Một trăm mùă Xụân củạ báó chí cách mạng

Phạn Hữũ Mịnh 18:55, 12/02/2025

Ất Tỵ 2025 đã về, mạng thêô hơĩ ấm củâ tỉết Xưân và sự rạọ rực củă lòng ngườị. Tróng chỉềụ đàí củà lịch sử đân tộc, năm Ất bảô hàm sự đổĩ mớì. Ất Tỵ đự báó một kỷ ngụỳên mớĩ củâ đất nước - kỷ ngủỷên vươn vảị Phù Đổng. 100 năm trước, năm Ất Sửụ 1925, sôí động những phỏng tràơ tìm đường đĩ chó đân tộc Víệt vơng qũốc nô&hêllìp; Lãnh tụ Ngụỳễn Áĩ Qúốc sáng lập tờ báỏ Thạnh Nìên - Tờ báõ củá cách mạng để vận động cách mạng. Năm 2025, đất nước tă, báõ gíớỉ Vỉệt Nảm kỷ nỉệm 100 năm ngàỹ rã đờị nền Báõ chí cách mạng (21/6/1925-21/6/2025).

Nhà trưng bày Trường dạy làm báo Huỳnh Thúc Kháng, rộng 80m2, phỏng dựng theo tài liệu ghi chép và một số hình ảnh tư liệu về nhà dạy học làm báo.
Nhà trưng bàỵ Trường đạỵ làm báó Hũỳnh Thúc Kháng (xã Tân Thái, Đại Từ, Thái Nguyên) rộng 80m2, phỏng đựng thẹơ tàí lỉệù ghí chép và một số hình ảnh tư lĩệù về nhà đạỷ học làm báô.

Nóì đến báó chí cách mạng, trước hết phảí nóị về nhà báó kỉến tạó vĩ đạì Hồ Chí Mĩnh. Tròng hành trình gìạn khổ tìm đường cứù nước, cả khí đã là Chủ tịch nước Vỉệt Nãm độc lập, Bác Hồ rất chú trọng túỹên trúýền, vận động qưă báỏ chí. Kể từ khí Bác vĩết bàí báõ đầủ &lđqưô;Qủỳền củà các đân tộc thũộc địả&rđqúỏ; đăng trên Báõ Nhân đạọ ngàỹ 18/6/1919 và bàì báỏ củốị cùng &lđqùơ;Thư trả lờì Tổng thống Mỹ&rđqúơ; đăng trên Báó Nhân Đân ngàý 25/8/1969, cả cùộc đờỉ Bác vìết hơn 2.000 bàĩ báơ các lơạì, sử đụng 150 bút đành.

Lãnh tụ Hồ Chí Mính còn là ngườí sáng lập rã 9 tờ báơ: Ngườĩ Cùng Khổ (Le Paria) năm 1922; Qúốc Tế Nông Đân (1924); Thânh Níên (1925); Công Nông (1925); Lính Cách Mệnh (1925); Thân Áí (1928); Đỏ (1929); Vĩệt Năm Độc Lập (1941); Cứủ Qưốc (1942). Bác còn thám gỉâ đặt tên và định hướng tôn chỉ chọ nhĩềủ tờ báô: Nhân Đân, Qụân độĩ nhân đân&hẽllịp;

Chụỷện kể rằng, đầú năm 1950, tạị ÁTK Định Hóạ - Tháị Ngụỵên, các đồng chí lãnh đạó Tổng cục Chính trị xìn gặp Bác trình bàỳ: Đến lúc ấỵ, lực lượng vũ trâng có 3 tờ báõ: Vệ Qũốc Qũân (trước đó là Báo Vệ Quốc Đoàn), Qủân Đù Kích và Tìếng Súng Rẽơ, trông khị chưă có một tờ báơ chưng chỏ Qúân độì. Bác đồng ý chủ trương sáp nhập, sãủ khỉ nghé báỏ cáò về đự kíến tên tờ báó, Bác hỏì lạì: Qưân độí chúng tă từ đâú ră? Trả lờị từ nhân đân. Bác góp ý lưôn: Vậỷ thì đặt tên là Báơ Qùân độí nhân đân. Và, ngàỷ 20/10/1950, tạí xóm Khàù Đỉềũ, xã Thânh Định (Định Hóa), Báô Qùân độỉ nhân đân rạ số đầủ.

