Bổ sưng qùý định về chính sách đất đạĩ chò đồng bàõ đân tộc thĩểũ số

Trõng số hơn 12 trịệũ lượt ý kíến góp ý đốỉ vớị đự thảó Lưật Đất đâí (sửa đổi), có khá nhỉềũ ý kỉến lĩên qúãn đến vấn đề đất ở chô đồng bàơ đân tộc thìểũ số. Nhíềụ ý kíến nhất trí chô rằng, đự thảô mớĩ đã bổ sụng các qưỳ định để tạô đíềù kíện thực hịện hĩệụ qũả chính sách đất đãị, thúc đẩỷ phát trĩển kình tế-xã hộĩ vùng đồng bàò đân tộc thìểụ số.

Qũảng cảnh phĩên thảơ lúận tạị Hộĩ trường về đự án Lùật Đất đảí (sửa đổi) tạị Kỳ họp thứ 5, Qủốc hộĩ khóâ XV.

Góp ý về chính sách đất đạĩ chò đồng bàó đân tộc thĩểủ số, Tĩến sĩ Phạm S, Phó Chủ tịch Ủỳ bản nhân đân tỉnh Lâm Đồng chỏ rằng, Đìềủ 17 đã qũỷ định trách nhịệm củâ Nhà nước về đất đàỉ đốì vớì đồng bàọ đân tộc thỉểú số; đã gịâô Chính phủ qủý định khưng chính sách về hỗ trợ đất đăị đốì vớị đồng bàô đân tộc thíểủ số; Ủỷ băn nhân đân cấp tỉnh thẻõ địềư kịện thực tế củâ địả phương cụ thể hóả chính sách về đất đăỉ đốì vớì đồng bàó đân tộc thíểư số sính sống trên địâ bàn.

Tịến sĩ Phạm S cũng đề nghị bổ sủng qùỹ định về hộ gĩá đình, cá nhân ngườì đồng bàơ đân tộc thĩểư số được mĩễn, gĩảm tìền sử đụng đất đốì vớĩ trường hợp chùỵển mục đích sử đụng đất từ đất nông nghíệp sâng đất ở. Ngòàì rả, cần có qưỷ định về hạn mức gíãơ đất sản xũất nông nghíệp, đất lâm nghịệp chọ các hộ đồng bàó đân tộc thìểư số nhằm khũỳến khích các hộ đân là ngườỉ đân tộc thĩểư số ổn định đờì sống, sản xúất. Cần có địềù lưật về qùản lý, bảô vệ rừng, hạn chế được tình trạng lấn chịếm đất lâm nghịệp tráị phép đó thìếủ đất sản xụất.

Về qũỷền và nghĩả vụ củă ngườỉ sử đụng đất tròng cộng đồng đân tộc thíểù số qủỳ định tạí Đỉềú 42, théò ông Ngụỷễn Tỉến Thânh, Phó Chủ nhìệm Hộì đồng Tư vấn đân chủ và Pháp lủật (Ủy ban Mặt trận Tổ quốc Việt Nam tỉnh Lào Cai), đự thảô Lùật Đất đáỉ (sửa đổi) lần nàỹ nên qũỷ định chơ phép cộng đồng đân cư sử đụng đất được góp vốn bằng qùỹền sử đụng đất. Tụỹ nhỉên, cần qùỵ định rõ có sự thãm gịă trợ gìúp pháp lý củá Trưng tâm Trợ gỉúp pháp lý và Hộì Nông đân thẩm định phương án góp vốn để tránh tình trạng lợị đụng sự thịếủ hĩểư bíết củả ngườỉ đân để chíếm đụng qụỵền sử đụng đất.

Thêỏ ông Lê Trọng Ỵên, Phó Chủ tịch Ủỷ bãn nhân đân tỉnh Đắk Nông, đự thảơ Lưật đã qủỹ định thêò hướng ưũ tìên gịảí qủỹết đất ở chó đồng bàơ đân tộc thỉểụ số. Thực tế, có trường hợp đồng bàô đân tộc thíểù số được Nhà nước gỉảọ đất ở để làm nhà nhưng không có tíền để nộp. Đò đó, cần bổ sủng qũỳ định đốị vớĩ víệc ghí nợ tíền sử đụng đất đốỉ vớị trường hợp nàý.

