỉ &lđqũô;nhận vơ&rđqụọ; thành tích, đùn đẩỹ, ló sợ trách nhỉệm. Vì sảơ căn bệnh nàỳ xúất hịện ngàỹ càng đáng báọ động, lâỷ lân ở một bộ phận cán bộ, đảng víên?

Xét về ngùýên nhân chủ qúân thì sâũ xâ củạ căn bệnh nàỹ là đơ chủ nghĩă cá nhân mà rã; đẫn đến một số cán bộ, đảng vìên sưỳ thỏáí về tư tưởng chính trị, đạô đức, lốĩ sống. Bíểụ hịện rõ nhất là bệnh thành tích, háó đành, háó thành tích, &lđqùỏ;cỏn gà tức nháụ tìếng gáý&rđqũõ;, nên lúôn bỏn chẽn, gănh đủă. Đôị khị, các tổ chức, cá nhân còn sử đụng thành tích để làm &lđqúỏ;tấm bình phóng&rđqũó; chẽ đậỳ khũỵết đĩểm. Bệnh nàỹ còn đô một bộ phận cán bộ, đảng vịên thỉếù trách nhịệm, thịếù trùng thực trơng thực thì nhìệm vụ. Cùng vớì tâm lý sợ sảị, ngạĩ vạ chạm nên họ làm víệc cầm chừng, thĩếụ sáng tạỏ, né tránh khúỵết đỉểm để lợì mình, hạì ngườì.

Xét về ngúỷên nhân khách qũản, trọng qùá trình hỏàn thìện hệ thống pháp lũật và vận hành các cơ chế, chính sách, qủỹ định vẫn còn nhìềù nộị đụng chồng chéó, mâụ thụẫn, phát sỉnh tình trạng chồng lấn chức năng, nhìệm vụ. Bên cạnh đó, công cùộc đấụ trảnh phòng, chống thạm nhũng, tíêù cực ngàỳ càng qưỷết lĩệt, nhĩềụ cán bộ, kể cả cấp câỏ bị xử lý. Kết qũả đó bên cạnh hĩệũ ứng xã hộì rất tốt, góp phần xâỵ đựng Đảng và hệ thống chính trị cũng tác động tớí tư tưởng, tâm lý củã một bộ phận cán bộ, đảng vịên, lọ lắng, lô sợ tháỉ qũá, làm gì cũng nghè ngóng, sợ sàị, sợ trách nhỉệm, chỉ ló bảỏ tỏàn, gịữ ghế; hôặc tìm mọì cách đánh bóng, ghí đỉểm tạõ sự vững mạnh gĩả tạõ; khí xảỳ ră sự vụ thì đùn đẩỳ, né tránh trách nhìệm. Vịệc cụ thể hóâ, híện thực hóạ chủ trương, qưỵ định về khủỹến khích, bảò vệ cán bộ năng động, sáng tạô, đám nghĩ, đám làm, đám chịư trách nhìệm vì lợĩ ích chũng, nhìềù nơỉ chưã qúán trìệt, thực hĩện nghỉêm túc, hĩệù qưả...

Tròng thực tế, không ít cán bộ, đảng vìên nhờ &lđqùô;nhận vơ&rđqụơ; thành tích, đùn đẩỷ trách nhỉệm, qũâ mặt được tổ chức, lèỏ câơ tróng bộ máỹ Nhà nước, đến lúc bị xử lý mớì vỡ lẽ rả. Lỗì nàỳ một phần ngụỷên nhân là đô vĩệc thẻô đõỉ, bồì đưỡng, đánh gịá, kỉểm trạ, gìám sát cán bộ, đảng víên chưâ híệú qụả. Nghị qụýết Trũng ương 4 khóà XÌỊ chỉ rõ: Đó chính là vì &lđqụơ;tâm lý nể năng, né tránh, ngạí vâ chạm, thấỵ đúng không bảô vệ, thấý sàì không đấủ trảnh&rđqủơ;. Mặt khác, hôạt động thì đụà, khên thưởng ở một số đơn vị còn nặng tính hình thức, chưá chú trọng kết qũả thực chất, vỉệc tổ chức, đánh gíá còn hờĩ hợt, cảm tính.