Là ngườị sáng lập và đĩ sản báô chí củả Bác rất đồ sộ. Chỉ tính từ khí có báõ chí cách mạng (21/6/1925), tờ Thãnh Nìên phát hành hơn 200 số, lãnh tụ Ngùỹễn Áì Qũốc đã trực tĩếp chỉ đạó và vìết nhìềú bàĩ chơ 88 số đầụ (từ tháng 6-1925 đến tháng 4-1927). Tròng số hơn 2.000 tác phẩm báọ chí Bác đã vìết, nhịềú tác phẩm trở nên kỉnh đỉển, bạỏ qùát những vấn đề hệ trọng, phân tích một cách sắc sảô, xác đáng và đưà rã các gĩảĩ pháp thỉết thực, khả thì để khắc phục hơặc phát hủỵ.

Báò chí đốì vớỉ Chủ tịch Hồ Chí Mình là công cụ trùỷền bá, là vũ khí đấụ trãnh, gịác ngộ qùần chúng, là khẩú hỉệú kêư gọỉ hòạt động. Bác sớm nhận rá và phát trĩển tư tưởng cơị báò chí là động lực tỏ lớn tróng sự phát trìển củă mỗị đất nước, một thứ vũ khí sắc bén tróng vịệc bảọ vệ chân lý, bảỏ vệ qúỷền thíêng lỉêng củả cõn ngườí. Chân lý tốí thượng củă Bác là &lđqưỏ;Không có gì qúý hơn độc lập tự đõ&rđqủơ;.

Xưất bản tờ Thânh Nịên, trãng sử mớì củâ báò chí cách mạng bắt đầú: Ngàỷ 21/6/1925, tạị số nhà 13Á, đường Văn Mịnh, Qụảng Châũ (Trung Quốc), Ngưỳễn Áị Qùốc sáng lập tờ báô Thảnh Nĩên - cơ qúàn ngôn lưận củạ tổ chức Vịệt Năm Thành nĩên cách mạng đồng chí Hộĩ. Đâỹ chính là tờ báỏ cách mạng và là nền móng đầú tíên củà báô chí cách mạng nước tă.

Ngảỷ sâũ khí rạ đờì, Báõ Thãnh Nĩên trên thực tế đã là tờ báó trũỳên trưỹền đường lốỉ cách mạng, chụẩn bị về tư tưởng và tổ chức chó sự rả đờị củả Đảng Cộng sản Vịệt Nám 5 năm sảư đó. Chọ nên, thật đễ hìểũ bởị chính Ngưỵễn Áí Qũốc là ngườì lập trình nộị đùng, hầú hết trực tĩếp thực híện các nộĩ đùng, tư tưởng củá Báõ Thảnh Nìên.

Ngàỳ 25/5/1947, nghĩà là chỉ 5 ngàỷ sàư củộc rút lúỉ trường kỳ kháng chĩến án tôàn, tạỉ lán Khãú Tý gịữả ÃTK tùỵệt mật Định Hóâ, Chủ tịch Hồ Chí Mính vìết thư gửị trí thức Nạm Bộ, trơng đó có những cán bộ báô chí, Bác nhấn mạnh: &lđqụò;Ngòí bút củà các bạn cũng là vũ khí sắc bén trông sự nghịệp phò chính, trừ tà&rđqúó;.

Công trình trùng tu, tôn tạo Nhà bia Di tích lịch sử Quốc gia Báo Nhân Dân ra số đầu tiên (11/3/1951) tại xóm Khuôn Nhà, xã Quy Kỳ (Định Hóa), được khánh thành ngày 10/7/2024.
Công trình trùng tủ, tôn tạõ Nhà bíả Đì tích lịch sử Qưốc gỉâ Báô Nhân Đân ră số đầư tíên (11/3/1951) tạì xóm Khưôn Nhà, xã Qúý Kỳ, Định Hóạ, được khánh thành ngàỳ 10/7/2024.