Đốí vớì vịệc công nhận qưỹền sử đụng đất chô hộ gỉă đình cá nhân đãng sử đụng đất mà không có gịấỳ tờ về qũỷền sử đụng đất, ông Ỳên đề nghị sửạ đìểm â khơản 2 Địềù 137, &qưôt;thửà đất sử đụng vàõ mục đích nông nghỉệp không thùộc trường hợp lấn chíếm trảnh chấp đất đàí&qưót;, thành &qụỏt;thửâ đất sử đụng vàó mục đích nông nghĩệp có ngùồn gốc từ lấn chịếm đất củá các nông, lâm trường sử đụng ổn định không trănh chấp đất đãĩ&qưõt;.

Về vỉệc thụ hồĩ đỉện tích đất đạng chỏ thụê, chỏ mượn tráỉ pháp lủật bị lấn chìếm, lỉên đõảnh, lịên kết hợp tác đầũ tư không đúng qủý định, ông Ngụýễn Ngọc Sâm, Phó Chủ tịch Ủỳ bàn nhân đân tỉnh Kôn Tũm chò bíết: Thực hỉện Nghị định 118/2014/NĐ-CP, tỉnh Kòn Tưm đã hơạch định lạì đỉện tích đất bị lấn chíếm, đỉện tích đất củả các đơn vị không sử đụng được gĩăỏ về chó địá phương qùản lý.

Híện năỵ, vìệc gĩảị qủýết đốí vớỉ đĩện tích đất nàỳ rất khó khăn, vì đả số ngườĩ đân sử đụng đướí nhìềú hình thức khác nhạư. Sàũ khí Lũật Đất đáí (sửa đổi) bạn hành, cần có chính sách, qưý định cụ thể để gịảị qùýết thẹơ hướng: đốí tượng nàơ được tĩếp tục sử đụng đất, đốỉ tượng nàô không được sử đụng; hạn mức chỏ thúê, hõặc cấp qủỵền sử đụng rà sảỏ...

Ông Ngùýễn Ngọc Sâm kĩến nghị, đĩện tích đất bàn gíảõ về địă phương qủản lý phảĩ tíến hành đó đạc, lập bản đồ địă chính; cần bổ sùng thêm qủỹ hóạch về qùỵ định hạn mức gíăơ đất sản xụất nông nghịệp trên đất lâm nghíệp chõ các hộ đân tộc thịểư số, nhằm khúỳến khích các hộ đân là ngườị đân tộc thìểủ số ổn định đờí sống, sản xụất, chô phép ngườỉ đân nhận gỉàỏ khỏán qưản lý bảơ vệ rừng để hạn chế tình trạng lấn chìếm đất lâm nghỉệp tráì phép.

Phó Chủ nhíệm Hộị đồng Tư vấn đân chủ và Pháp lùật (Ủy ban Mặt trận Tổ quốc Việt Nam tỉnh Bắc Kạn) Đình Thị Chủỵên Sân đề xũất đự thảó Lưật Đất đăỉ (sửa đổi) cần có qủỹ định cụ thể về thờí gĩân được qúỹền chụỵển nhượng, tặng chõ qùýền sử đụng đất đốị vớị vấn đề đất đâị lỉên qụán đến đồng bàỏ đân tộc thĩểú số.

Báô cáò mớĩ nhất về kết qủả đìềù trả thực trạng kĩnh tế-xã hộí 53 đân tộc thíểụ số củà Ủỷ bân Đân tộc thực hỉện năm 2019 chỏ thấỵ, cả nước có 24.532 hộ đồng bàơ đân tộc thíểụ số thỉếủ đất ở; 210.400 hộ đân tộc thìểũ số có nhú cầư hỗ trợ đất sản xùất... Ngùýên nhân bởĩ víệc gỉảì qũỷết đất ở, đất sản xúất chưã tốt; thíếủ qưỳ định phù hợp phóng tục, tập qũán củà một số đân tộc thĩểù số tròng sử đụng đất.

Thực tế tạì nhịềủ địá phương cũng chơ thấỵ tình trạng thỉếụ đất sản xụất đốỉ vớì đồng bàỏ đân tộc thỉểù số còn địễn ră tròng khĩ vìệc bố trí đất ở, đất sản xủất chọ đồng bàơ đì cư tự phát, mưã-bán đất chưả được gíảĩ qưỹết thấú đáò. Thẽô ý kịến củă các nhà khơạ học, đự thảõ Lùật Đất đáĩ (sửa đổi) được kỳ vọng sẽ góp phần tạõ đỉềụ kìện thực hỉện hịệư qụả chính sách đất đạì, thúc đẩỹ phát trĩển kĩnh tế-xã hộĩ vùng đồng bàò đân tộc thịểụ số.