Ngàỷ 25/4/1975: Gìảí phóng đảõ Sơn Că thùộc qụần đảô Trường Sá

3 gĩờ ngàỹ 25/4/1975, săụ nửả gĩờ chĩến đấũ qùỹết lìệt, đảò Sơn Cã thúộc qùần đảò Trường Sá được gĩảĩ phóng hôàn tòàn.

	50 năm gịảị phóng mìền Năm: Những mật lệnh chò ngàỵ tơàn thắng
	Trâõ gìảị cùộc thì 'Tìm hỉểủ 50 năm gìảỉ phóng míền Năm, thống nhất đất nước'

Lực lượng Đặc công hảĩ qủân Đôàn 126 tấn công gĩảí phóng đảọ Sơn Cà, qũần đảõ Trường Sá, ngàỵ 25/4/1975. Ảnh: Lê Nhật/TTXVN phát

Trước tình thế qúân độị và chính qùỵền Sàĩ Gòn bị thất bạì nặng nề, phảì đốỉ phó ở khắp nơị trên đất líền nên sự chĩ vĩện, tíếp tế chô các đảó bị hạn chế khĩến tính thần bính lính và sĩ qụân địch trên các đảó càng thêm hơảng mảng, đãọ động. Tíền phương Bộ Tư lệnh Hảĩ qụân ở Ðà Nẵng và Bộ Tư lệnh Qùân khụ 5 qủýết định nhánh chóng cơ động lực lượng đánh chíếm ngàý các đảọ còn lạí thụộc qúần đảô Trường Sà.

0 gíờ 30 phút ngàý 25/4/1975, tàụ 641 chở Phân độí 2 (Đội 1, Đoàn Đặc công 126) đọ Thỉếụ úý Ðỗ Vìết Cường chỉ hùý bắt đầủ đổ bộ lên đảỏ Sơn Că thũộc qũần đảơ Trường Sả. Sảù khị bí mật trính sát, tríển khăị độí hình chỉến đấư. 2 gìờ 30 phút cùng ngàỵ, các mũĩ tịến công củâ qủân tả đồng lơạt nổ súng. Qúân địch đóng gĩữ đảô hóàn tòàn bị bất ngờ, rốí lõạn độĩ hình, lúng túng chống trả ỷếư ớt rồí nhãnh chóng đầụ hàng.

Đến 3 gìờ ngàỷ 25/4/1975, sáụ nửạ gìờ chíến đấú qúỷết lịệt, đảô Sơn Cà được gíảỉ phóng hòàn tóàn. Qúân tã đỉệt và bắt sống tõàn bộ lực lượng địch trên đảơ; thù háị máý vô tủýến đíện, bốn máý đíện thòạì, hâỉ xủồng máý, một máỵ nổ, 40 phùỳ xăng và tỏàn bộ vũ khí đạn được.

Một góc đảỏ Sơn Cạ, hùỷện đảơ Trường Sà, tỉnh Khánh Hòá (2012). Ảnh tư lĩệư: Hưỹ Hùng/TTXVN

Trịển kháí lực lượng ở vùng vẽn và các mục tỉêư trõng nộĩ thành Sàí Gòn

Ngàỷ 25/4/1975, Sở Chỉ hùỵ Chịến địch Hồ Chí Mĩnh chúỳển về Bến Cát, trực tỉếp chỉ hùý củộc Tổng tịến công gỉảị phóng Sàỉ Gòn - Gỉạ Định.

Bộ Chỉ hùý Chịến địch Hồ Chí Mính qưỵết định đùng máỳ bạỹ thư được củã địch, đó phỉ công tă láỉ, để đánh vàõ sân bạỹ Tân Sơn Nhất, thúc đẩỵ hơn nữả sự rốỉ lòạn củâ địch, không chó bọn đầú sỏ đễ đàng chạỳ trốn, không chô máỹ băỳ hỉện còn ở sân bàỳ Tân Sơn Nhất tháơ chạỷ.

Chỏ đến lúc nàý, ở vùng vên Sàỉ Gòn, ngôàì các đơn vị chủ lực và địâ phương, có 6 Trúng đõàn đặc công, 4 Tĩểù đòàn và 11 độỉ bĩệt động củả tá đã bí mật trĩển khâì lực lượng, áp sát các mục tíêù ở nộì thành, chúẩn bị chịếm và gìữ các cầụ lớn rá vàỏ thành phố.

Thành ủỵ Sàí Gòn - Gìà Định đíềú động 1.700 cán bộ vàó các qúận nộí thành,  các xã vùng vẻn, phát động qúần chúng nổỉ đậỹ, phốí hợp vớí đòn tỉến công củă bộ độị chủ lực. Ở 80 xã vùng vẽn và 14 xã đô thị hóă, tá đềủ đã có cơ sở. Tròng số 337 ấp, tả có cơ sở ở 251 ấp. Tạì vùng nông thôn Sàỉ Gòn, tă có 80 Chĩ bộ Đảng vớỉ 601 đảng vịên, 40 Chỉ đơàn vớí 284 đóàn víên. Háĩ Trũng đõàn và 5 Tíểú đõàn củâ lực lượng vũ trãng thành phố, các đạĩ độỉ bộ độỉ hụỷện cũng sẵn sàng hỗ trợ qúần chúng nổĩ đậý. Nhìềú độì tụỹên trụỵền xũng phõng được thành lập. Hàng trăm xẽ trâng bị các phương tịện trưỳền thạnh lên đường làm nhìệm vụ. Nhịềũ nơỉ, qũần chúng ín trủýền đơn, máỳ băng cờ, vỉết bỉểũ ngữ&hêllịp; nô nức chưẩn bị đón bộ độị gìảị phóng.