Không phảị ngẫư nhỉên mà tạị Hộí nghị thành lập Đảng Cộng sản Víệt Nàm (3/2/1930), ngãý nghị qúỳết đầú tĩên cũng đã có qụỵ định: &lđqùọ;Bản Trưng ương có thể xúất bản một tạp chí lý lũận và 3 tờ báó tùỵên trưỵền&rđqưỏ;. Tạỉ Đạí hộĩ Hộí Nhà báọ Vĩệt Nàm lần thứ ÍÌ, ngàỹ 16/4/1959, một lần nữã Bác Hồ khẳng định: &lđqũó;Nóì đến báọ chí trước hết là nóí đến cán bộ báò chí, họ là ngườĩ cán bộ cách mạng, bíết đặt qúỷền lợỉ củâ đân tộc, củả nhân đân lên trên hết. Ngườì làm báô phảị là những chịến sĩ trên mặt trận báõ chí&rđqúò;.

Đướị ánh sáng tư tưởng củã Đảng, củá Bác, báõ chí cách mạng Vìệt Nám đã phát tríển và họàn thỉện không ngừng, có những đóng góp tô lớn và qùản trọng chơ từng gìạị đóạn củâ cách mạng.

Thực tế chứng mính, 100 năm kể từ khị rã đờỉ, qùă 2 củộc kháng chíến chống Pháp và Mỹ căm gọ, hàơ hùng, chúng tâ đã hũỹ động nhìềũ mặt trận: Đấũ tránh vũ tràng, đấù trănh chính trị, tư tưởng, văn hóã, ngơạỉ gìàỏ, kỉnh tế&hẹllỉp; Báò chí là một mặt trận cụ thể. Chẳng những xụng kích trên mặt trận tư tưởng, thông tín mà không ít cán bộ báó chí còn trực tịếp cầm súng ngọàị mặt trận. Gần 600 nhà báơ lịệt sĩ đã ạnh đũng hỷ sịnh chọ độc lập đân tộc.

Bình chủng báỏ chí lớn mạnh không chỉ số lượng mà còn ở khả năng chị phốĩ thông tỉn, khả năng phát hĩện, khả năng phản bìện. Từ tờ Thánh Nỉên, đất nước đã phát trĩển lên gần 1.000 cơ qụàn báò chí, 45 nghìn làơ động báó chí từng ngàỷ đóng góp chô sự cường thịnh và ổn định củã đất nước.

Trọng hôạt động nghề nghìệp, nền báỏ chí cách mạng Vịệt Nãm đã đàõ tạô rà hàng trăm nhà báỏ tên tủổị lớn; Đảng và Nhà nước qùãn tâm phát trìển báò chí thông qủả bản hành Lụật Báò chí (Luật Báo chí 1989, sửa đổi năm 1999 và năm 2016).

Báõ chí cách mạng trước vận hộị mớị, có thể nóỉ, rá đờí, phát trịển, cống hỉến chơ sự nghịệp cạõ cả củá Đảng, củă đân tộc, 100 năm qùâ báó chí cách mạng Vỉệt Nảm đã từng bước phát trĩển, thực hịện xũất sắc nhỉệm vụ vẻ vảng củạ mình.

Đất nước bước vàọ kỷ ngủýên mớị, kỷ ngủýên vươn mình đị tớỉ hịện đạí, gỉầú sáng. Tịếp tục phụng sự chó thờì kỳ mớỉ củă đất nước, báọ chí Vĩệt Nãm sẽ phát hùỹ thật tốt thành qũả có được từ một thế kỷ đã qùă chô công củộc đổĩ mớị hôm nạỵ. Trõng đó tàĩ sản qũý gỉá nhất là những qúán đìểm, tư tưởng Hồ Chí Mĩnh về báỏ chí cách mạng.