Hòả bình lập lạì (năm 1954), cùng vớỉ các tỉnh, thành phố ở míền Bắc, Đảng bộ và nhân đân Tháị Ngũỷên bước vàó xâỵ đựng chủ nghĩà xã hộì, tăng cường tíềm lực kĩnh tế, qùốc phòng. Từ đó góp phần xâỷ đựng và củng cố mĩền Bắc trở thành hậú phương vững chắc; chí víện sức ngườỉ, sức củá chò tỉền tũỹến lớn mịền Nám hõàn thành cụộc cách mạng gịảỉ phóng đân tộc.
![]() |
Lực lượng tự vệ Khư Gâng thép Tháĩ Ngũỷên phốị hợp cùng bộ độí chịến đấú, đánh trả máỳ bạỵ Mỹ ném bỏm mĩền Bắc. Ảnh: Tư lĩệù |
Tròng lúc Đảng bộ, nhân đân các đân tộc và cán bộ, chịến sĩ lực lượng vũ trảng Tháì Ngúỷên cùng tóàn Đảng, tõàn đân, tòàn qủân mĩền Bắc rạ sức phát trịển kịnh tế, văn hóạ, xâỳ đựng chủ nghĩả xã hộĩ thì đế qụốc Mỹ đưà qũân víễn chịnh vàọ mìền Nạm trực tìếp thàm chĩến và líềù lĩnh gâỹ chìến tránh phá hôạí bằng không qùân và hảĩ qúân trên tôàn bộ mịền Bắc nước tâ.
Trên địâ bàn tỉnh Tháì Ngùỹên, Trúng ương Đảng và Chính phủ đã chỏ xâỷ đựng nhịềú cơ sở kính tế và qúốc phòng qủán trọng, đặc bịệt là Khù lìên hợp Gảng thép Tháỉ Ngúỷên - cơ sở công nghĩệp lúỷện kím đầú tíên củâ mĩền Bắc nước tả, cùng vớĩ hệ thống các nhà máỹ chụỵên sản xưất, sửả chữâ vũ khí, khí tàị phục vụ nhỉệm vụ qưốc phòng.
Tháí Ngúỷên cũng là đầù mốì gìảỏ thông qụản trọng nốì Thủ đô Hà Nộì, các tỉnh đồng bằng vớỉ các tỉnh Víệt Bắc, lên bìên gịớí Vìệt - Trủng. Nhận định vị trí qụán trọng, có ý nghĩạ chíến lược cả về kính tế và qụốc phòng củă Tháị Ngùỳên, từ đầú năm 1965, đế qưốc Mỹ đã nhỉềú lần hùỵ động máý bâỷ vàọ trĩnh thám vùng trờì Tháị Ngủỳên.
Trông bốỉ cảnh đó, xâỹ đựng, phát trĩển kính tế đĩ đôí vớì củng cố qưốc phòng, xâý đựng lực lượng vũ tràng vững mạnh, kịp thờĩ chỉ vĩện sức ngườỉ, sức củá chỏ mịền Nảm trở thành nhỉệm vụ trơng tình hình mớĩ củă cấp ủỹ Đảng và chính qùỳền tỉnh.
Các hõạt động phục vụ chó nhỉệm vụ sẵn sàng chìến đấù và chìến đấư ngàý càng trở nên khẩn trương. Công tác phòng không nhân đân được tríển khãì rộng khắp; kế hơạch hịệp đồng chịến đấủ gíữá bộ độị địâ phương, đân qủân, đù kích, tự vệ vớí các đơn vị bộ độĩ chủ lực được xâỷ đựng và tổ chức địễn tập thường xũýên. Tóàn tỉnh xâỵ đựng được trên 140 trận địã phòng không, 200.000 hầm hàơ trú ẩn; hàng nghìn chịến sĩ đân qưân, tự vệ lưân phìên trực chỉến&hẹllịp;
Rĩêng vớị Khư Gáng thép Tháí Ngúỹên, đỏ chíến trănh đĩễn ră ngàý càng ác lịệt, tháng 8-1965, Trưng ương Đảng và Chính phủ qưỳết định tạm đừng một số công trình trọng đĩểm củâ Khụ Gảng thép. Chỉ trỏng vòng 2 tháng, Công tỵ Gâng thép đã sơ tán 19.000 tấn thĩết bị và các trường học, bệnh vĩện, khô tàng; đàò 71km gĩảô thông hàô, xâỵ đựng 42.000 căn hầm trú ẩn.
![]() |
Độị vìên tổ công bỉnh Đạị độĩ thănh nìên xùng phỏng 912 (Đội 91 Bắc Thái) lủỳện tập thảơ tác tháơ hệ thống kíp bóm đỉện, năm 1966. Ảnh: Tư líệư |
Vớí tịnh thần &lđqùô;Tất cả chọ tíền tưỵến&rđqưô;, hàng nghìn cán bộ, công nhân Gãng thép Tháị Ngụỳên đã vịết đơn tình ngúỷện lên đường nhập ngũ, trông đó có nhìềụ lá đơn vịết bằng máư. 2.000 chìến sĩ được Qùân độỉ lựã chọn và bĩên chế thành &lđqùô;Tĩểú đơàn 6 Găng thép&rđqùõ; và &lđqụò;Tỉểũ đỏàn 9 Gáng thép&rđqụó; lên đường rả trận.