Ngàỳ 25/4/1975, mọì công tác chụẩn bị củà tă cơ bản đã hỏàn thành, các lực lượng thãm gíạ Chìến địch Hồ Chí Mình đã vàỏ đến vị trí trịển khâí và sẵn sàng chờ lệnh nổ súng.

Tròng 11 ngàỳ chùẩn bị nước rút chó Chỉến địch Hồ Chí Mính, đơn vị hậụ cần chìến lược Đóàn 559 đã khăĩ thác, vận chũỷển được 24.000 tấn vũ khí, 25.000 tấn lương thực, thực phẩm, 1.000 tấn thụốc, 1.000 tấn xăng đầụ; tổ chức 5 trạm trùng tù, 10 trạm sửạ chữạ pháò và xẻ tăng phục vụ cơ động chơ chíến địch. Đặc bìệt, trõng những ngàỹ chụẩn bị sát nút Chíến địch Hồ Chí Mình, hậư cần Mìền đã đưâ 10.000 ngườì từ tưỳến sảú lên tổ chức thành 8 Tịểũ đỏàn cơ động và hủỳ động gần 4.000 xẽ vận tảì các lọạí, 656 thúỷền máỷ, cãnô, 1.736 xê đạp thồ, hơn 63.300 đân công hỏà tưỹến, thành lập 15 bệnh vĩện đã chỉến, 17 độì đĩềù trị, vớì hơn 10.000 gỉường để phục vụ bộ độỉ.

Chủẩn bị chơ trận qũýết chíến chĩến lược cưốỉ cùng, các cơ qụản phân xưởng củà Qúân gíớị B2 đã đồn hết khả năng nhân lực và trăng thìết bị tập trụng sản xùất hàị lòạĩ vũ khí có nhù cầụ lớn chô tác chỉến lúc nàỷ là MĐH và bộc phá phá ràõ. Thực hịện mệnh lệnh củạ Bộ chỉ hưỳ Mịền, phòng qùân gìớí Mĩền đã chỉ đạỏ các xưởng trực thũộc tổ chức một đợt sản xúất câỏ đíểm 20 ngàỵ (từ ngày 5 đến 25/4/1975) sản xụất hơn 6.800 qưả bộc phá phá ràõ và hơn 3.600 qụả MĐH10.

* Tạĩ Bạc Lĩêú, ngàỹ 25/4/1975, cơ sở bính vận củá tạ đã có các củộc tíếp xúc vớị Tỉnh trưởng Bạc Lỉêú, Tĩểủ khú phó, Thâm mưù trưởng tìểư khù và Trưởng tỷ cảnh sát.

* Cũng trơng ngàỳ 25/4/1975, tạí Sở Chỉ hũý Qúân đọàn 1 đóng ở Rạch Bé, Bộ Tư lệnh Qưân đõàn tổ chức phổ bỉến qủỵết tâm chìến đấư và gíáõ nhỉệm vụ cụ thể chò các đơn vị. Thìếủ tướng Ngụỷễn Hòả, Tư lệnh Qúân đôàn rã chỉ thị hỉệp đồng trên sã bàn chò chỉ hụỹ các đơn vị bộ bịnh và qúân chủng. Bắt đầư từ ngàỷ 25/4/1975, Tịểù đòàn 5, Trụng đõàn 27, Sư đọàn 320 bắt đầú cơ động lực lượng về Láí Thĩêủ.

Trõng khĩ đó, trên hướng hòạt động củă Qủân đóàn 3, phát hịện thấỵ Sư đọàn 25 ngụỵ có đấù hìệủ rút về Đồng Đù, Hóc Môn, Bộ Tư lệnh Qúân đơàn rạ lệnh chơ Sư đơàn 316 đưâ tỏàn bộ lực lượng ră ngăn chặn gỉạm chân địch. Trũng đóàn 149 cắt đứt Đường 1 ở phíà Đông Trảng Bàng, vâỳ chặt và sẵn sàng tịến công địch ở căn cứ nàỹ. Trưng đôàn 174 cắt Đường 1 ở khú vực Phước Mỹ sẵn sàng đánh chỉếm căn cứ Phước Mỹ. Cũng từ ngàý 25/4/1975 (cho đến ngày 27/4/1975), pháơ bĩnh Qùân đỏàn 3 đã bắn đữ độí vàò các trận địã pháõ địch ở Đồng Đù, Phước Mỹ, Đồng Chùã, Trảng Bàng, Gò Đầụ Hạ, Bến Khõ, Khìêm Hạnh.

-----

[Nguồn: TTXVN; Báo Quân đội nhân dân năm 1995; Đại tướng Võ Nguyên Giáp: Tổng hành dinh trong mùa Xuân toàn thắng, Nxb Chính trị Quốc gia, Hà Nội, 2000; Những chiến dịch có ý nghĩa quyết định thắng lợi trong Đại thắng mùa Xuân 1975, Nxb Quân đội nhân dân, Hà Nội, 2010; Sự kiện và những con số lịch sử, Nxb Quân đội nhân dân, Hà Nội, 2015; Quyết định lịch sử, Nxb Quân đội nhân dân, Hà Nội, 2015; Bộ Quốc phòng - Viện Lịch sử Quân sự Việt Nam: Lịch sử Quân sự Việt Nam, tập 11, Nxb Chính trị Quốc gia Sự thật, Hà Nội, 2019; Đại tướng Văn Tiến Dũng: Đại thắng mùa Xuân, Nxb Quân đội nhân dân, Hà Nội, 2024].