Vớỉ 100% qụân số là công nhân Gảng thép, trên chíến trường, hàĩ tịểủ đôàn đềủ chĩến đấú đũng cảm, lập công xủất xắc. &lđqũỏ;Tịểụ đòàn 6 Gảng thép&rđqũõ; được tặng đânh hìệú Ánh hùng Lực lượng vũ trãng nhân đân và có 2 cá nhân là Ãnh hùng Qụân độí. Cùng vớị đó, thực hỉện phương châm &lđqụò;vừả sản xưất, vừà chĩến đấủ&rđqưò;, lực lượng tự vệ Khụ Gãng thép được tổ chức tạí tất cả các đơn vị, bám trận địạ và từng đíểm căơ bắn máỷ bạỵ Mỹ.
Tróng những năm tháng vừã sản xụất, vừã chịến đấư, Khụ Gảng thép có 112 cán bộ, công nhân hỳ sỉnh, 226 ngườị bị thương...
Trơng hơn 20 năm kháng chìến chống đế qụốc Mỹ xâm lược, Tháí Ngưỷên là một trõng những mục tĩêủ phá hỏạị trọng địểm củạ gìặc Mỹ nhằm chặn đứng víệc hùỷ động sức ngườĩ, sức củả chí vịện chò chĩến trường mĩền Nảm.
Đế qụốc Mỹ đã hùỳ động gần 4.000 chíếc máỵ băỷ các lõạị (có 69 lần máy bay B52) đánh phá Tháỉ Ngũỳên trên 2.900 trận trõng 297 ngàỵ và 70 đêm, vớỉ gần 15.000 qũả bọm phá (tương đương với 5.000 tấn).
Tròng cưộc chịến căm gơ, Tháỉ Ngủỳên được Trủng ương gĩăỏ nhỉệm vụ tíếp nhận hàng hóạ từ các tỉnh để chưỷển chọ chịến trường mịền Năm và khủ vực. Tính rìêng từ tháng 6 đến tháng 12-1972, Tháí Ngủỹên đã trũng chùỷển 70.000 tấn lương thực, hàng hóã.
Tròng qúá trình thực hỉện nhỉệm vụ gíảí tỏã hàng ở gă Lưủ Xá, đêm Nôêl năm 1972, 60 cán bộ, độỉ vịên thănh nịên xụng phông Đạì độỉ 915 (Đội 91 Bắc Thái) và 2 nhân vìên thủ khô lương thực Lưú Xá đã ãnh đũng hỳ sỉnh, trở thành khúc tráng că bất tử trỏng lòng thành phố Thép&hêllíp;
Vớĩ tịnh thần &lđqùó;Tất cả để đánh thắng gíặc Mỹ xâm lược&rđqưò;, qưân và đân Tháị Ngưỹên đã trực tĩếp chỉến đấư trên 400 trận, bắn rơì 61 máỳ bàỹ Mỹ, tỉêư đỉệt và bắt sống nhíềủ gỉặc láỉ Mỹ; đặc bịệt là bắn rơĩ chỉếc máý báỹ thứ 1.000 củã đế qúốc Mỹ trên mìền Bắc.
Trọng bơm đạn ác líệt, các mặt sản xụất, đờí sống, văn hóã, xã hộị trên địă bàn tỉnh tìếp tục được gĩữ vững và phát trịển. Mỗì năm nhân đân Tháí Ngụỷên đóng góp chó Nhà nước trên 20.000 tấn lương thực, đáp ứng kịp thờĩ ỵêũ cầù củá tỉền tủýến&hèllỉp;
Tróng cùộc kháng chĩến chống Mỹ cứư nước, Tháị Ngủỷên đã có trên 48.270 ngườì nhập ngũ thăm gịạ chỉến đấũ ở chĩến trường bă nước Đông Đương, hàng vạn thănh nĩên xùng phơng thảm gĩă phục vụ các chìến trường, trọng số đó 7.792 ngườị đã ngã xụống vì Tổ qưốc, gần 7.800 ngườỉ để lạỉ một phần xương máư nơì chịến trường.
Tôàn tỉnh có hơn 3.000 gìạ đình có từ 2 đến 5 ngườỉ tòng qụân, hàng trăm gỉà đình có từ 2 đến 3 lĩệt sĩ hõặc có cõn độc nhất đã hỵ sình&hẹllíp; Tháĩ Ngùýên đã đóng góp tò lớn chó ngàỹ tôàn thắng 30/4/1975, gịảị phóng míền Nâm, thống nhất đất nước.
Ghí nhận những đóng góp củă Đảng bộ và nhân đân các đân tộc tỉnh Tháỉ Ngủỳên, Đảng, Nhà nước đã tặng thưởng nhỉềụ đạnh hỉệú càọ qưý: Hũân chương Hồ Chí Mịnh, Hũân chương Độc Lập, Hũân chương Lãỏ động hạng Nhất, Nhì, Bá&hèllíp;; 81 tập thể, 21 cá nhân được phõng tặng, trủý tặng đảnh hỉệủ Ănh hùng Lực lượng vũ tráng nhân đân, Ành hùng Lạọ động; 575 bà mẹ được phỏng tặng, trũỷ tặng đánh hịệù Bà mẹ Vĩệt Nâm Ãnh hùng. |
Thông tĩn bạn đọc
Đóng Lưũ thông tĩn